Czy warto czytać etekiety?
Często nie chce nam się czytać nalepek, zapisanych drobnym maczkiem, na butelkach, pudełkach czy słoikach. Jednak etykiety produktów spożywczych to ważne źródło informacji.
Czy warto czytać informacje zawarte na etykietach?
Często nie chce nam się czytać nalepek, zapisanych drobnym maczkiem, na butelkach, pudełkach czy słoikach. Jednak etykiety produktów spożywczych to ważne źródło informacji. Określają wartość odżywczą, termin ważności, a często również sposób przygotowania i przechowywania. Zadaniem producenta jest oznakowanie żywności w sposób dostarczający zrozumiałych informacji.
Karolina Malecka, specjalista ds. żywienia/mmch
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Jak długo produkt pozostaje świeży?
Podstawową informacją jaką powinniśmy sprawdzić przed spożyciem produktów jest ich świeżość. Część żywności, szczególnie nietrwałej, ma na etykiecie zaznaczony "termin przydatności do spożycia" złożony z dnia, miesiąca i roku. Po upływie tego terminu w produkcie często dochodzi do rozwoju szkodliwych dla zdrowia mikroorganizmów. Zjedzenie przeterminowanego produktu może prowadzić do wystąpienia zatrucia pokarmowego. Termin przydatności do spożycia oznaczany również jako "należy spożyć do" określa czas, po upływie którego produktu nie należy konsumować.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Co z puszkami?
Drugi rodzaj informacji pojawiający się zazwyczaj na produktach trwałych jak: koncentraty czy konserwy to oznaczenie "najlepiej spożyć przed", czyli określenie minimalnej trwałości. Spożycie produktów po upływie tego terminu jest jednak dopuszczalne. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że produkt może zmienić część swoich właściwości np. konsystencję, zapach czy smak. Producent określając ten termin zapewnia zatem, że zachowa on wszystkie swoje pożądane cechy jakościowe właśnie do tego czasu.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Wartość odżywcza i bezpieczeństwo
Informacje podawane przez producenta dotyczą często również sposobu przechowywania i przygotowywania. Sposób przechowywania jest szczególnie istotny w przypadku produktów nietrwałych jak: mleko, jogurty, świeże soki czy wędliny. Jeśli transportując i przechowując taki asortyment nie zapewnimy mu odpowiednio niskiej temperatury może ulec zepsuciu przed wyznaczonym terminem przydatności do spożycia.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Trzymać w chłodzie!
Kupując mrożonki warto zwrócić uwagę jak zmienia się ich trwałość podczas przechowywania w określonych przedziałach ujemnych temperatur. Na etykiecie najczęściej umieszczona jest dokładna informacja. Temperatura przechowywania jest istotna nie tylko w przypadku produktów nietrwałych. Przykładowo część konserw również wymaga chłodniczego przechowywania. Z kolei mleczne produkty UHT nie muszą co prawda być przechowywane w warunkach chłodniczych, jeśli jednak temperatura w pomieszczeniu przekroczy 25°C może w nich dojść do szkodliwych przemian.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Uwaga na mrożonki!
Kolejną istotną wskazówką decydującą o wartości odżywczej i stabilności mikrobiologicznej jest sposób przygotowywania. Część producentów umieszcza takie dane na opakowaniach. W przypadku mrożonek pojawia się informacja, by wrzucać produkt bezpośrednio do wrzątku i nie zamrażać powtórnie po rozmrożeniu. Takie postępowanie pozwala zachować maksimum wartości odżywczych oraz spowalnia rozwój mikroorganizmów.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Składniki odżywcze
Na większości opakowań umieszczona jest dokładna zawartość podstawowych składników odżywczych: białek, tłuszczów i węglowodanów oraz wartość kaloryczna. Dla wybranych składników pojawia się czasem również informacja o procentowej realizacji dziennego zapotrzebowania. Dzięki takim danym możliwa jest kontrola kaloryczności codziennej diety oraz planowanie zbilansowanych posiłków. Obok głównych składników odżywczych coraz częściej podawana jest również zawartość błonnika pokarmowego, części witamin i minerałów.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Ważne dla alergików
Wnikliwe czytanie etykiet jest szczególnie ważne w przypadku osób, u których po spożyciu określonych produktów pojawiają się niepożądane reakcje alergiczne. Część żywności, w tym zwłaszcza tej wysokoprzetworzonej, zawiera liczne sztuczne składniki dodatkowe. Są one stosowane w celu przedłużenia trwałości, poprawy wyglądu, smaku czy zapachu. Do produkcji żywności wykorzystuje się również składniki otrzymywane z naturalnych produktów. Może to być np. laktoza, kazeiniany lub białka serwatkowe pozyskiwane z mleka, czy gluten z produktów zbożowych. Co ciekawe, część z wymienionych pochodnych może znaleźć się w produktach, których kompletnie nie postrzegamy jako źródła alergenów np. chleb zawierający białka mleka.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Alergeny oznaczone
Dopiero po przeczytaniu szczegółowego składu podanego na etykiecie możemy zidentyfikować występowanie uczulającej substancji. Zarządzenie dotyczące znakowania żywności zobligowało producentów do oznaczania na opakowaniu kilku najważniejszych alergenów jak: mleko, jaja, soja, skorupiaki, ryby, orzeszki ziemne, orzechy, sezam, gorczyca, siarczyny oraz wszelkie pochodne tych produktów. Nowe przepisy znacznie ułatwiają wybór produktów, które mogą stać się bezpiecznym elementem diety alergika.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Wymienniki węglowodanowe
Na etykietach znajduje się czasem dodatkowa informacja dotycząca ilości wymienników węglowodanowych zawartych w danym produkcie. Jest to bardzo ważne dla diabetyków, którzy chcąc utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi muszą skrupulatnie przestrzegać diety. Jeden wymiennik węglowodanowy to taka porcja, która dostarcza 10 g węglowodanów przyswajalnych czyli np. jeden ziemniak czy kromka chleba razowego o masie 25 g. Osoby chore znając liczbę wymienników przypadających na dany posiłek mogą zatem samodzielnie decydować jakie produkty wybiorą w ramach stosowanej diety.
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
Tajemnicze GDA
Na etykietach bardzo często można się spotkać ze skrótem GDA (ang. Guideline Daily Amounts), który oznacza wskazane dzienne spożycie. Informuje nas o tym ile powinniśmy dostarczyć organizmowi energii z dietą oraz jaką zawartość składników odżywczych powinniśmy spożyć w ciągu doby. Przeważnie producenci podają dane dla 4 składników odżywczych, które w największym stopniu wpływają na ryzyko powstania chorób zależnych od diety: tłuszcze, tłuszcze nasycone, cukry proste i sód (lub sól).
Karolina Malecka, specjalista ds. żywienia/mmch
Polecamy również:
Co jeść, żeby urodzić chłopca? Co jeść, żeby urodzić chłopca?
