Czas na dynię. Niezastąpiona w jesiennym menu
Dynia to roślina z rodziny dyniowatych, bliska krewna cukinii, kabaczka, arbuza i melona. Jej oryginalnym środowiskiem są gorące i wilgotne obszary Ameryki Środkowej, ale kilka z jej gatunków uprawianych jest także w umiarkowanej klimatycznie Europie. Dynia jest warzywem bogatym w wartości odżywcze wyróżniającym się wszechstronnym zastosowaniem kulinarnym – świetnie smakuje zarówno na słono, jak i na słodko.
Dynia – wartości odżywcze
Miąższ dyni wyróżnia się bogactwem wartości odżywczych, a przy tym interesującym i unikatowym składem chemicznym. Mimo że zawiera niewielką ilość białka, tłuszczy i węglowodanów, jest szczodrym źródłem soli mineralnych i witamin B1, B2, B6, E, K, a przede wszystkim ogromnych ilości witamin A i C. Poza tym dynie dostarczają organizmowi duże ilości żelaza, wapnia, potasu, magnezu, fosforu, manganu oraz selenu, a także takich substancji jak tiamina, niacyna i ryboflawina.
W pestkach dyni zawarte są pełnowartościowe tłuszcze roślinne, z których 80 proc. stanowią tłuszcze nasycone.
Dynia – właściwości
Dynia w postaci przetworów wykazuje właściwości moczopędne, dzięki czemu pomaga w leczeniu dolegliwości nerek i układu krążenia. Ponadto, występujące w niej substancje oczyszczają organizm i regulują metabolizm. Dynia stymuluje wydzielanie żółci, łagodzi dolegliwości narządów układu pokarmowego, pomaga w zaparciach. Działa pozytywnie również na układ krwionośny: obniża poziom cholesterolu i glukozy, zmniejszając tym samym ryzyko zapadnięcia na cukrzycę.
Kopytka dyniowe
Przypisuje się jej także pozytywny wpływ na dolegliwości takie jak stwardnienie tętnic czy miażdżyca.
Dynia pomaga także w przypadku niewydolności nerek, wątroby lub serca, a ponadto sprzyja zdrowemu odchudzaniu.
Zawarte w dyni beta-karoten oraz prowitamina A wpływają korzystnie na jakość widzenia, a także przeciwdziałają krzywiźnie i innym schorzeniom układu kostnego. Przeciwutleniacze usuwają wolne rodniki obniżając ryzyko zachorowania na nowotwory, a witamina E reguluje proces nawadniania skóry.
Substancje odżywcze zawarte w pestkach dyni mają szczególny wpływ na zdrowie mężczyzn, ponieważ przeciwdziałają zapaleniom prostaty, a także wpływają korzystnie na pracę jąder. Poza tym, jedzenie pestek dyni sprzyja utrzymaniu zdrowych włosów i paznokci tak u mężczyzn, jak i u kobiet. Przyjmuje się również, że pestki dyni działają przeciwpasożytniczo, pomagają w walce z owsikami, tasiemcami i robaczycą.
Dynia – zastosowanie
Dawniej w kulturze indiańskiej z dyni wyrabiano różnego rodzaju naczynia oraz rzeźby, widząc w jej kształcie i konsystencji świetny budulec. Dziś ten rodzaj zastosowania jest nadal aktualny, ponieważ wydrążona dynia stała się symbolem amerykańskiego święta Halloween, co ma swoje podłoże w wierzeniach, że warzywo posiada moc sprowadzania duchów zmarłych.
Dynia ma niezliczone zastosowania w przemyśle spożywczym i przetwórczym. Wyrabiane są z niej dżemy, powidła, a także przeciery i soki dla niemowląt.
Ponadto, istnieje wiele przepisów na pierogi, placki i zupy z dyni. Świetnie sprawdzi się także w sałatkach, tartach, babeczkach i zapiekankach, a dzięki swojej intensywnie pomarańczowej barwie dynia zastąpi żółtka jaj w ciastach drożdżowych.
Warzywo jest także jednym z podstawowych elementów diet odchudzających, ponieważ mimo uczucia sytości jakie wywołuje, dynia jest lekkostrawna i niskokaloryczna.
Dynia znalazła również zastosowanie w kosmetyce. Ekstrakty i olejki z pestek dyni są bazą dla kremów odżywiających oraz nawilżających.