Sumak – co to i jest i czy warto go stosować?

Sumak to roślina z rodziny nanerczowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, skąd w XVII wieku trafił do Francji i szybko rozpowszechnił się w całej Europie i Azji. Chętnie obsadzano nim przydomowe ogrody czy parkowe aleje, ponieważ jest odporny na susze i mrozy, a przede wszystkim niezwykle ozdobny – duże, pierzaste liście jesienią przybierają intensywne, żółte, pomarańczowe i czerwone barwy, zaś dorodne owoce pozostają na gałęziach przez całą zimę.

Jednak sumak to roślina bardzo ekspansywna, niekiedy stająca się uciążliwym chwastem. Dlatego w niektórych krajach, np. Szwajcarii, obowiązuje zakaz jego uprawy.

Walory owoców sumaka już przed wiekami docenili rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej. Indianie przygotowywali z nich m.in. orzeźwiający napój o kwaskowym smaku. Po wysuszeniu i rozdrobnieniu z owoców sumaka uzyskuje się pikantną przyprawą, powszechnie stosowaną w krajach Bliskiego Wschodu. To produkt, który na pewno wzbogaci również naszą kuchnię.

Owoce sumaka wykazują również właściwości lecznicze. Przyrządzanymi z nich naparami Indianie leczyli bóle gardła, miały też pomagać w uporaniu się z biegunkami czy brakiem apetytu.

Współczesne badania naukowe potwierdziły ich walory. Sumak działa ściągająco, moczopędnie i przeciwzapalnie. Skutecznie hamuje rozwój szkodliwych bakterii, m.in. Helicobacter pylori, odpowiedzialnej za rozwój wrzodów żołądka – uciążliwej dolegliwości, z którą zmaga się wielu Polaków. Sumak łagodzi liczne dolegliwości gastryczne: bóle brzucha, biegunkę, zaparcia, wzdęcia czy refluks. Reguluje także poziom cukru we krwi.

Owoce tej rośliny stanowią bogate źródło przeciwutleniaczy, w tym witaminy C. Dzięki temu wzmacniają odporność organizmu, powstrzymują rozwój stanów zapalnych oraz neutralizują szkodliwą aktywność wolnych rodników odpowiedzialnych za przyspieszanie procesów starzenia oraz wywoływanie licznych schorzeń, w tym nowotworów i chorób układu krążenia.

Jak już wspomnieliśmy, sproszkowane owoce sumaka to bardzo popularna przyprawa w kuchni libańskiej, tureckiej, syryjskiej czy irańskiej. Razem z prażonym białym sezamem, dzikim tymiankiem i solą stanowi składnik aromatycznej mieszanki zwanej zatar, świetnie nadającej się do marynowania mięs czy doprawiania sałatek.

Sumaka, który charakteryzuje się niezwykłym, lekko kwaśnym smakiem, warto używać jako zamiennik cytryny, limonki lub octu. Nadaje świeżości i lekkości tłustym mięsom (baraninie, wieprzowinie), ale można go użyć również do doprawienia drobiu, jagnięciny, ryb albo owoców morza. Świetnie pasuje do dań z grilla oraz kababów. Doda oryginalności nawet naszej tradycyjnej jajecznicy.

Przyprawę warto wykorzystać również podczas przyrządzania rozmaitych potraw z warzyw. Dobrze komponuje się z sałatkami i surówkami, zwłaszcza zawierającymi świeżą cebulę (sumak skutecznie neutralizuje niezbyt przyjemny zapach pojawiający się po jej zjedzeniu), znakomicie pasuje do różnych farszów na bazie ryżu czy soczewicy. Można posypać nim także upieczone lub ugotowane ziemniaki.

Po dodaniu łyżeczki sumaka do szklanki gęstego jogurtu naturalnego, dodaniu soli oraz posiekanego koperku otrzymamy smaczny dip – prosty dodatek do surowych warzyw, chipsów albo grillowanych mięs. Mieszając go z oliwą uzyskamy aromatyczny sos do sałatek lub marynatę do sera feta (po godzinie leżakowania w takiej zalewie stanie się pyszną przystawką).

Przyprawą warto też wzbogacić domowy hummus. Jak go przygotować? Ciecierzycę z puszki, pastę tahini (3 łyżki), czosnek (1-2 ząbki), ciepłą wodę (3 łyżki) miksujemy aż do uzyskania jednolitej, dość aksamitnej masy. Jeśli jest zbyt gęsta, możemy dodać trochę więcej wody. Na koniec doprawiamy pastę solą, pieprzem, szczyptą kuminu oraz sumaka.

Zobacz też:

Jak często myć piekarnik?

Bogracz – jak zrobić węgierski specjał?

Jak przechowywać ciasto drożdżowe, by co rano mieć świeże, ciepłe bułeczki?