Mniszek lekarski w domowej apteczce i na talerzu. Wykorzystaj sezon

Mniszek lekarski, określany też jako lwi ząb, niewieścia stałość czy bole oczy, jest w Polsce pospolitą byliną. Spotkać go można na łąkach, przy drogach i w ogrodach, gdzie traktowany jest zwykle jako uciążliwy chwast. W liściach mniszka występuje natomiast wiele cennych substancji, takich jak: trójterpeny, karotenoidy (barwniki roślinne), które zwalczają wolne rodniki, minerały (w tym spore ilości potasu, magnezu i krzemu), a także witaminy: witamina C, witaminy z grupy B i witamina A (retinol). W medycynie naturalnej kwiaty mniszka stosuje się w trakcie leczenia przewlekłych nieżytów gardła i jamy ustnej. Korzenie mniszka pospolitego z kolei zawierają spore ilości inuliny (naturalnego prebiotyku – niestrawnej substancji sprzyjającej rozwojowi pożytecznych bakterii), trójterpeny o działaniu przeciwzapalnym i przeciwwirusowym, sterole roślinne (tzw. fitosterole), które m.in. obniżają stężenie szkodliwego cholesterolu we krwi, a także sole potasu.

Korzeń tej rośliny ma właściwości nie tylko lecznicze czy przeciwzapalne, ale też stymuluje odporność organizmu, gdyż zawiera witaminy C i B, magnez, potas i wiele innych składników, w tym inulinę i seskwiterpeny. Korzenie należy uważnie wykopać jesienią, by ich nie połamać. Po oczyszczeniu należy je wysuszyć w temperaturze około 30 stopni Celsjusza.

W medycynie naturalnej zaleca się stosowanie przetworów z mniszka w wielu schorzeniach powodujących uszkodzenie wątroby i zmniejszenie wytwarzania żółci, zwłaszcza w stanach rekonwalescencji po wirusowym zapaleniu wątroby, w zastoju żółci w pęcherzyku żółciowym, w zagrożeniu kamicą żółciową i jej początkach. Roślina ta pobudza bowiem wytwarzanie żółci przez wątrobę oraz ułatwia jej przepływ przez drogi żółciowe do dwunastnicy. Następuje wówczas zwiększenie kurczliwości tych przewodów, zwłaszcza pęcherzyka żółciowego, i tym samym przeciwdziałanie zastojowi żółci. Związki czynne mniszka mają również korzystny, choć ograniczony wpływ, na czynność wydzielniczą trzustki, a co za tym idzie i na normalizację całego procesu trawienia. Ponadto mniszek lekarski działa pobudzająco na wydzielanie soku żołądkowego.

W ziołolecznictwie wykorzystuje się głównie korzeń i liście mniszka, niekiedy zbiera się również kwiaty. Warto wiedzieć, że w Chinach w celach leczniczych wykorzystuje się całą roślinę – nawet nasiona. Ponadto oczyszczone i wysuszone korzenie mlecza mogą być stosowane jako zamiennik kawy, tak wykorzystywali go nasi przodkowie. Napój przyrządzony z korzenia mniszka nie powoduje wzrostu ciśnienia i obniża cholesterol. Obniża też poziom cukru we krwi.

Wyniki badań klinicznych pokazują, że korzeń mniszka lekarskiego pomaga w leczeniu czerniaka i białaczki. Liście pomagają natomiast w leczeniu raka piersi i prostaty. Wyciąg z korzenia mniszka zabija komórki nowotworowe czerniaka. Sprawia on, że te komórki znowu podlegają naturalnemu procesowi w organizmie – obumieraniu i wydalaniu komórek uszkodzonych bądź "zużytych". W ten sam sposób korzeń mniszka działa w przypadku białaczki. Ponadto nie stwierdzono, aby ekstrakt z korzenia mniszka uszkadzał zdrowe komórki. Naukowcy z Ontario (Kanada) odkryli, że stan niektórych chorych na raka poprawia się po piciu herbaty z mniszka lekarskiego (zawierającej wyciąg z korzenia tej rośliny). Badanie obejmuje 6000 dawek herbaty oraz 30 pacjentów z nowotworami krwi, takimi jak białaczka i chłoniaki, które nie reagują na tradycyjne zabiegi. Z kolei na portalu Natural News można przeczytać o wynikach badań prowadzonych na Wydziale Chemii i Biochemii Uniwersytetu Windsor w Kanadzie, gdzie zauważono, że korzeń mniszka zabija komórki rakowe i nie ma negatywnego wpływu na inne komórki organizmu. Badanie wykazało, że herbata z mniszka wpływa na komórki rakowe, powodując ich rozpad w ciągu 48 godzin, zdrowe zaś pozostają w całości. Badania nad rośliną i jej właściwościami nadal trwają.

