Kuchnia kaszubska – czym się charakteryzuje, jakie dania są dla niej typowe?
W północnej części Polski istnieje kraina pełna jezior, lasów, z dostępem do morza i własnym językiem regionalnym. Kaszuby, bo o nich mowa, mają unikalną kulturę i potrawy, które mimo swojej prostoty, a może właśnie dzięki niej, są nie tylko smaczne, ale i znane zarówno w całej Polsce, jak i poza jej granicami.
Cechy charakterystyczne kuchni kaszubskiej
Kaszubi słyną z pracowitości, a tradycja ma dla nich ogromne znaczenie. Aby utrzymać siebie i rodzinę od zawsze dużo czasu spędzali na pracy. Ich kuchnia musiała więc być przede wszystkim szybka w przygotowaniu i sycąca, miała dawać energię do pracy i siłę.
Na jej styl wpływało życie codzienne i praca mieszkańców regionu. Ze względu na przewagę terenów wiejskich, bliskość rzek, jezior, morza i lasów Kaszubi zajmowali się rolnictwem, rybołówstwem i myślistwem. Nic więc dziwnego, że ich kuchnia opiera się przede wszystkim na rybach, mięsach, produktach zbożowych, darach lasu i ziemi.
W okresie świątecznym królowały mięsa z gęsi i kaczek. W ciągu roku większość dań opierała się na wieprzowinie. Różnego rodzaju kasz i mąk nie brakowało u żadnej szanującej się kaszubskiej gospodyni, a przydomowy ogródek z warzywami był jej swego rodzaju wizytówką.
Ryby wędzone. Czy są zdrowe?
Aktualnie w kaszubskich domach ciągle królują tradycyjne potrawy. Znajdziemy również wiele restauracji w tym regionie, w których będziemy mogli spróbować dań dla nich charakterystycznych. W menu restauracyjnym często jednak możemy spotkać nazwy potraw napisane w dialekcie kaszubskim, więc nie wszystko może być dla nas zrozumiałe. Warto pamiętać, że kaszubska gwara uznana jest za język regionalny, którego uczą się dzieci w szkołach i mogą nawet zdawać z niego maturę.
Dania typowe dla kaszubskiej kuchni
Przystawki
Na początku obiadu podawane są przystawki. Dla kuchni kaszubskiej typowe są przede wszystkim śledzie pod różną postacią.
Tradycyjny śledź po kaszubsku to ryba podawana z cebulką, natką pietruszki i lekko słodkawym sosem pomidorowym. Potrawa trafiła na listę regionalnych i tradycyjnych produktów prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Inną ciekawą przystawką z Kaszub jest zylc. To galaretka na mięsie lub śledziu podawana z octem. O ile galareta z nóżek wieprzowych nie jest niczym, co mogłoby nas zaskoczyć, o tyle śledź w galarecie nie jest już tak oczywisty. Szczególnie, że dodaje się do niego ogórki konserwowe i siekane jajka. Zylc zastyga w dużych pojemnikach, a dopiero przed podaniem kroi się go w kwadraty.
Zupy
Po przystawkach przychodzi czas na zupy. A region kaszubski słynie z wyjątkowych dań tego rodzaju.
Na początek czernina, czyli czarna polewka tradycyjnie podawana kawalerom, którym odmawiano zaślubin. Zupa ta powstaje na bazie kaczej krwi z dodatkiem gęsich podrobów, warzyw, suszonych grzybów i owoców.
Kolejną znaną zupą na Kaszubach jest zupa brzadowa. Brzad po kaszubsku oznacza suszone owoce. W skład zupy wchodzą więc suszone gruszki, wiśnie, śliwki i jabłka. Łączy się je z niewielką ilością soli, goździkami, suszonymi grzybami oraz tartymi ziemniakami. Zagęszcza się ją mąką wymieszaną ze śmietaną i doprawia cukrem. Danie to powszechnie podawano w czasie wigilijnej kolacji. Stanowi ono niesamowite połączenie smaków.
Jesienią na Kaszubach króluje zupa brukwiowa. Jest bardzo sycąca i niespotykana raczej w innych regionach kraju. Przygotowuje się ją na gęsinie i mięsie wieprzowym. Żółta brukiew dodaje potrawie słodkości.
Jeszcze inną znaną kaszubską zupą jest dziadówka. Gotuje się ją na bazie maślanki, dodaje cebulę, ziemniaki i krasi dużą ilością boczku. Zupa jest zagęszczana żytnią mąką i robi się ją naprawdę szybko, więc świetnie wpisuje się w tradycyjną kuchnię tego regionu.
Dania główne
Jednym z najbardziej znanych dań kuchni kaszubskiej jest ferkase. To potrawka przygotowywana na bazie mięsa z kury ugotowanej w rosole. Podaje się ją z ryżem oraz białym sosem przygotowanym z masła, mąki, rosołu, śmietany, soku z cytryny i żółtek jaj. Dodatkiem do potrawy są… rodzynki i agrest! Często też ferkase serwuje się z marchewką i groszkiem.
Nie byłoby kaszubskiej kuchni bez ryb. Szmurowany pomuchel to jedno z popisowych dań tego regionu. Pomuchel to po prostu dorsz. Kroi się go w dzwonki i zapieka w plastrach boczku albo słoniny.
Z kolei jako dodatek obiadowy świetnie sprawdzają się rydze po kaszubsku. Grzyby są marynowane w specjalnej zalewie pomidorowo-octowej wraz z podpieczoną cebulką.
Desery
Będąc na Kaszubach, koniecznie trzeba spróbować ruchanek. Czym jest ten deser o zabawnie brzmiącej nazwie? Są to żytnie placuszki, które smaży się na smalcu. Podaje się je z konfiturą oraz cukrem pudrem. Świetnie smakują ze zbożową kawą.
Kaszubi są dumni ze swojej kultury, dialektu i kuchni. Istnieje nawet legenda, że ciasto francuskie pochodzi właśnie z Kaszub, a rozpowszechniło się na świecie z przyczyny Napoleona Bonaparte, który wizytował Gdańsk i tak trafił na ten specjał. Może i ty zakochasz się w potrawach charakterystycznych dla tego regionu Polski?