Oksymel – co to jest, jak przygotować, jak używać?

Jak już wspomnieliśmy, oksymel znany już był w starożytności. Najprawdopodobniej powstał przez przypadek poprzez próbę dosłodzenia miodem sfermentowanego wina. Już sama nazwa preparatu pochodzi od połączenia łacińskich słów oxy – kwas i mel – miód. Z czasem dostrzeżono, że ocet winny może być idealną bazą do płynnych wyciągów z warzyw i ziół. Ponadto można go długo przechowywać, bo nie psuje się.

Dawniej oksymel był popularnym lekiem na różne rodzaje dolegliwości. Polecał go m.in. sam Hipokrates. Z biegiem lat został nieco zapomniany, ale aktualnie zaczyna znów pojawiać się w domowych apteczkach. Gotowy preparat można kupić, ale też z łatwością zrobimy go samodzielnie.

Do przygotowania oksymelu wystarczą dobrej jakości główne składniki, czyli miód i ocet owocowy, oraz różnego rodzaju zioła – mogą być świeże lub suszone. Szczególnym uznaniem cieszą się składniki o działaniu wspierającym odporność, takie jak imbir, szałwia, chili, czy też kurkuma, tymianek albo oregano.

Do przygotowania podstawowego oksymelu potrzebny jest tylko ocet winny i miód. Miksturę można zażywać właśnie w takiej formie lub na jej bazie przygotowywać preparaty ziołowe na konkretne dolegliwości związane np. z krążeniem, trawieniem, infekcjami.

Proporcje miodu do octu wynoszą 2:1. Składniki należy połączyć ze sobą i podgrzewać do momentu uzyskania roztworu o konsystencji syropu.

Prosty oksymel można stosować na gorączkę i problemy z drogami oddechowymi.

Do stosowania na pierwsze objawy przeziębienia warto wypróbować oksymel z czosnkiem. Ma on właściwości przeciwbakteryjne, a dodatkowo reguluje trawienie.

Składniki:

• 300 g miodu,
• 200 g octu jabłkowego,
• 50 g czosnku,
• 1 łyżeczka owocu kopru włoskiego,
• 1 łyżeczka owocu kminku zwyczajnego.

Przygotowanie:

1. Kminek i koper rozcieramy w moździerzu i wrzucamy do garnka z octem. Całość ogrzewamy i gotujemy przez kilka minut. Dodajemy pokrojony czosnek.
2. Garnek przykrywamy i odstawiamy do przestygnięcia. Gdy będzie chłodniejszy, dodajemy do niego miód.

Przygotowuje się go na bazie ziół o działaniu ochronnym, wykrztuśnym i powlekającym, więc świetnie łagodzi mokry kaszel i wspiera leczenie infekcji bakteryjnych.

Składniki:

• 300 g miodu,
• 200 g wody,
• 100 g octu jabłkowego,
• 1 łyżka liści podbiału,
• 1 łyżka ziela tymianku,
• 1 łyżka korzenia lukrecji,
• 1 łyżka korzenia omanu.

Przygotowanie:

1. Lukrecję i oman mieszamy z wodą. Zagotowujemy i odparowujemy do połowy objętości.
2. Do gorącego płynu dodajemy pozostałe zioła i odstawiamy do schłodzenia. Przecedzamy.
3. Płyn mieszamy z miodem i octem. Podgrzewamy do momentu dokładnego połączenia składników, zbierając powstającą pianę.

Oksymel można również przygotować bez stosowania ognia. Wystarczy zalać zioła i warzywa octem jabłkowym, odstawić na miesiąc, przecedzić i wymieszać z miodem.

Przykładowy przepis:

• 500 ml octu jabłkowego,
• płynny miód w ilości min. 1/3 roztworu ziołowo-octowego,
• 2 cebule,
• 6 ząbków czosnku,
• 1 korzeń chrzanu (opcjonalnie),
• korzeń imbiru,
• 3 ostre papryczki albo 1 łyżka sproszkowanego chili,
• 1 łyżka kurkumy,
• 1 łyżka oregano,
• 1 łyżka szałwii,
• 1 łyżka rozmarynu,
• pęczek natki pietruszki.

Przygotowanie:

1. Wszystkie składniki siekamy, a chrzan trzemy na tarce. W szklanym słoju układamy warstwami poszczególne warzywa i zioła tak, by zapełniły ¾ wysokości pojemnika. Zalewamy je octem jabłkowym na ok. 2 cm ponad poziom składników.
2. Słój zakrywamy i odstawiamy na 4 tygodnie w ciepłe miejsce.
3. Od czasu do czasu dobrze jest przemieszać zawartość, sprawdzając, czy na pewno składniki są pokryte octem.
4. Po tym czasie odcedzamy płyn i mieszamy go z płynnym miodem.

W ten sam sposób można przygotowywać inne ziołowe oksymele. Przechowujemy je najlepiej w szklanych butelkach lub słoikach. Ważne, by unikać metalowych pokrywek, gdyż metal może korodować, jeśli połączy się go z octem. Oksymel najlepiej jest przechowywać w chłodnym, suchym i zacienionym miejscu.

Zazwyczaj profilaktycznie zażywa się 1 łyżkę dziennie. Wspomagająco w okresach leczenia – od 2 do 4 łyżek dziennie. Można go również podawać dzieciom już od 1. roku życia, jednak dawka dla dzieci jest mniejsza. Profilaktycznie można podawać im po 0,5 łyżeczki dziennie. W ramach leczniczych – 2-3 razy dziennie. Dobrze rozpuścić je w wodzie.

Aby kuracja oksymelem była skuteczna, musi być długotrwała i systematyczna.

Co ciekawe, oksymel może służyć jako świetna marynata do mięs. Dobrze też dodawać go do tłustych potraw, gdyż wspiera trawienie i zapobiega wzdęciom.