Do czego stosować ocet balsamiczny?
Jak często sięgasz po ocet balsamiczny? Jeśli tylko od czasu do czasu, warto to zmienić. Włosi bez octu balsamicznego nie wyobrażają sobie kuchni. Historia tego produktu sięga czasów Juliusza Cezara, a za stolicę octu balsamicznego uważa się Modenę. Do czego i w jakich ilościach go stosować? Jakie produkty z octem balsamicznym smakują najlepiej?
Włoski specjał w polskich kuchniach
Jak często sięgasz po ocet balsamiczny? Jeśli tylko od czasu do czasu, warto to zmienić. Włosi bez octu balsamicznego nie wyobrażają sobie kuchni. Historia tego produktu sięga czasów Juliusza Cezara, a za stolicę octu balsamicznego uważa się Modenę. Do czego i w jakich ilościach go stosować? Jakie produkty z octem balsamicznym smakują najlepiej?
Jak powstaje?
- Kuchnia śródziemnomorska nie wyobraża sobie przyrządzania potraw bez octu balsamicznego - przyznaje Dominika Sikora, dietetyczka Naturhouse. Robi się go z zagęszczonego moszczu winogronowego (moszcz to świeżo wyciśnięty sok z owoców lub warzyw, który wykorzystuje się jako półprodukt). Moszcz gotuje się, co wpływa na podwyższenie stężenia cukrów i składników kwasowych w soku do ok. 40 proc. Następnie poddaje się go długotrwałemu dojrzewaniu w drewnianych beczkach. Procesy zachodzące w soku prowadzą do wytworzenia się silnego smaku i aromatu charakterystycznego dla octu balsamicznego.
Fermentacja, jaka zachodzi w soku, z którego powstaje ocet balsamiczny, trwa niekiedy długie lata. Aby wyprodukować litr tradycyjnego octu balsamicznego, potrzeba ok. 145 kg surowych winogron. Ocet balsamiczny najczęściej produkowany jest z winogron odmiany białej i czerwonej. To nie tylko aromatyczna przyprawa, ale również produkt, który korzystnie wpływa na organizm.
Niskokaloryczny dodatek
- Dzięki zastosowaniu octu składniki odżywcze są lepiej przyswajalne przez organizm. Dodatkowym atutem octu jest zauważalne hamowanie apetytu, oczyszczanie organizmu, poprawa trawienia. Te właściwości powinny szczególnie zaciekawić osoby będące na diecie - mówi dietetyczka Dominika Sikora. Znany brytyjski kucharz Jamie Oliver radzi, aby po ocet balsamiczny sięgać jak najczęściej, a zwłaszcza łączyć go z daniami makaronowymi, co przyczyni się do utraty wagi (zdaniem Olivera ocet balsamiczny w połączeniu z makaronem pozwala zmodyfikować metabolizm cukrów). Ocet balsamiczny to produkt niskokaloryczny (łyżka ciemnego octu ma ok. 7 kcal), odznacza się również niskim indeksem glikemicznym. Jego spożywanie pomaga oczyścić organizm ze złogów. Poprawia również wchłanianie żelaza.
Wykorzystanie w kuchni
Dla Włochów ocet balsamiczny to w kuchni jeden z podstawowych produktów. I trudno się dziwić - odznacza się niezwykłym, silnym zapachem i smakiem, co pomaga podkreślić smak potrawy. Dietetyczka Dominika Sikora wyjaśnia, że w kuchni polskiej ocet balsamiczny jest coraz częściej wykorzystywany, zarówno do sałatek, jak i potraw serwowanych na ciepło. Jak jednak z niego korzystać, aby dominujący, octowy aromat podkreślał smak dania, a nie był główną, wyczuwalną przyprawą?
- Ocet balsamiczny ze względu na swój wyjątkowy smak jest przyprawą, która nadaje się zarówno do prostych potraw w celu urozmaicenia ich smaku, jak i bardziej wykwintnych. Najczęściej jest wykorzystywany do przyrządzania sosów. Połączenie octu balsamicznego, oliwy, wody, miodu i świeżych lub suszonych ziół nada charakter nawet zwykłej sałacie - podpowiada dietetyczka Naturhouse.
Specjalistka radzi: aby ocet nie przyćmił smaku potraw złożonych z większej ilości składników niż sama sałata, należy zachować umiar w jego stosowaniu. Warto zapamiętać proporcje: 1 łyżka octu na 2 łyżki wody/oliwy.
Kuchenne inspiracje
Octem balsamicznym dobrze jest skropić warzywa, które będziemy zapiekać. Przykładowy przepis: na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia rozłożyć pokrojone w słupki marchewki i przekrojone na pół pomidorki koktajlowe (miąższem do góry). Warzywa oprószyć solą, skropić oliwą i octem balsamicznym (w rozsądnej ilości). Dla złagodzenia smaku marchewki i pomidorki można polać niewielką ilością miodu. Obłożyć świeżymi ziołami (gałązkami tymianku, majeranku, lubczyku). Zapiekać w 200 stopniach przez ok. 30 minut, aż marchewki zmiękną. Tak przygotowane warzywa mogą być smaczną przekąską, dodatkiem do obiadu albo podstawą smacznej sałatki.
Kuchenne inspiracje
Z octem balsamicznym dobrze łączą się też buraki. Obrane (nie trzeba ich wcześniej gotować) buraki, najlepiej nieduże, umieścić w naczyniu żaroodpornym. Polać oliwą, oprószyć solą, pieprzem. Pomiędzy burakami rozłożyć ząbki czosnku (w łupinach). Całość polać 2 łyżkami miodu i obłożyć gałązkami świeżego majeranku. Na koniec buraki polać octem balsamicznym. Piec w 200 stopniach przez ok. godzinę, aż będą miękkie. Przed podaniem upieczone buraki posypać pokruszonym serem feta.
Kuchenne inspiracje
Do czego jeszcze pasuje ocet balsamiczny? - Można z powodzeniem używać go do marynowania mięs i ryb. Najlepiej smakuje mięso marynowane w occie i ziołach dzień wcześniej. Do kurczaka wypróbuj marynatę z jasnego octu balsamicznego, oliwy z oliwek, rozmarynu i imbiru - nada to mięsu ciekawych walorów smakowych - podpowiada dietetyczka Dominika Sikora.
Uwaga na sztuczne barwniki
Ocet balsamiczny - ze względu na swój intensywny smak - "lubi się" z produktami słodkimi. Będzie znakomitym dodatkiem do sałatki owocowej. Można go też serwować z lodami. Wybornie smakuje z truskawkami.
W sklepach dostaniemy również kremy balsamiczne. Niektóre kremy balsamiczne mają wzbogacony smak, np. nutą truskawkową, pomarańczową czy borówkową. Co sądzi o nich Dominika Sikora? - Warto pamiętać, aby korzystać z dobrej jakości octu balsamicznego, a rzadziej z gęstych kremów balsamicznych, które czasem zawierają dodatki w postaci cukru lub innych substancji słodzących oraz substancji zagęszczających - mówi ekspertka Naturhouse. Niektóre kremy i octy balsamiczne mogą zawierać barwniki.
Ewa Podsiadły-Natorska/mp/WP Kuchnia