Kiedy pomidor jest trujący?
Popularności pomidora ciężko zaprzeczyć, jednak mimo ogromnej sławy nie brak mu też przeciwników. Oskarżano go już o niekorzystny wpływa na jelita, wywoływanie alergii a nawet ciężkie zatrucia. Jaka jest więc prawda o pomidorach?
Dobry do wszystkiego
Dla znacznej grupy osób jest jednym z popularniejszych pokarmów roślinnych w diecie. Po pierwsze - jest łatwo dostępny przez cały rok, po drugie - można go zjeść zarówno na śniadanie, obiad jak i kolację. Pasuje jako dodatek do kanapek, sałatek, dipów czy dań na ciepło. Zjadany solo również wypada całkiem nieźle. Ponadto pulpy i koncentraty pomidorowe stanowią składnik ogromnej ilości potraw i produktów spożywczych, w związku z czym czasem nawet nieświadomie stają się składnikiem naszego menu, chociażby pod postacią keczupu.
Słoneczny aromat
Lato to najlepsza pora na pomidory. Mają wówczas okazję dojrzeć w pełnym słońcu, dzięki czemu staja się wyjątkowo aromatyczne. Co prawda silniejszy aromat nie zawsze wiąże się z wyższą wartością odżywczą, ale na pewno bardziej zachęca do jedzenia. Domowe przetwory z takich dojrzałych, pachnących pomidorów to prawdziwy rarytas, który w zimie jest wspomnieniem ciepłych letnich dni.
Młode wiosenne pomidory to również jedne z bezpieczniejszych nowalijek. W przeciwieństwie do rzodkiewki czy sałaty gromadzą bowiem znacznie mniej azotanów, które mogą w organizmie ulec szkodliwym przekształceniom.
Toksyczna tomatyna
Rośliny z rodziny psiankowatych, do których zaliczamy pomidory, zawierają alkaloid – tomatynę. Substancja zjedzona w dużej ilości staje się toksyczna, co może powodować takie dolegliwości jak: mdłości, wymioty, kolki, biegunki. Najwięcej szkodliwego związku występuję w niedojrzałych, zielonych pomidorach. Prostym sposobem na uniknięcie zatrucia jest zatem sięganie po sztuki w pełni dojrzałe.
Ciekawy jest również fakt, że tomatyna, mimo swoich toksycznych właściwości, w uzasadnionych przypadkach może wykazywać działanie terapeutyczne. W medycynie ludowej właściwości rozkurczowe alkaloidu wykorzystywano m. in. do usuwania zaparć powodowanych nadmiernym skurczem w obrębie jelita grubego.
Witaminy i minerały
Pomidor to doskonałe źródło cennych witamin i minerałów. Zawiera znaczne ilości potasu - aż 280 mg/100 g. Wspomniany makroelement jest z kolei niezwykle istotny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Stanowi katalizator wielu reakcji enzymatycznych, reguluje ciśnienie krwi, pozwala usuwać nadmiar wody z ustroju oraz warunkuje przewodnictwo nerwowe.
Czerwone warzywa obfitują również w beta-karoten, czyli prowitaminę wit. A. Beta-karoten to naturalny przeciwutleniacz, który po przekształceniu w ustroju do postaci witaminy A odpowiada dodatkowo za proces widzenia, stan skóry oraz wzmacnianie układu odpornościowego.
Cennym składnikiem pomidorów jest witamina C, która w 100 g warzyw występuje średnio na poziomie 20 mg. Podobnie jak beta-karoten należy do przeciwutleniaczy, chroniących organizm przed mutacjami komórek i przedwczesnym procesem starzenia. Ponadto wspiera układ odpornościowy zabezpieczając tym samym przed infekcjami, a jako składnik niezbędny do produkcji kolagenu sprzyja regeneracji tkanki łącznej.
Likopen kontra wolne rodniki
Owoce pomidora kryją w sobie jeszcze jeden składnik – likopen, będący jednym z najlepszych przeciwutleniaczy. Jego działanie ochronne jest znacznie silniejsze niż beta-karotenu. Regularne przyjmowanie tego składnika wraz z dietą może zmniejszać ryzyko rozwoju części chorób nowotworowych oraz pozwala zachować młodszy wygląd na dłużej. Co ciekawe, likopen jest wyjątkowo odporny na procesy technologiczne, w związku z czym występuje również w koncentratach, pulpach i sokach pomidorowych. Na dodatek jego przyswajalność wzrasta po zastosowaniu procesów termicznych. Aby został w pełni wykorzystany przez organizm, warto do świeżych pomidorów lub ich przetworów dodać kilka kropli oliwy lub oleju. Likopen jako substancja rozpuszczalna w tłuszczu wchłonie się wówczas znacznie lepiej.
Ze skórką czy bez?
Popularnym sposobem na przygotowanie pomidorów do spożycia jest zalewanie ich wrzątkiem i ściąganie skórki. Fakt faktem, skórka jest ciężkostrawna i u osób z dolegliwościami żołądkowo - jelitowymi, w wieku podeszłym czy dzieci może wywołać podrażnienie przewodu pokarmowego. Z drugiej jednak strony to właśnie w skórce kryje się cały ogrom cennych składników. Jeśli więc jej usunięcie nie jest z powodów zdrowotnych konieczne, warto zjeść pomidora w całości.
Ciekawostki
- Popularny sposób podawania pomidora i ogórka jednocześnie w sałatkach, kanapkach czy przystawkach okazuje się być bardzo niekorzystnym połączeniem. Ogórek zawiera enzym rozkładający witaminę C. Jeśli przedostanie się on do pomidorów niszczy również znajdująca się w nich witaminę.
- Pomidory oraz przygotowywane z nich przetwory nie są wskazane dla osób cierpiących na nadkwasotę i zgagę, ponieważ będą nasilać te dolegliwości.
- 100 g pomidora to zaledwie 15 kcal - owoce są bardzo niskokaloryczne i odżywcze, doskonałe jako składnik diety odchudzającej.
Karolina Malecka, specjalista ds. żywienia
Polecamy także: