Rozsmakuj się w dereniu! Kiedy zbierać i co z nich zrobić?
Późna jesień to najlepsza pora na zbiory owoców derenia jadalnego. Nie jest to popularna roślina, ale coraz częściej pojawia się w naszych ogrodach, a jego owoce są wyjątkowo ciekawe.
Dereń jadalny to krzew lub niewielkie drzewo. Rośnie dziko w Azji i na południu Europy, w Polsce spotykamy go w parkach i ogrodach. Wiosną kwitnie małymi, niepozornymi kwiatkami, ale już w połowie lata na gałęziach pojawiają się z początku zielone, ale z biegiem czasu czerwieniejące owoce wielkości małych śliwek. Zbiór owoców należy prowadzić właśnie późnią jesienią, gdy minie kilka co najmniej zimnych, a nawet mroźnych nocy. Lekko przemarznięty dereń traci lekką, charakterystyczną goryczkę.
Owoce derenia mają w środku dość dużą pestkę, zbierając je miejmy to na uwadze, bo po obróbce nie pozostaje zbyt wiele miąższu. Dojrzały dereń jest soczysty, ale ma dość grubą skórkę. Mimo tego warto wykorzystywać go w kuchni.
Dereń - wartości odżywcze
Owoce derenia są bogate w żelazo, wapń, potas, magnez, cynk, fosfor, miedź i mangan, czyli mikroelementy niezbędne w codziennej diecie. Tak bogata zawartość tych pierwiastków sprawia, że dereń jadalny jest jednym z najbardziej zdrowych owoców. Znajdziemy w nich również beta-karoten, kwasy organiczne, mnóstwo pektyn i garbników oraz takie witaminy jak C, A i P. Jedzenie derenia wspomaga układ pokarmowy, leczenie anemii, stanów zapalnych, a nawet otyłości. Ale przede wszystkim preparaty z derenia stosowane są w profilaktyce chorób układu moczowego, są one moczopędne i oczyszczają pęcherz z bakterii.
Moc owoców żurawiny
Dereń w kuchni
Derenia nie je się na surowo, jest bowiem dość kwaśny i cierpki. Przyrządza się z niego przede wszystkim przetwory. Najbardziej popularnym sposobem wykorzystania tych owoców jest przyrządzenie nalewki. Najpierw owoce (w całości) zasypuje się na kilka dni cukrem, a gdy utworzy się pachnący syrop o pięknej, karminowej barwie, dodaje się spirytus i wódkę (w proporcjach 1:1) i pozostawia w ciemnym miejscu na kilka miesięcy. Po tym czasie nalewkę przelewa się do butelek i pozostawia na kolejne miesiące.
Z derenia jadalnego przyrządzamy również bardzo smaczne dżemy. Po wypestkowaniu owoców smażymy je z cukrem i wanilią lub goździkami, na koniec dodając trochę czerwonych lub czarnych porzeczek, bo sam dereń nie zawiera aż tyle pektyn, by odpowiednio się ściąć. Dżem z derenia ma piękny, różowy kolor i idealnie nadaje się na przykład do przyrządzania ciast.
Jako, że smak derenia trochę przypomina żurawinę, możemy z niego zrobić również wytrawny sos do mięs. Przepis jest prosty: pozbawione pestek owoce gotujemy w małej ilości wody, dodajemy trochę cukru, pieprz, mielone goździki, mielone ziele angielskie, bardzo drobno posiekany imbir i kilka gałązek rozmarynu. Wszystko dusimy kilkanaście minut i sos mamy gotowy.