Jajo kurze – wartości odżywcze, sposoby podania, kategoryzacja, przepisy
Jajo kurze jest najczęściej spożywanym rodzajem jajka w Polsce. To produkt zawierający wiele wartości odżywczych i trafiający na stoły w wielu różnych formach.
Jajo kurze – wartości odżywcze
Jajo kurze jest bardzo dobrym źródłem białka pełnowartościowego, czyli takiego, które zawiera aminokwasy niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania człowieka, a dodatkowo dostarcza również aminokwasów, które nie powstają w organizmie ludzkim. Białko jaj kurzych jest jednak bardzo silnym alergenem, drugim zaraz po tym zawartym w mleku krowim. W żółtku jaja kurzego znajduje się dużo tłuszczu o wysokiej zawartości cholesterolu, ale też kwasy omega-3 i lecytynę – budulec błon komórkowych, który pomaga zachować prawidłowy poziom cholesterolu, zapobiegając miażdżycy, i pozytywnie wpływa na układ nerwowy. Inną ważną substancją pochodzącą z jaj kurzych jest luteina, która ma korzystne działanie na wzrok i zapewnia ochronę przed promieniowaniem słonecznym. Składniki mineralne zawarte w jajach (wapń, żelazo, potas, fosfor i magnez)
korzystnie oddziałują na narządy wewnętrzne i układ kostny. Spośród witamin obecnych w jajach kurzych warto wymienić witaminy B2 i B12, a także rozpuszczalne w tłuszczach witaminy: A, D, E, K.
Poza alergikami, na jaja kurze powinny uważać osoby z wysokim cholesterolem. Zbyt częste spożywanie jajek może stać się przyczyną zakwaszenia organizmu (warto jeść jaja z dodatkiem warzyw). W surowych jajach znajduje się najwięcej składników odżywczych, ale nie należy spożywać w tej formie równocześnie żółtka i białka. Surowe białko jaj ma silne działanie uczulające i osłabia przyswajanie witaminy B7.
Jajo kurze – sposoby podania
Jaja kurze mogą być podawane jako potrawy samodzielne albo jako składnik innych dań. Spośród jaj smażonych można wyróżnić omlet, jajecznicę i jajko sadzone. Jaja można je też gotować na miękko (ścięte białko i płynne żółtko), półtwardo (gotowane przez 4 minuty), na twardo (białko i żółtko ścięte) lub gotować do uzyskania jajka w koszulce (płynne białko, ścięte żółtko). Jajka w koszulkach mogą być podawane po benedyktyńsku, wiedeńsku lub francusku.
Jaja kurze są jednym z podstawowych składników wielu produktów, np. ciast, budyniów, lodów, kremów, sufletów, pasty jajecznej. Dodaje się je do sosów, panierek, kotletów i zup. Z jaj powstaje też advocaat, czyli likier jajeczny (domowa wersja tego likieru to ajerkoniak).
Jajo kurze – kategoryzacja
Jaja kurze są specjalnie znakowane, dzięki czemu można określić jakość produktu. Wyróżnia się trzy klasy jaj: A, B i C. Klasa A oznacza jaja świeże, które mogą być z produkcji ekologicznej (0), chowu na wolnym wybiegu (1), chowu ściółkowego (2) lub chowu klatkowego (3). Jedynie gospodarstwa ekologiczne hodują kury zielononóżki, które znoszą najzdrowsze jaja o większych żółtkach i trzykrotnie mniejszej zawartości cholesterolu niż te od kur domowych; takie jaja mogą rzadziej uczulać. Im niższy kod systemu hodowli, tym zdrowsze jaja. Jeśli chodzi i jaja klasy B i C, są one wykorzystywane przemyśle użytkowym.
Jajo kurze – przepisy
