7 idealnych kulinarnych par

Nie wszystkie produkty spożywcze - choć smaczne i zdrowe w pojedynkę - dobrze komponują się z innymi równie smacznymi i zdrowymi smakołykami. Na przykład pomidor "traci" witaminę C w towarzystwie ogórka, a kalafior czy brukselka blokują przyswajanie jodu zawartego w rybach. Na szczęście są też duety jakby stworzone do tego, by występować razem. Sprawdźmy, jakie połączenia dają doskonałe rezultaty zdrowotne.

AD/mmch/kuchnia.wp.pl

Proszek z pomidorów hamuje rozrost guzów prostaty. Tak samo działają brokuły. A razem te warzywa działają jeszcze skuteczniej. Jednak ustalenie, dlaczego tak się dzieje, wcale nie jest takie proste. Według Johna Erdmana, profesora żywienia z Uniwersytetu Illinois, który prowadził badania na ten temat, prawdopodobnie bioaktywne składniki każdego z nich wykazują inne sposoby oddziaływania antyrakowego. Poza słynnym likopenem, również inny związek z pomidorów - tzw. fitofluen, może obniżać ryzyko raka prostaty. Wcześniejsze badania dowiodły także, że związki siarki obecne w brokułach wzmacniają czynności pewnych enzymów odpowiedzialnych za rozkład substancji rakotwórczych w naszym organizmie. Pomidory i brokuły w duecie okazały się znacznie efektywniejsze niż w pojedynkę. Ten zestaw, choć polecany wszystkim, powinien stać się częstym składnikiem diety przede wszystkim mężczyzn.

Zdrowy pomidor zyskuje na skuteczności działania nie tylko w parze z brokułami. Warto go jeść także w duecie z awokado. Samo awokado już jest nie do przecenienia. Zawiera sporo białka, błonnika i zdrowych tłuszczów. Doskonale wpływa na wzrok, a dzięki unikalnemu zestawowi witamin C, E i kwasu foliowego hamuje rozwój komórek nowotworowych. Owoc ten w połączeniu z pomidorem ma też dodatkowy walor - sprawia, że nasz organizm jest w stanie przyswoić ponad 4 razy więcej zawartego w pomidorach antyrakowego likopenu niż wówczas, gdy zjemy to warzywo bez dodatku awokado. Do tego awokado i pomidor świetnie pasują do siebie pod względem smaku - co łatwo sprawdzić, racząc się pysznym i zdrowym sosem guacamole.

O tym, że owoce są zdrowe nie trzeba nikogo przekonywać. Okazuje się jednak, że jeśli zjemy różne gatunki - np. w sałatce owocowej, zyskamy więcej niż gdybyśmy raczyli się nimi oddzielnie. Badania przeprowadzone przez prof. Rui Hai Liu z Wydziału Nauki o Żywności na Uniwersytecie Cornella dowodzą, że mieszanka owoców (jabłek, winogron, jagód i pomarańczy) wykazuje znacznie silniejsze działanie antyoksydacyjne, niż ta sama ilość każdego z tych owoców podanych osobno. Zdaniem autora dzieje się tak dlatego, że kombinacja różnych antyutleniaczy ma silniejsze działanie niż większa dawka tylko jednego antyoksydantu. Co więcej prof. Rui Hai Liu jest zdania, że zjadanie kilku małych porcji owoców dziennie chroni nas przed rakiem znacznie skuteczniej niż drogie suplementy diety. Jak podkreśla, istnieje ogromna liczba dobroczynnych związków aktywnych zawartych w owocach, których jeszcze nie zidentyfikowaliśmy i nie kupimy ich w aptece.

Niedobór witaminy C w naszej codziennej diecie oznacza nie tylko słabszą odporność. Brak tego składnika oznacza słabsze wchłanianie żelaza, a więc potencjalnie - anemię. Najłatwiej przyswajalne jest żelazo hemowe, znajdziemy je jednak tylko w mięsie, które nie powinno stanowić podstawy naszej diety. Warto więc "wycisnąć" niehemowe (gorzej przyswajalne) żelazo z warzyw. Jak to zrobić? Bardzo prosto. Należy włączyć do codziennej diety bogate w ten pierwiastek warzywa - zieloną pietruszkę, szpinak, jarmuż, buraki, rośliny strączkowe, a także pełne ziarna i orzechy - i serwować je w duecie z witaminą C, która czyni żelazo niehemowe lepiej przyswajalnym. Witaminę C znajdziemy w wielu owocach i warzywach. Najłatwiej jednak skorzystać z cytryny, której sok doskonale pasuje do wszystkich warzyw.

Choć nie powinniśmy jeść go w nadmiarze, mięso stanowi cenny składnik naszej diety. Najzdrowsze jest mięso gotowane, ewentualnie duszone, jednak większość z nas zdecydowanie chętniej sięga po kawałki pieczone, smażone lub z grilla. Niestety te sposoby obróbki termicznej powodują powstawanie rakotwórczych związków HCA. Na szczęście można wyeliminować lub mocno ograniczyć ten problem. Przydatne okażą się tu zioła i przyprawy m.in. kurkuma, a przede wszystkim bogaty w przeciwutleniacze rozmaryn. Jeśli użyjemy go do zamarynowania mięsa, znacznie ograniczymy ilość powstałych podczas grillowania amin heterocyklicznych.

Właściwości prozdrowotne kurkumy są nie do przecenienia. Japońscy uczeni z Uniwersytetu w Kumamoto dowodzą, że hamuje ona produkcję białka odpowiedzialnego za wzrost komórek nowotworowych. Ale to nie wszystko. Przyspiesza też gojenie ran, obniża poziom cholesterolu, wspomaga leczenie stwardnienia rozsianego i choroby Alzheimera. Najważniejszy składnik kurkumy - silny antyutleniacz kurkumin wykazuje też działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe.
Problem w tym, że nasza wątroba bardzo szybko usuwa kurkumę z organizmu, w związku z czym niewiele z niej wchłonie się do komórek. Na szczęście jest na to sposób. "Dodanie do kurkumy czarnego pieprzu zwiększa jej biodostępność o 1000 razy" - przekonuje dietetyk Stacy Kennedy z Dana Farber Cancer Institute.

Ten zestaw może się wydawać kontrowersyjny. W końcu czekolada to słodycze, a tych należy jeść jak najmniej. Jeśli jednak nie przesadzimy z ilością i sięgniemy po dobrą, ciemną czekoladę, możemy tylko zyskać. Szczególnie jeśli zjemy ją w towarzystwie jabłka. Jabłka, a szczególnie ich skórka (podobnie jak skórka jagód i winogron) są bogate w silny przeciwutleniacz - kwercetynę, która chroni przed wieloma nowotworami, chorobą Alzheimera i Parkinsona oraz alergiami. Kwercetyna łagodzi też skutki zmęczenia i stresu oraz wzmacnia naczynia krwionośne.
Można więc zapytać po co jeszcze czekolada. Otóż zawiera ona inny cenny składnik - katechinę - flawonoid, który zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy i chorób nowotworowych. Oba składniki razem chronią przede wszystkim przed zakrzepami, poprawiają krążenie i podnoszą poziom dobrego cholesterolu. Nie miejmy więc wyrzutów sumienia i zagryźmy jabłko - przynajmniej jedno dziennie - kostką dobrej czekolady.

AD/mmch/kuchnia.wp.pl