Pietruszkę z pasternakiem łatwo pomylić
Oba warzywa są do siebie podobne tak bardzo, że osoba bez doświadczenia może je łatwo pomylić. Bywa, że mylą się sami sprzedawcy. Pietruszka korzeniowa i pasternak są zdrowe i smaczne, choć ta pierwsza roślina w diecie Polaków znalazła szczersze zastosowanie. W średniowieczu pasternakiem zajadano się chętnie. Dziś w kuchni króluje pietruszka. Co jeszcze powinniśmy o nich wiedzieć i jak je odróżnić?
Zarówno pietruszka zwyczajna (a dokładnie jej korzeniowa odmiana) oraz pasternak zwyczajny to rośliny dwuletnie należące do rodziny selerowatych. Wygląd mają praktycznie taki sam – ich korzenie są białe, długie, zwężające się ku dołowi. Może się nam zatem zdarzyć, że w sklepie czy na targu pomylimy te warzywa. Z niewiedzy albo winy sprzedawców.
Przed kilkoma laty w Bydgoszczy inspekcja handlowa zainteresowała się pietruszką dostępną w kilku supermarketach. Specjaliści podejrzewali, że zamiast niej sprzedawany jest pasternak. Nieprzypadkowo. Uprawa pasternaku jest znacznie tańsza od uprawy pietruszki. Łatwiej przechowuje się go również w magazynach. Eksperci, którzy zajęli się sprawą, oglądali i smakowali rzekomą pietruszkę, nie potrafili jednak bezsprzecznie stwierdzić, z którym warzywem mają do czynienia.
Takie sytuacje zdarzają się niestety coraz częściej. Do tego stopnia, że wielu Polaków nie jest przekonanych, które warzywo kupują. „Od pewnego czasu wydaje mi się, że na targu sprzedawany jest pasternak zamiast pietruszki. Nie ma tego aromatu i bardziej pachnie marchewką” – piszą internauci.
O pasternaku słów kilka
Pasternak faktycznie jest spokrewniony z marchwią, ale nie ma pomarańczowego koloru i beta-karotenu. W kuchni staropolskiej było to warzywo bardzo popularne, zwane także „pastinakiem”. W kuchni anglosaskiej zastępuje pietruszkę. Ma specyficzny, słodki, orzechowy smak, miękką konsystencję i wiele cennych substancji odżywczych. W 100 gramach ugotowanego pasternaku jest niewiele ponad 120 kalorii, kwas foliowy i magnez. Taka porcja warzywa w jednej trzeciej pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Pasternak jest także bogaty w błonnik.
Najlepiej kupować twarde i kształtne korzenie średniej wielkości, nie powinny być poobijane czy pokryte ciemnymi plamkami. Pasternak o długości większej niż 20 centymetrów zazwyczaj ma twardy rdzeń. Warzywo należy przechowywać w perforowanych foliowych torebkach, w szufladzie lodówki, ale nie dłużej niż przez cztery tygodnie. Smakuje najlepiej, gdy nie jest zbyt długo gotowany, tylko lekko twardy.
Utarty, młody pasternak często dodaje się do sałatek. Popularne jest także purée z pasternaku (najlepiej z masłem, solą i pieprzem) oraz racuchy. Warzywo pokrojone w kostkę dodaje smaku zupom i potrawom duszonym, ale uwaga – nie należy dodawać go zbyt wcześnie, ponieważ łatwo można go rozgotować.
Stara, dobra pietruszka
Pietruszki natomiast nikomu nie trzeba przedstawiać. To roślina powszechnie dostępna, smaczna i posiadająca wielkie wartości lecznicze. W jej korzeniu znajdują się m.in. olejki eteryczne, flawonoidy, kumaryny i śluzy, a także witaminy i sole mineralne. Korzenie pietruszki są środkiem moczopędnym i rozkurczowym, zmniejszają napięcia mięśni gładkich dróg moczowych i jelit, ułatwiają trawienie i przyswajanie pokarmów.
Pietruszka korzeniowa wygląda jak pasternak – jest biała, podłużna, twarda. To składnik włoszczyzny, dlatego najczęściej stosuje się ją w zupach. Dodaje się ją także do dań warzywnych, surówek i sałatek.
Pasternak czy pietruszka?
Jak zatem odróżnić pietruszkę korzeniową od pasternaka? Najłatwiej po naci. Pietruszka ma liście gładkie i ciemnozielone, bez włosków. Liście pasternaka są natomiast od spodu pokryte włoskami i mają jaśniejszy kolor. W miejscu wyrastania naci pasternak ma także nieduże wgłębienie z ciemną otoczką, czego nie znajdziemy u pietruszki.
Często jednak oba warzywa sprzedawane są bez natki. Co wtedy? Najlepszym sprawdzianem będzie zapach i smak. Pasternak nie pachnie pietruszką, a bardziej marchewką. Jest słodszy w smaku, z wyczuwalnym posmakiem orzechów. Aromat pietruszki jest za to bardziej intensywny i lepiej nam znany.
Pietruszka jest warzywem mniejszym i wydaje maleńkie nasiona. W gramie nasion pietruszki jest około 900, a pasternaka – trzykrotnie mniej. I jeszcze jedno. Z pewnością unikniemy pomyłki, jeśli – o ile to możliwe – sami wyhodujemy pietruszkę albo pasternak.
Ewa Podsiadły-Natorska/mmch/kuchnia.wp.pl
Korzystałam z książek:
„Apteka natury”, Jadwiga Górnicka, Agencja Wydawnicza „Morex”, Janki k. Warszawy, 2011
„Potęga warzyw”, pod red. Jacka Fronczaka, wyd. Reader’s Digest, Warszawa 2005