Korzeń mniszka lekarskiego właściwości lecznicze zachowuje także wówczas, gdy zostanie wysuszony i przyrządzony w formie herbaty. Do przygotowania naparu i odwaru potrzeba 50 gramów pokrojonego korzenia mniszka lekarskiego (do naparu z liśćmi). Napar gotuje się na małym ogniu przez 2 minuty i pozostawia, aż "nabierze mocy" – 10 minut, a odwar należy gotować nieprzerwanie przez 10 minut, także na małym ogniu, po przefiltrowaniu jest gotowy do spożycia. Rozwodnionym naparem można przemywać twarz podczas leczenia trądziku i wysypki. Natomiast skoncentrowany napój z korzenia mniszka działa moczopędnie, wzmaga produkcję żółci i soku żołądkowego, a także przyspiesza wydalanie toksyn z organizmu.

Uwaga: przeciwwskazaniem do stosowanie mniszka jest zażywanie leków przeciwzakrzepowych: roślina może zakłócać ich działanie (podobnie działa m.in. szałwia i rumianek). Ostrożność muszą zachować również osoby z wrzodami żołądka. Warto mieć na uwadze również fakt, że stosowanie ziół nie może zastąpić kuracji zalecanej przez lekarza.

Syrop odpornościowy

• 400 dobrze rozwiniętych kwiatów mlecza (same główki),
• 1 cytryna,
• 1 litr wody,
• 1 kg cukru (lub innego słodzika).

Zebrane w suchy i słoneczny dzień główki kwiatów mlecza najpierw należy rozłożyć, tak aby pozbyć się owadów. Po ok. pół godzinie zaleca się włożenie ich do możliwie największego garnka i zalanie wrzącą wodą. Następnie należy gotować je na wolnym ogniu przez ok. 15 minut. Pod koniec gotowania dodać wyparzoną i dobrze wyszorowaną cytrynę pokrojoną w plastry. Zamieszać, lekko ugnieć i przykryć pokrywką. Odstawić na co najmniej 12 godzin. Następnie odcedzić przez gazę i do wywaru dodać cukier. Wymieszać i gotować na bardzo małym ogniu, aż cukier całkowicie się rozpuści. Uzyska się konsystencję lejącego miodu. Taki gorący syrop należy od razu umieścić w dobrze umytych i wyparzonych, osuszonych słoiczkach. Jeszcze gorące zawiń w koc na 2-3 godziny (sucha pasteryzacja). Następnie wyjmij je z koca, ustaw do góry dnem i zostaw do ostygnięcia. Odwróć je dopiero wtedy, gdy będą zupełnie zimne. Tak przygotowany syrop możesz przechowywać w chłodnym i ciemnym pomieszczeniu przez kilka miesięcy, a nawet lat.

Miód z mniszkiem na poprawę odporności
Specyfik ten nie tylko wzmocni organizm, ale i poprawi sprawność umysłu.
Aby go przygotować, należy wymieszać sok z korzeni mniszka pół na pół z miodem. Zaleca się przyjmowanie tego soku średnio po dwie łyżki trzy razy dziennie.

Napar z kwiatów przy przewlekłych nieżytach jamy ustnej, gardła i oskrzeli
Łyżkę rozdrobnionych kwiatów należy zalać pół litrem wrzącej wody, a następnie pozostawić pod przykryciem na 10 minut, po czym odcedzić. Tak przygotowaną herbatę pije się po pół szklanki 2-3 razy na dobę.

Odwar przy dolegliwościach wątroby, nerek i pęcherza oraz przy zaparciach
Przy problemach trawiennych warto sięgnąć po odwar z korzenia mniszka lekarskiego. Dwie łyżki rozdrobnionych korzeni zalać pół litrem wrzącej wody i dalej gotować na wolnym ogniu pod przykryciem około 20 minut. Następnie odcedzić. Tak przygotowany odwar pije się 2-3 razy dziennie przed jedzeniem jako środek ułatwiający trawienie, żółciopędny, a także odtruwający i moczopędny.

Mniszkowe mleczko na wątrobę
Łagodzi dolegliwości wątroby, łagodnie uspokaja. Do przygotowania mikstury należy łyżkę drobno pokrojonego, umytego korzenia mniszka zalać gorącym mlekiem, podgrzewać na maleńkim ogniu przez 5 minut, przecedzić, dodać łyżeczkę miodu. Pić przed snem.

*Eliksir z mniszka *
Eliksir ten w znacznym stopniu obniża poziom cholesterolu, pomaga również przy problemach naczyniowych, dodaje sił witalnych. Sok wyciśnięty z korzeni mniszka należy połączyć ze spirytusem w proporcjach 4 części soku i 1 część spirytusu bądź miodu. Przed użyciem potrząsać butelką. Zażywać 30 do 60 kropli trzy razy dziennie.

Barbara Fołda- technolog żywienia z ponad 30 letnim stażem. Wykładowca w ZSG w Poznaniu. Organizatorka licznych konkursów i egzaminator. Pasjonatka zdrowego odżywiania permanentnie udoskonalająca i poszerzająca swoją wiedzę.

Dwumiesięcznik "Żyj Naturalnie dostępny" w sprzedaży.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl