Produkty, które zatykają jelita. Jeśli nie chcesz mieć problemów z trawieniem, lepiej unikaj
Czujesz się ciężko, masz wzdęcia, zaparcia albo uczucie pełności mimo lekkiego posiłku? Winowajcą mogą być nie tylko stres czy brak ruchu, ale też to, co ląduje codziennie na talerzu. Niektóre produkty – choć pozornie niewinne – potrafią dosłownie "zablokować" jelita, spowalniając trawienie i utrudniając wypróżnianie.
Nie bez powodu mówi się, że jelita to drugi mózg. Ich praca wpływa nie tylko na trawienie, ale też na odporność, nastrój, gospodarkę hormonalną i wagę. To właśnie w jelitach powstaje ponad 90 proc. serotoniny – hormonu szczęścia – i tam też znajduje się ponad 70% komórek odpornościowych.
Jeśli jelita są "zamulone", czujesz się ciężko, spada energia, pojawiają się zaparcia, wzdęcia, a nawet stany zapalne. Zatkane jelita to zatkany organizm – zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, co im służy, a co dosłownie "kładzie im się na żołądku".
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Domowe kajzerki podaj z masłem ziołowym. Wypieczone i chrupiące
Produkty, które mogą "zatykać" jelita
Nie wszystko, co smakuje dobrze, działa dobrze na układ pokarmowy. Niektóre produkty działają jak korek – zamiast wspomagać trawienie, spowalniają perystaltykę jelit i prowadzą do zaparć, wzdęć czy uczucia przepełnienia.
Białe pieczywo i wyroby z białej mąki
Bułki pszenne, jasny chleb tostowy, naleśniki, pierogi czy drożdżówki – choć powszechnie lubiane, nie są łaskawe dla jelit. Biała mąka jest pozbawiona błonnika, który odpowiada za prawidłową perystaltykę. Zamiast wspomagać trawienie, tworzy w jelitach "zator", zwłaszcza jeśli towarzyszy jej tłuszcz lub nadmiar cukru.
Spożywana regularnie w dużych ilościach może przyczyniać się do zaparć, wzdęć i zaburzeń mikroflory jelitowej. Jeśli nie chcesz rezygnować z mącznych dań, wybieraj wersje pełnoziarniste albo dodawaj do nich warzywa i pij więcej wody – to pomoże utrzymać trawienie na właściwych torach.
Czerwone mięso i tłuste wędliny
Kiełbasa, boczek, karkówka z grilla – brzmi smakowicie, ale dla jelit to ciężkostrawne wyzwanie. Czerwone mięso zawiera dużo tłuszczu nasyconego i praktycznie zero błonnika, dlatego długo zalega w przewodzie pokarmowym i spowalnia perystaltykę jelit.
Tłuste wędliny często zawierają też konserwanty i sól, które mogą zaburzać mikroflorę jelitową. Spożywane regularnie mogą prowadzić do zaparć, wzdęć i przeciążenia układu trawiennego. Zamiast całkowicie rezygnować – ogranicz ilość i postaw na chudsze alternatywy, np. pieczone mięso z indyka czy wędliny drobiowe bez dodatków chemicznych.
Nadmierna ilość sera i nabiału pełnotłustego
Żółty ser do kanapki, serek topiony, śmietanka do kawy – lubimy je za smak i kremowość, ale nasze jelita mogą mieć na ten temat inne zdanie. Produkty mleczne, szczególnie te tłuste, spowalniają trawienie, a u wielu osób powodują też wzdęcia, uczucie ciężkości, a nawet zaparcia.
Dodatkowo, jeśli organizm słabo radzi sobie z trawieniem laktozy, objawy nasilają się jeszcze bardziej. Sery żółte i pleśniowe mają też dużo tłuszczu, co tylko dokłada obciążenia dla układu pokarmowego. Wniosek? Nie trzeba rezygnować z nabiału, ale warto zachować umiar. Sięgaj po jogurty naturalne, kefir, twaróg półtłusty – są lżejsze, a przy okazji mogą wspierać mikroflorę jelit.
Słodycze i przetworzone przekąski (batony, ciastka)
Ciastko do kawy, baton "na szybko", rogalik z nadzieniem – niby nic groźnego, ale dla jelit to czysta blokada. Przetworzone słodycze zawierają dużo cukru, tłuszczów trans i prawie zero błonnika, przez co rozregulowują trawienie, powodują wzdęcia i spowalniają perystaltykę.
Co gorsza, mogą wpływać negatywnie na mikroflorę jelitową, karmiąc nie te bakterie, które powinny się rozwijać. A im słabszy mikrobiom, tym więcej problemów – od zaparć po stany zapalne. Jeśli masz ochotę na coś słodkiego, postaw na owoce, gorzką czekoladę lub domowe wypieki z dodatkiem orzechów, siemienia czy otrębów – jelita będą wdzięczne.
Banany niedojrzałe i inne zapierające owoce
Banany to wygodna i zdrowa przekąska – ale nie każdy banan działa tak samo na jelita. Te zielonkawe, niedojrzałe zawierają więcej skrobi opornej, która trudniej się trawi i może zatrzymywać pasaż jelitowy, szczególnie u osób z wolnym trawieniem.
Podobnie działają też inne owoce o właściwościach zapierających, np. borówki, granaty czy jabłka bez skórki. Nie są złe – wręcz przeciwnie, mają dużo wartości – ale w nadmiarze i bez odpowiedniego nawodnienia mogą prowadzić do zaparć. Warto więc zadbać o różnorodność i równowagę – do takich owoców dodawaj np. siemię lniane, pij więcej wody i sięgaj też po owoce o działaniu rozluźniającym, jak śliwki, gruszki czy kiwi.
To, co trafia na talerz, ma realny wpływ na to, jak czujemy się na co dzień – od poziomu energii, przez nastrój, aż po odporność. Jelita nie są magicznym workiem bez dna – to delikatny i wrażliwy układ, który wymaga troski, dobrego paliwa i rytmu. Zamiast przypadkowo wrzucać wszystko, co wpadnie pod rękę, warto wsłuchać się w potrzeby swojego ciała.
