Kuchnia śląska, czyli świętujemy Barbórkę

Mimo kwitnącego tu przez dekady przemysłu, zwłaszcza górniczego, Górny Śląsk nigdy nie należał do bogatych regionów kraju. Ludziom żyło się biednie, co miało ogromny wpływ na kształtowanie się tutejszej kuchni. Na stołach królowały przede wszystkim warzywa, często uprawiane w przydomowych ogródkach. Jadano również sporo nabiału. Mleko, białe sery, kefiry i maślanki były i są składnikami wielu potraw.
Mięso trafiało na talerze najczęściej w niedziele i święta. I nie było to zwykle mięso wysokiej jakości. Królowały gołębie i króliki, które wielu Ślązaków po prostu hodowało.

Dzisiejsza kuchnia śląska czerpie pełnymi garściami z tradycji, ale jest dziś znacznie bogatsza niż dawniej. Poznajmy więc najważniejsze dania regionu. A może z okazji Barbórki, zdecydujemy się nawet przygotować któreś z nich w domu.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Jedną z najpopularniejszych śląskich zup jest zalewajka. Ta pyszna zupa podobna jest w smaku do tradycyjnego polskiego żurku. Na przygotowanie zalewajki potrzebne nam będą: pół litra żuru, szklankę śmietany, pół kilograma ziemniaków, kiełbasę wędzoną, wędzony boczek, cebulę, sporo czosnku, liście laurowe, ziele angielskie, kilka suszonych grzybów, majeranek, koperek, sól i pieprz. Najpierw musimy przygotować wywar, gotując w wodzie boczek i kiełbasę. Dodajemy zioła i grzyby. Ziemniaki obieramy i kroimy w kostkę, czosnek i cebulę siekamy. Wyjmujemy mięso i kiełbasę i kroimy je w kostkę. Na patelni podsmażamy boczek z cebulą i czosnkiem i dodajemy je do zupy. Wrzucamy ziemniaki, wlewamy żurek i śmietanę, doprawiamy do smaku i gotujemy, aż ziemniaki będą miękkie. Na koniec posypujemy koperkiem.

Te pyszne małe kaszanki są jednym z symboli Śląska. Jeśli chcemy, bez problemu możemy przygotować je w domu. Wystarczy zdobyć spreparowane jelita baranie i kilka innych składników. Najważniejszym z nich jest krew wieprzowa. Potrzebujemy około litra. Poza tym do zrobienia krupnioków używamy: kilograma okrawków mięsa wieprzowego z tłuszczem, trochę skórek wieprzowych, kawałka wątroby wieprzowej, dwóch kilogramów kaszy gryczanej, i przypraw (pieprz, majeranek, kolendrę, ziele angielskie, tymianek i sól). Kawałki mięsa, wątrobę i skórki gotujemy w osolonej wodzie do miękkości i mielimy w maszynce o drobnych oczkach. Dodajemy krew, ugotowaną kaszę i zmielone przyprawy. Wszystko dokładnie mieszamy i napełniamy masą jelita. Możemy gotować krupnioki od razu albo zamrozić je nawet na kilka tygodni.

Te proste kluski ziemniaczane zawdzięczają swoją nazwę kolorowi. Po ugotowaniu są one może nie czarne, ale brudnoszare. Składniki: kilogram ugotowanych, sypkich ziemniaków, pół kilograma ziemniaków surowych, szklanka mąki ziemniaczanej, sól. Ugotowane ziemniaki studzimy i mielimy w maszynce do mięsa. Surowe ziemniaki obieramy i ucieramy na tarce o drobnych oczkach. Czekamy aż ściemnieją. Starte ziemniaki odciskamy i mieszamy z gotowanymi. Dodajemy sól i mąkę ziemniaczaną. Z ciasta formujemy niewielkie, okrągłe kluski, w każdej robimy palcem dziurkę. Wkładamy kluski do osolonego wrzątku i gotujemy 15 minut.

Rolada, podawana z czerwoną kapustą i kluskami ziemniaczanymi jest chyba najbardziej znaną śląską potrawą. I nie jest to dziwne, bo danie jest bardzo smaczne. Składniki: kilogram wołowiny zrazowej, kilka ogórków kiszonych, cebula, musztarda, boczek wędzony, mielone mięso wieprzowe, mąka, smalec, liść laurowy, ziele angielskie, sól i pieprz. Mięso myjemy, kroimy w plastry i rozbijamy je delikatnie tłuczkiem. Boczek, ogórki oraz cebulę kroimy w kostkę, mieszamy z mięsem mielonym, doprawiamy do smaku. Mięso smarujemy musztardą, nakładamy farsz i zawijamy ściśle wiążąc sznurkiem lub spinając wykałaczkami. Smażymy rolady na smalcu, następnie podlewamy wodą, dodajemy przyprawy i dusimy do miękkości. Na koniec redukujemy sos.

I na koniec jedna z najpopularniejszych potraw na kolację, czyli sałatka śledziowa, która na Śląsku nosi nazwę szałot. Na to danie potrzebne nam będą: solone śledzie, wymoczone w wodzie, ziemniaki ugotowane w mundurkach, jajka gotowane na twardo, ogórki kiszone, cebulę, kiełbasę wędzoną, słoninę, musztardę, pieprz i sól. Wszystkie składniki kroimy w kostkę, doprawiamy musztardą, solą i pieprzem, mieszamy delikatnie i schładzamy w lodówce. Szałot najlepszy jest dzień po przygotowaniu.