Oksymel – co to jest, jak przygotować, jak używać?
Oksymel to połączenie octu owocowego z miodem, ziołami i macerowanymi warzywami. Jego receptura pochodzi z czasów starożytnych, ale po ten preparat warto sięgać również dzisiaj. W zależności od tego, jaki efekt zdrowotny chcemy osiągnąć, możemy stosować oksymel powstały na bazie różnego rodzaju ziół i warzyw.
Jak powstał oksymel?
Jak już wspomnieliśmy, oksymel znany już był w starożytności. Najprawdopodobniej powstał przez przypadek poprzez próbę dosłodzenia miodem sfermentowanego wina. Już sama nazwa preparatu pochodzi od połączenia łacińskich słów oxy – kwas i mel – miód. Z czasem dostrzeżono, że ocet winny może być idealną bazą do płynnych wyciągów z warzyw i ziół. Ponadto można go długo przechowywać, bo nie psuje się.
Dawniej oksymel był popularnym lekiem na różne rodzaje dolegliwości. Polecał go m.in. sam Hipokrates. Z biegiem lat został nieco zapomniany, ale aktualnie zaczyna znów pojawiać się w domowych apteczkach. Gotowy preparat można kupić, ale też z łatwością zrobimy go samodzielnie.
Do przygotowania oksymelu wystarczą dobrej jakości główne składniki, czyli miód i ocet owocowy, oraz różnego rodzaju zioła – mogą być świeże lub suszone. Szczególnym uznaniem cieszą się składniki o działaniu wspierającym odporność, takie jak imbir, szałwia, chili, czy też kurkuma, tymianek albo oregano.
Kuchnia wegańska - jak podbić walory smakowe?
Przepis na bazowy oksymel
Do przygotowania podstawowego oksymelu potrzebny jest tylko ocet winny i miód. Miksturę można zażywać właśnie w takiej formie lub na jej bazie przygotowywać preparaty ziołowe na konkretne dolegliwości związane np. z krążeniem, trawieniem, infekcjami.
Proporcje miodu do octu wynoszą 2:1. Składniki należy połączyć ze sobą i podgrzewać do momentu uzyskania roztworu o konsystencji syropu.
Prosty oksymel można stosować na gorączkę i problemy z drogami oddechowymi.
Oksymel na przeziębienie
Do stosowania na pierwsze objawy przeziębienia warto wypróbować oksymel z czosnkiem. Ma on właściwości przeciwbakteryjne, a dodatkowo reguluje trawienie.
Składniki:
- 300 g miodu,
- 200 g octu jabłkowego,
- 50 g czosnku,
- 1 łyżeczka owocu kopru włoskiego,
- 1 łyżeczka owocu kminku zwyczajnego.
Przygotowanie:
- Kminek i koper rozcieramy w moździerzu i wrzucamy do garnka z octem. Całość ogrzewamy i gotujemy przez kilka minut. Dodajemy pokrojony czosnek.
- Garnek przykrywamy i odstawiamy do przestygnięcia. Gdy będzie chłodniejszy, dodajemy do niego miód.
Oksymel na kaszel
Przygotowuje się go na bazie ziół o działaniu ochronnym, wykrztuśnym i powlekającym, więc świetnie łagodzi mokry kaszel i wspiera leczenie infekcji bakteryjnych.
Składniki:
- 300 g miodu,
- 200 g wody,
- 100 g octu jabłkowego,
- 1 łyżka liści podbiału,
- 1 łyżka ziela tymianku,
- 1 łyżka korzenia lukrecji,
- 1 łyżka korzenia omanu.
Przygotowanie:
- Lukrecję i oman mieszamy z wodą. Zagotowujemy i odparowujemy do połowy objętości.
- Do gorącego płynu dodajemy pozostałe zioła i odstawiamy do schłodzenia. Przecedzamy.
- Płyn mieszamy z miodem i octem. Podgrzewamy do momentu dokładnego połączenia składników, zbierając powstającą pianę.
Dłuższy przepis na oksymel
Oksymel można również przygotować bez stosowania ognia. Wystarczy zalać zioła i warzywa octem jabłkowym, odstawić na miesiąc, przecedzić i wymieszać z miodem.
Przykładowy przepis:
- 500 ml octu jabłkowego,
- płynny miód w ilości min. 1/3 roztworu ziołowo-octowego,
- 2 cebule,
- 6 ząbków czosnku,
- 1 korzeń chrzanu (opcjonalnie),
- korzeń imbiru,
- 3 ostre papryczki albo 1 łyżka sproszkowanego chili,
- 1 łyżka kurkumy,
- 1 łyżka oregano,
- 1 łyżka szałwii,
- 1 łyżka rozmarynu,
- pęczek natki pietruszki.
Przygotowanie:
- Wszystkie składniki siekamy, a chrzan trzemy na tarce. W szklanym słoju układamy warstwami poszczególne warzywa i zioła tak, by zapełniły ¾ wysokości pojemnika. Zalewamy je octem jabłkowym na ok. 2 cm ponad poziom składników.
- Słój zakrywamy i odstawiamy na 4 tygodnie w ciepłe miejsce.
- Od czasu do czasu dobrze jest przemieszać zawartość, sprawdzając, czy na pewno składniki są pokryte octem.
- Po tym czasie odcedzamy płyn i mieszamy go z płynnym miodem.
W ten sam sposób można przygotowywać inne ziołowe oksymele. Przechowujemy je najlepiej w szklanych butelkach lub słoikach. Ważne, by unikać metalowych pokrywek, gdyż metal może korodować, jeśli połączy się go z octem. Oksymel najlepiej jest przechowywać w chłodnym, suchym i zacienionym miejscu.
Zazwyczaj profilaktycznie zażywa się 1 łyżkę dziennie. Wspomagająco w okresach leczenia – od 2 do 4 łyżek dziennie. Można go również podawać dzieciom już od 1. roku życia, jednak dawka dla dzieci jest mniejsza. Profilaktycznie można podawać im po 0,5 łyżeczki dziennie. W ramach leczniczych – 2-3 razy dziennie. Dobrze rozpuścić je w wodzie.
Aby kuracja oksymelem była skuteczna, musi być długotrwała i systematyczna.
Co ciekawe, oksymel może służyć jako świetna marynata do mięs. Dobrze też dodawać go do tłustych potraw, gdyż wspiera trawienie i zapobiega wzdęciom.
