Brzoskwinie "UFO". Jak wykorzystać je w kuchni?

Kryją się pod rozmaitymi nazwami: brzoskwinie płaskoowocowe, ciasteczkowe czy paraguayo. Amerykanie często mówią na te owoce "doughnut shaped", co nawiązuje do kształtu przypominającego popularne w Stanach Zjednoczonych pączki, czyli donuty. Jednak najczęściej bywają określane po prostu jako "UFO", gdyż faktycznie wyglądają jak latające spodki z innej planety.

Przybyły jednak nie z kosmosu, ale… Chin, gdzie brzoskwinie jadano już przed 4 tysiącami lat. Ceniono je za smak i aromat, były uznawane również za symbol dobrobytu oraz długowieczności. Z czasem rozpowszechniły się także w innych regionach Azji, w tym Persji (łacińska nazwa brzoskwini brzmi zresztą Prunus Persica), skąd prawdopodobnie trafiły do Europy za sprawą żołnierzy uczestniczących w wyprawach Aleksandra Macedońskiego.

Jednak początkowo na Starym Kontynencie uprawiano przede wszystkim gatunki o okrągłych owocach. "UFO" dotarło tutaj dopiero w XIX wieku, początkowo do Wielkiej Brytanii, później również do Francji czy Hiszpanii, czyli krajów będących obecnie jednymi z największych producentów brzoskwini płaskoowocowej, obok Chin, Meksyku, Argentyny i Stanów Zjednoczonych, gdzie jest ona najpopularniejsza i gdzie od lat powstają nowe odmiany.

W połowie XX wieku Amerykanie wyhodowali odmianę Saturn, która dobrze sprawdza się także w polskich warunkach klimatycznych, dlatego od kilku lat regularnie gości w naszych sklepach i na targowych straganach, ciesząc się coraz większym uznaniem. Nic dziwnego, ponieważ pod pokrytą delikatnym meszkiem skórką kryje się jasny miąższ o niepowtarzalnym smaku i aromacie, lubiany zwłaszcza przez dzieci, które nie mają też problemu z pestką – w porównaniu do tradycyjnych odmian w "UFO" jest ona mała i łatwa do usunięcia.

Jak wszystkie odmiany brzoskwiń, także "UFO" mogą pochwalić się imponującymi wartościami odżywczymi. Soczyste owoce składają się w 90 proc. z wody, dzięki czemu wykazują działanie moczopędne i oczyszczające – skutecznie pomagają usuwać z organizmu toksyny oraz inne szkodliwe produkty przemiany materii.

Płaskie brzoskwinie są bogatym źródłem pektyn, czyli rozpuszczalnego błonnika pokarmowego skutecznie obniżającego poziom "złego" cholesterolu LDL, obniżającego poziom cukru we krwi, a także zapobiegającego uciążliwym zaparciom oraz tworzeniu się kamieni żółciowych. Owoce są również skarbnicą karotenoidów, zwłaszcza beta-karotenu – silnego przeciwutleniacza przekształcającego się w organizmie w witaminę A, która przeciwdziała problemom ze wzrokiem (zapobiega kurzej ślepocie, zaćmie czy zwyrodnieniu plamki żółtej), chroni przed nowotworami i chorobami układu krążenia, a także pomaga utrzymać zdrową skórę.

W płaskich brzoskwiniach kryje się sporo innych witamin, przede wszystkim z grupy B, choćby niacyny (B3) przyczyniającej się do prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego oraz kwasu foliowego (B9), potrzebnego zwłaszcza kobietom w ciąży (jego niedobór grozi rozwojem wad tzw. cewy nerwowej płodu: bezmózgowia, przepukliny mózgowej lub rozszczepu kręgosłupa). W "UFO" nie brakuje również składników mineralnych, m.in. potasu, fosforu, żelaza, magnezu i wapnia.

Płaskie brzoskwinie są lekkostrawne i niskokaloryczne, dlatego nie muszą się ich obawiać nawet osoby na diecie. Owoce mają niski indeks glikemiczny (35), co sprawia, że mogą po nie sięgać także cukrzycy, oczywiście z umiarem.

Jak wszystkie owoce, również i brzoskwinie "UFO" najlepiej jeść w postaci świeżej, bo wtedy mają nie tylko najwięcej smaku i aromatu, ale nie tracą też wartości odżywczych. Sprawdzają się nie tylko jako zwykła przekąska, lecz również składnik pysznych, odświeżających sałatek: owocowych (np. z bananem, arbuzem i winogronami, skopiona sokiem z cytryny) lub bardziej wytrawnych, choćby z liśćmi szpinaku, ogórkiem, kalarepką i serem pleśniowym, zaserwowanej z prostym sosem z oliwy i octu winnego oraz prażonymi ziarnami słonecznika.

Słodkie i aromatyczne brzoskwinie "UFO" są znakomitym dodatkiem do koktajli: wystarczy zmiksować je np. ze świeżym jarmużem, bananem, sokiem cytrynowym, mlekiem migdałowym oraz wodą źródlaną. Warto nimi wzbogacić także poranną owsiankę.

Płaskie owoce świetnie pasują również do ciast, zarówno kruchych, jak i sernika, można je też zapiekać pod kruszonką.

Jeśli nie wiemy, z czym podać domowe gofry, naleśniki, lody czy budyń, przygotujmy brzoskwiniową frużelinę. Pół kilograma "UFO" dokładnie myjemy, pozbawiamy pestek i obieramy, po czym przekładamy do rondla z grubym dnem. Następnie dosypujemy cukier (jego ilość zależy od naszych preferencji smakowych, ale również zdrowego rozsądku – pamiętajmy, że brzoskwinie są bardzo słodkie). Podgrzewamy na małym ogniu, a gdy cukier się rozpuści dodajemy płaską łyżkę mąki ziemniaczanej (wcześniej rozprowadzonej w niewielkiej ilości wody), sok wyciśnięty z połowy cytryny, ewentualnie także odrobinę korzennych przypraw, np. cynamonu czy kardamonu. Całość gotujemy przez minutę, po czym zdejmujemy z ognia. Frużelina jest gotowa.

Brzoskwinie "UFO" można przerabiać na kompoty czy nalewki. Przygotujemy z nich również pyszny dżem. Kilogram owoców myjemy, pozbawiamy pestek, kroimy na małe kawałki (ze skórką), a następnie wkładamy do garnka, zalewamy białym winem (350 ml) i sokiem z cytryny, na koniec dorzucamy 3-4 gałązki rozmarynu. Gotujemy na małym ogniu. Gdy masa stanie się szklista i gęsta, wyjmujemy rozmaryn i dosypujemy cukier żelujący (około pół kilograma). Ciągle mieszając gotujemy jeszcze 2-3 minuty. Gorący dżem przekładamy do wyparzonych słoików, które dokładnie zakręcamy i ustawiamy do góry dnem. Pozostawiamy do ostygnięcia