Ciasto piwne – do czego je wykorzystać?

Na pomysł smażenia potraw w cieście piwnym wpadli prawdopodobnie mieszkańcy Wysp Brytyjskich. Nieprzypadkowo od połowy XIX wieku ukochanym tutejszym fast foodem jest fish and chips, czyli po prostu ryba (zwykle dorsz), smażona w cieście i serwowana z frytkami, z obowiązkowym dodatkiem octu słodowego.

Zdaniem wielu słynnych kucharzy, choćby Gordona Ramsaya, piwo powinno być nieodzownym składnikiem ciasta, ponieważ ten gazowany napój, przede wszystkim dzięki wysokiej zawartości dwutlenku węgla, sprawia, że staje się ono lżejsze, a po usmażeniu bardziej chrupiące. Ponadto neutralizuje zawarty w mące gluten, dzięki czemu ciasto nie twardnieje.

Tradycja panierowania produktów (nie tylko ryb, ale również mięsa, warzyw, grzybów, a nawet owoców) w cieście piwnym jest rozpowszechniona także w Stanach Zjednoczonych, Australii czy Nowej Zelandii. Ten sposób przyrządza potraw ceni się również w Niemczech czy Rosji.

Polacy podchodzą do niego z dystansem, choć przecież tradycje piwowarskie sięgają prapoczątków naszej państwowości. Złocisty trunek był ulubionym napojem Słowian. "Wina i oliwy kraj ten dla ostrego północnego zimna nie ma; zamiast wina używa piwa, które robią z żyta, pszenicy i jęczmienia albo orkiszu" – pisał Jan Długosz. Do dziś chętnie je pijemy, ale niezbyt często stosujemy w kuchni. Może czas to zmienić?

Przygotowanie ciasta piwnego jest bardzo prostym zadaniem. Jakie piwo się do tego nadaje? Tradycyjne zazwyczaj używa się jasnych, typu lager, choć warto też poeksperymentować z piwami tzw. górnej fermentacji, np. pszenicznym. W niektórych brytyjskich recepturach pojawiają się nawet piwa ciemne, o wyrazistym, mocno gorzkim smaku, ale przyrządzone z nich ciasto nie u każdego wywoła entuzjazm.

By osiągnąć optymalny efekt należy przestrzegać dwóch zasad. Piwo powinno zostać otwarte tuż przed rozpoczęciem pracy, a także musi być zimne, gdyż dzięki temu ciasto osiągnie później pożądaną chrupkość.

Do jego wyrobu potrzebujemy szklanki piwa oraz mniej więcej takiej samej ilości mąki, najlepiej pszennej, choć można zastosować też orkiszową lub mieszankę, np. pszennej i kukurydzianej.

Mąkę przesiewamy, po czym łączymy z proszkiem do pieczenia (łyżeczka), solą (łyżeczka) i ewentualnie lubianymi przyprawami (ostra lub wędzona papryka, curry, drobno posiekany koperek). Przesypujemy do miski. Powoli wlewamy piwo, energicznie mieszając za pomocą rózgi kuchennej albo miksera (na wolnych obrotach). Niektórzy do masy dodają też roztrzepane jajko, choć nie jest to składnik konieczny.

Ciasto powinno być gładkie i pozbawione grudek oraz dość gęste, o konsystencji śmietany, oczywiście tej prawdziwej. Przed smażeniem warto odstawić je na godzinę do lodówki.

Oczywistym wyborem jest ryba. Najlepiej sprawdzają się niezbyt tłuste gatunki – dorsz, mintaj, morszczuk, sandacz, okoń czy szczupak. Ich mięso osuszamy ręcznikiem papierowym, kroimy na porcje, oprószamy solą i pieprzem, odstawiamy na kilkanaście minut, po czym maczamy w cieście i smażymy na mocno rozgrzanym tłuszczu (najlepiej oleju rzepakowym), aż do zrumienienia. Po wyjęciu odsączamy na ręczniku papierowym.

Miłośnicy owoców morza mogą zanurzać w cieście piwnym surowe, obrane krewetki, zwolennicy mięsa powinni sięgnąć po pierś lub skrzydełka z kurczaka. Pyszną przekąską albo dodatkiem do obiadu będą pieczarki i boczniaki usmażone w cieście piwnym.

Z powodzeniem możemy też wykorzystać warzywa. Popularną przekąską są cebulowe krążki w cieście piwnym, warto spróbować, jak smakują otoczone nim plasterki cukinii, różyczki kalafiora czy brokuła. Przed zanurzeniem w cieście można je wcześniej poddać krótkiemu (trwającemu 1-2 minuty) blanszowaniu, czyli zanurzeniu w gorącej wodzie, a następnie przełożeniu do zimnej. Dzięki temu zachowają ładny kolor i odpowiednią chrupkość.

Ciasto piwne posłuży też do przygotowania pysznego deseru – wystarczy zanurzyć w nim kawałki bananów, a po usmażeniu zaserwować z gałką lodów waniliowych.