Tempeh, czyli mięso z Jawy
Cały świat zna tofu - delikatny produkt wytwarzany z gotowanych ziaren sojowych. Bogate w białko i praktycznie nie mające swojego własnego smaku tofu to jedno z ulubionych dań osób stroniących od mięsa. Od kilku lat jednak tofu ma konkurencję: tempeh - "mięso" z fermentowanej soi.
Nietypowy przysmak
Cały świat zna tofu - delikatny produkt wytwarzany z gotowanych ziaren sojowych. Jest bogaty w białko roślinne, dlatego to jedno z ulubionych dań osób, które wyeliminowały mięso ze swojego jadłospisu. Od kilku lat jednak tofu ma konkurencję w postaci "mięsa" z fermentowanej soi.
Tempeh pochodzi z Jawy. Do dziś jest tam podstawowym pokarmem. Ze względów praktycznych, dotyczących m.in. terminu ważności do spożycia, nie jest produkowany na skalę przemysłową. W jawajskich wioskach wciąż bardzo ważnym miejscem jest tempeh-house. To tam jest wytwarzany i każdego ranka sprzedawany w postaci zawiniątek z liści bananowca, wewnątrz których znajdują się świeże, mięsiste plastry.
Kulinarne inspiracje
Tempeh to najlepszy zamiennik mięsa i nabiału - idealna żywność dla wegan i wegetarian, a także dla osób dbających o linię i zdrowe odżywianie. Ma apetyczną konsystencję i łagodny, orzechowy smak, co odróżnia go od mdłego tofu. Łatwo przygotować z niego smaczne, dietetyczne jedzenie w dowolnym stylu. W czasie przyrządzania, smażenia, pieczenia, gotowania czy grillowania nie twardnieje, nie wysycha, nie kruszy się i nie rozpływa.
Należy do grupy żywności fermentowanej, czyli takiej, której własności odżywcze i smak zostały poprawione nie dzięki technologii przemysłowej, a wyłącznie siłami natury, przy udziale wyspecjalizowanych mikroorganizmów. Obfituje w zdrowe, białko roślinne (19 proc.), witaminy z grupy B: B1, B2, B3, B6, kwas foliowy i pantotenowy, tłuszcze nienasycone, wiele minerałów i błonnik. Białko tempehu posiada doskonałe własności odżywcze i taki sam profil aminokwasów jak białko ludzkiego mleka.
Nadaje się do "bezpośredniego spożycia". Sprawdza się na kanapkach, w sałatkach, jako przekąska. Mielony i podsmażony z cebulą i przyprawami może być użyty jako farsz do naleśników, sajgonek i pierogów lub składnik sosu bolognese do spaghetti. Doskonale smakuje również na słodko!
Zupa pho z dodatkiem tempehu
Składniki: dwie świeże papryczki chili, imbir, cebula, dwa ząbki czosnku, gwiazdka anyżu, makaron ryżowy, pół pęczka kolendry, limonka i kawałek tempeh.
Na suchej patelni prażymy pokrojone papryczki, posiekany imbir, cienkie plasterki cebuli i czosnku oraz anyż. Uprażone składniki dodajemy do gotującego się bulionu drobiowego lub warzywnego. Makaron gotujemy zgodnie z przepisem na opakowaniu. Tempeh kroimy ostrym nożem w cienkie, szerokie plastry. Zupę przelewamy do miski, dodajemy makaron, kolendrę i sok z limonki. W małych miseczkach układamy plastry i zalewamy je zupą.
Tempeh a'la bekonowe chipsy
Składniki: tempeh (200 gramów), czosnek (dwa ząbki), łyżka koncentratu pomidorowego, ciemny sos sojowy (dwie łyżki), pół szklanki wody.
Z wody, sosu sojowego, koncentratu pomidorowego i czosnku przygotować marynatę o intensywnym smaku. Tempeh kroimy w cienkie, szerokie plastry i zanurzamy w marynacie na dwie godziny. Smażymy z obu stron do uzyskania chrupkiej skórki. Naprawdę pyszne!
Szaszłyki z tempehu
Składniki: 200 gramów tempehu, 6 łyżek sosu sojowego mała papryczka chilli, 3 łyżki oleju. Do podania: ugotowany ryż basmati, domowa salsa pomidorowa.
Tempeh kroimy na kawałki, marynujemy w sosie sojowym z dodatkiem oleju i papryczki chili. Grillujemy na patelni grillowej, kilka minut z obu stron. Podajemy na ciepło z salsą i ryżem. Dla urozmaicenia do szaszłyków można dodać, np. kawałki cukinii.
Tempeh z ryżem, fasolką i zieloną cebulką
Składniki: 200 gramów tempehu, 200 gramów brukselki, 1 woreczek ugotowanego ryżu basmati, dwa ząbki czosnku, sos sojowy, olej.
Brukselkę blanszujemy trzy minuty we wrzątku i kroimy na ćwiartki. Tempeh kroimy w dużą kostkę. W woku rozgrzewamy olej, dodajemy posiekany czosnek i brukselkę. Po chwili dodajemy ryż i mieszamy. Na koniec dodajemy tempeh i sos sojowy. Smażymy chwilę razem, delikatnie mieszając, a następnie podajemy.
Przepis na domowy tempeh
Tempeh możemy znaleźć w sklepach z orientalną i wegańską żywnością. Warto wiedzieć, że przysmak ten możemy sami zrobić w domu. Najlepiej kupić gotowy zestaw albo tzw. Tempeh Starter, czyli stabilne zarodniki pleśni odpowiedzialnej za przeobrażenie ugotowanych i wyłuskanych ziaren soi w tempeh. Poza starterem potrzebne będą foliowe, podziurkowane torebki, w których tempeh będzie rósł i miejsce, gdzie przez 24-30 godzin, czyli przez cały okres dojrzewania tempehu, będzie można utrzymać temperaturę na poziomie 30-33 stopni Celsjusza (na przykład piekarnik z elektrycznym oświetleniem, w którym włączona żaróweczka stanowić będzie dobre źródło ciepła). Potrzebne będą również ziarna soi. Warto chociaż raz spróbować!
AD/mp/WP Kuchnia
