Kwiaty jaśminu i jaśminowca w kuchni. Jak ich używać?

Często spotykany w naszych parkach i przydomowych ogrodach jaśminowiec wonny to krzew z rodziny hortensjowatych. Jest mało wymagający, dobrze znosi nawet mroźne zimy, choć pochodzi z krajów basenu Morza Śródziemnego, a jego łacińska nazwa Philadelphus coronarius L. została nadana na cześć egipskiego monarchy Ptolemeusza II Filadelfosa. W starożytnym Egipcie roślina była bardzo popularna, o czym świadczą odnajdywane przez archeologów malowidła. Jaśminowca cenili również Rzymianie, m.in. Neron, który domagał się, by pachnącymi kwiatami ozdabiać jego sypialnię.

Krzew często bywa nazywany potocznie jaśminem, choć tak naprawdę nie ma wiele wspólnego z tym gatunkiem, występującym w stanie naturalnym w znacznie cieplejszych zakątkach świata, przede wszystkim Iranie, Indiach i Chinach. Jaśmin zazwyczaj jest pnączem, a jego kwiaty mają podobny do jaśminowca zapach, który najbardziej intensywny staje się wieczorem – dlatego w Azji roślinę nazywano często "królową nocy".

Szczególnie ceni się jaśmin lekarski, dostarczający olejku powszechnie stosowanego w przemyśle kosmetycznym, zwłaszcza do produkcji perfum. Stanowi on m.in. kluczowy składnik słynnej niemal od 100 lat kompozycji zapachowej – Chanel No 5.

Kwiaty jaśminu już przed wiekami uznawano za produkt o dużych właściwościach leczniczych. Do dziś służą do aromatyzowania herbaty, są także ciekawym dodatkiem do różnych potraw. Nasz rodzimy jaśminowiec, mimo, że nie ma tak wartościowego składu, również może być z powodzeniem wykorzystywany kulinarnie.

Jaśmin i jaśminowiec – właściwości lecznicze

Kwiaty, zarówno jaśminu, jak i jaśminowca są bogatym źródłem cennych olejków eterycznych. Dostarczają także sporo flawonoidów – związków o silnym działaniu antyoksydacyjnym, neutralizujących szkodliwe działanie wolnych rodników, które uszkadzają tkanki, przyspieszają procesy starzenia się organizmu, zwiększają ryzyko nowotworów i chorób układu krążenia. Pachnąca roślina to również bogate źródło wartościowych składników mineralnych, m.in. żelaza, wapnia, potasu oraz magnezu.

Nic dziwnego, że kwiaty i przygotowywane na ich bazie napary czy herbaty od dawna uznaje się za remedium na liczne problemy zdrowotne. Wykazują właściwości przeciwbólowe i relaksacyjne. Są zalecane, gdy cierpimy na bezsenność i zmagamy się ze stresem albo depresją. Działają przeciwgorączkowo, łagodzą stany zapalne skóry i spojówek oraz dolegliwości przewodu moczowego. Dość skutecznie obniżają ciśnienie, a także poziom "złego" cholesterolu LDL, którego nadmiar fatalnie wpływa na nasze zdrowie, prowadząc m.in. do miażdżycy. W tradycyjnym ziołolecznictwie kwiaty jaśminu i jaśminowca stosowano w chorobach ginekologicznych.

Kwiaty w kuchni

W polskich warunkach klimatycznych uprawa jaśminu lekarskiego możliwa jest tylko w domu lub szklarni, ponieważ roślina raczej nie zdołałaby przetrwać zimy. Trudno zatem pozyskać świeże kwiaty. W sklepach zielarskich oraz internecie kupimy je w formie suszonej. Pod taką postacią świetnie nadają się do aromatyzowania herbaty.

Warto również wypróbować walory smakowe kwiatów jaśminowca, które też można z powodzeniem suszyć. Najlepiej zbierać je rano, w pogodny dzień. Następnie rozkładamy kwiaty na pergaminie i zostawiamy na pełnym słońcu przez 2-4 godziny. Po ususzeniu przesypujemy do szczelnie zamkniętego pojemnika.

Suszone kwiaty jaśminu i jaśminowca możemy wymieszać z czarną, białą lub zieloną herbatą, a następnie zaparzyć ją w tradycyjny sposób. Otrzymamy napój nie tylko aromatyczny, ale również relaksujący i ułatwiający zasypianie.

Intensywnie pachnące kwiaty mają też wiele innych zastosowań kulinarnych. Francuzi przygotowują z nich pyszny syrop, który urozmaica napoje mleczne czy koktajle. Można dodawać je do ciast, konfitur czy dżemów (np. truskawkowego). Świetnie komponują się z ryżem oraz rozmaitymi sałatkami. Warto dodać je nawet do zupy – wystarczy podsmażyć na maśle cebulę, czosnek i imbir, zalać bulionem warzywnym, dodać garść kwiatów jaśminowca, doprawić ostrą papryką, podgotować, zblendować i zaserwować z podpieczoną bagietką z masłem i czosnkiem.

Z kwiatów jaśminu lub jaśminowca możemy też przygotować smaczną i zdrową nalewkę. Pół słoja pachnącego surowca zalewamy litrem spirytusu i odstawiamy na 3-4 tygodnie w chłodne i ciemne miejsce. Po tym czasie zlewamy płyn, dodajemy syrop z 200 g miodu i 0,5 l wody, a także 2-3 łyżki soku z cytryny. Odstawiamy na tydzień. Po tym czasie filtrujemy i przelewamy do butelek. Po kolejnych 3-4 tygodniach nalewka nabierze pełni smaku oraz mocy.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl