Wakacyjna kuchnia - czego unikać, by się nie zatruć

Biegunka, wymioty, bóle głowy. To tylko niektóre z "atrakcji", które mogą nas spotkać na wakacjach. W większości winne są zatrucia spowodowane zjedzeniem czegoś zakażonego, zgniłego, smażonego na starym oleju lub niedogotowanego. A przecież nic tak nie psuje wakacji jak nagła choroba, która dopada nas z dala od domu i niszczy całą radość z urlopu. Co powinno obudzić naszą czujność i czego powinniśmy unikać w popularnych kurortach?

Nikt nie zamierza oczywiście odwodzić wczasowiczów od pomysłu zjedzenia ryby. Jest smaczna, ale potrafi też nieźle namieszać. Często zapominamy, że w letnich barach szybkiej obsługi - nawet nad samym morzem - sprzedawcy raczą nas nie świeżą, a mrożoną rybą. Gdy na zewnątrz upał, taka rybka bywa rozmrażana i... zamrażana. A przecież zasada jest jedna - nic, co zostało zamrożone drugi raz, nie nadaje się już do spożycia. Coraz rzadziej możemy dostać rybę prosto z kutra. Najczęściej podaje się ryby nie z Bałtyku, ale te, które w naszym morzu nigdy nie pływały np. mintaja, morszczuka, halibuta czy łososia. Nawet dorsz bałtycki jest rarytasem. A przecież nie o to nam chodziło.

Frytki smażone w głębokim oleju to wakacyjna klasyka. Niestety, mało który właściciel sezonowego baru bierze sobie do serca fakt, że olej do smażenia frytek powinien być zużyty w ciągu jednego dnia. To dlatego w kurortach tak wiele jest miejsc, w których śmierdzi starym olejem. Z dala obchodźmy te miejsca. Potrawy smażone na kilkudniowym tłuszczu są nie tylko niesmaczne, ale też szkodliwe. Poza tym przyjąć można, że skoro właściciel lokalu oszczędza na oleju, nie kupuje także środków czystości.

Nadgniłe i spleśniałe owoce i warzywa zagrażają naszemu zdrowiu. Nie kupujmy też tych z odciętymi częściami - zwykle ktoś odcina nadpsuty kawałek, ponieważ bakteria i tak zapewne zdążyła już zaatakować cały owoc. Lepiej zrezygnować też zapakowanych w folię warzyw np. ogórków, w których azotany przekształcają się w szkodliwe azotyny. Przed zjedzeniem bezwarunkowo dokładnie myjmy je w wodzie.

Kupując pomidory należy zwrócić uwagę na to, czy są jędrne i nieuszkodzone. Jeśli zamierzamy spożytkować je w kuchni od razu, wybierajmy tylko te, które są całkowicie dojrzałe, ponieważ surowe, lekko zielone pomidory są trujące ze względu na obecność solaniny, która dopiero w procesie dojrzewania całkowicie się wytraca. Zielone pomidory muszą być poddawane obróbce. Doskonale nadają się do smażonych sosów i przetworów. Warto wspomnieć, że ta sama substancja występuje też w surowych, zielonych ziemniakach.

Bywa, że podczas wakacji część z nas fatalnie reaguje na zmianę wody i flory bakteryjnej. Często pojawiają się dolegliwości żołądkowe. By temu zapobiec, lepiej używać wody butelkowanej, najlepiej mineralnej. Nawet do gotowania. Jej zaletą jest dodatkowo fakt, iż uzupełnia ona w organizmie niedobór niezbędnych składników mineralnych (np. magnezu, potasu, wapnia, żelaza). To bardzo ważne, ponieważ latem jeszcze szybciej wydalamy je z wraz z potem. Chociaż w Polsce, w odróżnieniu do krajów tropikalnych, możemy pozwolić sobie na wrzucenie kilku kostek lodu do napoju, osoby szczególnie wrażliwe powinny zrezygnować nawet z tego. Do końca nigdy nie możemy być pewni z jakiej wody zostały zrobione - butelkowanej czy zwyczajnej kranówki.

To na ich skorupce czasami bytują bakterie salmonelli. Dlatego przed zdjęciem lub rozbiciem skorupki zawsze powinny być sparzone. Jeśli będziemy o tym pamiętali, omlet czy jajecznica będą bezpieczne. Pałeczki salmonelli giną bowiem w temp. 60-65 st. C. Podczas urlopu szczególnie uważać trzeba na gotowe sałatki z majonezem oraz wyroby garmażeryjne - zwłaszcza na tatar, kaszankę czy pasty rybne czy, gdzie mogą występować pałeczki salmonelli. Zanim po nie sięgniemy powinniśmy mieć pewność, że były przechowywane w odpowiednio niskich temperaturach.

Salmonella i gronkowiec atakują właśnie przez lody. Winne jest zazwyczaj złe ich przechowywanie przez sprzedawców. Pocieszający może być fakt, że do produkcji lodów w większości nie dodaje się już surowych jajek, ale sproszkowanych. Mimo wszystko lody kupujmy w sprawdzonym miejscu. Jeśli jest to sklep, zawsze zerknijmy na lodówkę, w której były przechowywane. Jeśli mamy jakiekolwiek podejrzenia, że może nie działać sprawnie, a lody trzymane w niej są lekko rozmrożone, zrezygnujmy z kupna.

Kto nie lubi spacerując po nadmorskim deptaku pałaszować gofra z bitą śmietaną, rurki z kremem czy ciastka z budyniem? Te przysmaki mogą jednak być zdradliwe. Przede wszystkim, za sprawa wspomnianej salmonelli, niebezpieczne są wszelkie produkty na bazie surowych jajek. Zanim sięgniemy po przyjemne dla podniebienia słodycze, dobrze się zastanówmy. Lepiej wybrać ciastko bez kremu.