Czarne porzeczki – jak wykorzystać w kuchni?
Czarna porzeczka to niepozorny owoc o intensywnym aromacie i smaku, który może poszczycić się wyjątkowymi właściwościami. Popularna stała się dopiero mniej więcej w połowie XVI wieku. Francuzi jako pierwsi zaczęli uprawiać ją na większą skalę, ale w dzisiejszych czasach to Polska jest największym producentem czarnej porzeczki. Dlaczego jest ona taka wyjątkowa i w jaki sposób można wykorzystać ją w kuchni?
Właściwości czarnej porzeczki
Czarna porzeczka jest przede wszystkim jednym z najlepszych źródeł witaminy C. Już 25 gram tego owocu dostarcza ludzkiemu organizmowi 100 proc. dziennego zapotrzebowania na kwas askorbinowy. Ponadto zawiera witaminy z grupy B, beta-karoten i tokoferol, który nazywany jest witaminą młodości.
Poza licznymi witaminami w czarnych porzeczkach znajdziemy składniki mineralne, takie jak: magnez, potas, wapń i żelazo, a także jod, bor i mangan. Owoce te są również bogate w polifenole, antocyjany i błonnik. Z kolei olejki eteryczne znajdujące się w nich pobudzają organizm do wydzielania soków trawiennych, wspomagając procesy trawienne i pobudzając apetyt.
Czarna porzeczka wzmacnia organizm i chroni go przed infekcjami, dlatego jest polecana w okresie zmniejszonej odporności, w czasie grypy i przeziębień. Działa napotnie, więc jej spożywanie w czasie gorączki pomoże zbić temperaturę. Dzięki swoim właściwościom antyseptycznym skraca czas trwania choroby.
Maliny – czy musimy je myć?
Wysoka zawartość kwasu askorbinowego w czarnej porzeczce sprawia, że jej spożywanie obniża stres oksydacyjny i hamuje starzenie się organizmu. Działa też przeciwnowotworowo i wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn, wpływając korzystnie na pracę nerek i wątroby. Owoce czarnej porzeczki mają niski indeks glikemiczny i niewiele kalorii, dlatego polecane są diabetykom i osobom na dietach redukcyjnych.
Te niewielkie owoce mają też pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy i nerwowy. Uszczelniają i uelastyczniają naczynia krwionośne, zapobiegają powstawaniu żylaków, obniżają ciśnienie krwi i przeciwdziałają zawałom serca. Z kolei dzięki zawartości luteiny korzystnie działają na wzrok, poprawiając jego kondycję i ostrość widzenia.
Czarna porzeczka w kuchni
Liczne właściwości zdrowotne sprawiają, że czarna porzeczka aż prosi się o wykorzystanie w kuchni i jak najczęstsze spożywanie nie tylko na surowo w czasie sezonu, ale i o innych porach roku. Właśnie dlatego warto robić z czarnej porzeczki różnego rodzaju przetwory: dżemy, konfitury, powidła, soki. Można ją mrozić, gotować i smażyć, dlatego daje wiele możliwości.
Zarówno surowe, jak i przetworzone owoce świetnie sprawdzą się jako dodatek do ciast i deserów, ale też wzbogacą smak wędlin, serów i pieczonych mięs, np. polędwiczki wieprzowej albo gęsi. Warto przygotować z nich też galaretkę albo kisiel. Z owoców czarnej porzeczki bardzo smaczne jest również wino albo nalewka, które można samodzielnie przygotować w domu.
Czarna porzeczka ma słodki i jednocześnie cierpki smak, dlatego sprawia, że desery z jej dodatkiem nie są mdłe ani przesłodzone. Właśnie dlatego tak często stanowi np. jedną z warstw w tortach. Przełamuje słodycz, nadając ciastu wyrazistości. Z kolei lody z czarnej porzeczki są bardzo orzeźwiające i niezwykle smaczne.
Przepis na porzeczkowca
Chcecie poznać przepis na jedno z najlepszych ciast porzeczkowych, jakie można spotkać? Oto i porzeczkowiec!
Składniki na biszkopt cz. I:
- 0,75 szkl. oleju,
- 0,5 szkl. wody,
- 1 szkl. cukru,
- 5 płaskich łyżek kakao.
Składniki na biszkopt cz. II:
- 5 jajek,
- 0,5 szkl. cukru,
- 1,5 szkl. mąki pszennej,
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia,
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej,
- szczypta soli.
Składniki do nasączenia:
- 0,25 szkl. soku z czarnej porzeczki,
- 0,25 szkl. wody.
Składniki na krem:
- 660 ml śmietanki kremówki,
- 250 g mascarpone,
- 3 łyżki cukru pudru,
- 2 łyżeczki żelatyny,
- 0,25 szkl. gorącej wody.
Składniki dodatkowe:
- 660 g dżemu porzeczkowego,
- 80 g startej gorzkiej czekolady.
Przygotowanie:
- Olej, wodę, cukier i kakao, czyli składniki na biszkopt cz. I wrzucamy do garnka i podgrzewamy do momentu rozpuszczenia się cukru. Odstawiamy do wystudzenia. Potem przystępujemy do przygotowania biszkoptu.
- Białka oddzielamy od żółtek i ubijamy ze szczyptą soli na sztywną pianę. Potem dodajemy po jednej łyżce cukier i ciągle ubijamy, aż do jego rozpuszczenia się. Kolejno dodajemy pojedynczo żółtka i miksujemy.
- Gdy masa będzie jednolita, wlewamy do niej wcześniej wystudzoną masę kakaową. Delikatnie mieszamy szpatułką. Mąkę łączymy z proszkiem do pieczenia i sodą i wsypujemy do masy. Znów delikatnie mieszamy, aż połączą się ze sobą wszystkie składniki.
- Ciasto przelewamy do blachy wyłożonej papierem do pieczenia. Wkładamy do nagrzanego do 180 stopni piekarnika i pieczemy przez 40-45 minut.
- Biszkopt zostawiamy do wystudzenia, a następnie dzielimy go na dwa równe blaty.
- Sok porzeczkowy rozrabiamy z wodą. Żelatynę rozpuszczamy w gorącej wodzie i dokładnie mieszamy, by nie było żadnych grudek. Lekko studzimy tak, by ciągle miała płynną konsystencję.
- Śmietankę ubijamy z cukrem pudrem na prawie sztywno. Pod koniec ubijania dodajemy po łyżce mascarpone. Miksujemy tylko do połączenia składników.
- Żelatynę dokładnie i intensywnie mieszamy z powstałą masą.
- Przystępujemy do składania ciasta. Nasączamy pierwszy blat połową przygotowanego soku porzeczkowego z wodą. Wykładamy na to połowę dżemu i rozsmarowujemy po cieście.
- Na to wykładamy połowę kremu ze śmietanki i mascarpone. Przykrywamy kolejnym blatem ciasta, który znów nasączamy. Wykładamy resztę dżemu, a na to pozostałą część kremu.
- Na wierzch ścieramy na dużych oczkach tarki gorzką czekoladę.
- Ciasto odstawiamy do lodówki przynajmniej na kilka godzin. Porzeczkowiec wprost rozpływa się w ustach. Polecam.