Olej kokosowy - zdrowy czy szkodliwy?

Tak naprawdę kokos to nie orzech, jak się powszechnie o nim mówi, ale pestkowiec lub - według niektórych - ziarniak. Po rozłupaniu można go jeść na surowo, suszyć, zamrażać lub wytwarzać olej. Tłuszcz ma konsystencję masła, dlatego często jest wykorzystywany jako dodatek do pieczywa lub jako zamiennik masła w pieczeniu. Najczęściej jednak używa się go do smażenia.

Tradycyjna dieta mieszkańców wysp Pacyfiku składa się z dużych ilości kokosa i jego przetworów, dlatego przypuszcza się, że niska zachorowalność na choroby serca lub nadwagę to właśnie wynik spożywania orzechowych rarytasów. Problem jednak w tym, że część lekarzy jest innego zdania.

Szkodliwe związki

Olej kokosowy ma wielu zwolenników, którzy zachwalają jego wyjątkowo cenne właściwości kulinarne. Jest znakomity do smażenia i pieczenia, nadaje potrawom egzotyczny posmak. Czy jest coś, co powinno nas wstrzymywać przed zbyt częstym jadaniem oleju kokosowego?

- W skład oleju kokosowego wchodzi mieszanina kwasów nasyconych – najwięcej laurynowego i mirystynowego. Kwasy tłuszczowe nasycone mają udowodnione niekorzystne działanie na wzrost aktywności płytek, działając tym samym prozakrzepowo (zwiększenie skłonności do zakrzepów w naczyniach), ponadto powodują wzrost stężenia lipoprotein LDL, sprzyjając rozwojowi miażdżycy. Kwasy tłuszczowe nasycone mogą być syntetyzowane w organizmie człowieka, więc nie muszą być dostarczane z pożywieniem, w przeciwieństwie do kwasów nienasyconych – tłumaczy lek. med. Anna Senderska, specjalista medycyny rodzinnej, internista, dietetyk w Centrum Medycznym ENEL-MED. - Jednakże zaleca się, aby do obróbki cieplnej, np. do smażenia, stosować tłuszcze stabilne termicznie i o niskim poziomie utleniania, a do takich należy właśnie tłuszcz kokosowy, a także smalec.

*Kontrowersje wokół oleju *
Zwolennicy tłuszczu z orzecha kokosowego mówią, że pobudza przemianę materii, redukuje niekorzystny tłuszcz i zapobiega jego osadzaniu w komórkach organizmu.

- Producenci tłuszczu kokosowego zarzucają innym koncernom - produkującym przede wszystkim olej sojowy - antyreklamę tłuszczów tropikalnych w celu zwiększenia sprzedaży swoich olejów - mówi lekarz. - Ci pierwsi przytaczają argument o dobrym stanie zdrowia i niskiej zapadalność na choroby układu krążenia (miażdżycę) wśród ludności wysp Pacyfiku. Moim zdaniem nie jest to wystarczający powód. W dodatku nie jest on poparty badaniami klinicznymi (jak to jest w przypadku tłuszczów roślinnych), ponieważ dieta tych ludzi generalnie jest uboga w tłuszcze zwierzęce, obfita w ryby, warzywa i owoce, więc najprawdopodobniej właśnie ona przyczynia się do niskiej zachorowalności na wyżej wymienione choroby, a nie samo stosowanie oleju kokosowego.

*Licz calorie *
Myśląc o wyborze oleju wiele osób zwraca uwagę na jego kaloryczność. Czy pod tym względem olej kokosowy wygrywa z innymi?

- Kaloryczność wszystkich tłuszczów jest zbliżona: 1 g produktu dostarcza 9 kalorii – mówi Anna Senderska. - Osobiście nie widzę jednak ewidentnych przeciwwskazań do stosowania tego tłuszczu. Musimy jednak zachować umiar i nie zastępować nim oliwy z oliwek, oleju rzepakowego czy oleju lnianego – dodaje.

ml/mmch/kuchnia.wp.pl