Kuchnia gruzińska – czym się charakteryzuje, najbardziej znane potrawy

Gruzja położona jest w miejscu, gdzie łączą się kultury europejskie i azjatyckie, islamskie i chrześcijańskie. Przebiegający tu Wielki Jedwabny Szlak sprawił, że Gruzini mieli dostęp do wielu przypraw i produktów pochodzących z całego świata. Mogli więc eksperymentować i rozwijać kuchnię, która teraz zachwyca swoją wyjątkowością.

Gruzińskie potrawy opierają się przede wszystkim na naturalnych produktach, które można wyhodować, uprawić lub upolować. Znajdziemy w nich duże ilości warzyw i owoców, takich jak: bakłażan, papryka, pomidory, fasola, arbuzy, figi, melony, cytrusy, granaty. Znaczna część dań zawiera orzechy włoskie. Potrawy mięsne opierają się z reguły na drobiu, wieprzowinie, wołowinie, cielęcinie albo baraninie. Z przypraw Gruzini lubują się w czosnku, cząbrze, szafranie, kolendrze, koprze, rozmarynie, estragonie, szałwii.

Najbardziej charakterystyczne dla gruzińskiej kuchni są sery, które podaje się samodzielnie, zapieka lub dodaje do różnych potraw. Do wyboru są sery owcze, krowie, kozie, wędzone, podpuszczkowe, dojrzewające a także przechowywane w solance.

Każdej uczcie towarzyszy z kolei lokalne wino, z którym wiąże się cała tradycja wznoszenia toastów i picia, o czym później.

Potrawy kuchni gruzińskiej są przede wszystkim niesłychanie smaczne i aromatyczne. Duże ilości ziół, różnorodne warzywa i mięsa sprawiają, że każdy znajdzie w niej coś dla siebie. Z gruzińskiej restauracji nie wychodzi się głodnym, a smak potraw na długo pozostaje w pamięci klientów.

Kuchnia gruzińska łączy w sobie wpływy wielu różnych kultur i tradycji, jednak ma również potrawy wyjątkowe, charakterystyczne tylko dla niej, a znane i cenione na całym świecie. Do takich dań należą przede wszystkim chaczapuri i chinkali.

Chaczapuri jest najpopularniejszym daniem gruzińskim, którego wersja różni się w zależności od regionu. Podstawą jest specjalny chlebek nadziewany solonym serem. Ta wersja pochodzi z Imeretii. W Magrelli placek ten posiada ser na wierzchu ciasta i nazywany jest chaczapuri megruli. Z kolei chaczapuri adżaruli to ciasto uformowane na kształt łódki, w której wnętrzu znajduje się ser, a także żółtko jajka i rozpuszczające się masło. Oczywiście ta ostatnia wariacja pochodzi z Adżarii.

Chinkali z kolei to sławne gruzińskie pierożki nadziewane zazwyczaj mięsem i cebulką. W trakcie gotowania wewnątrz pieroga wytwarza się rosołek. Jedzenie chinkali wymaga więc odpowiedniej wprawy, by nie zalać się tymże rosołem. Pierożka łapie się w miejscu spojenia ciasta, najpierw wysysa się z niego rosół, a dopiero na końca zjada ciasto z farszem, pozostawiając część, za którą go trzymaliśmy.

Z potraw mięsnych charakterystyczne dla kuchni gruzińskiej są dania jednogarnkowe, czyli:

• czaszuszuli – pikantny mięsny gulasz przygotowywany najczęściej z wołowiny i dużej ilości przypraw,
• charczo – zupa gulaszowa również na wołowinie, ale zagęszczana orzechami włoskimi,
• tolma – gruzińskie gołąbki nadziewane mięsem i ryżem, ale zamiast kapusty wykorzystuje się do ich przygotowania liście winogron.

Wyróżniającymi się daniami warzywnymi są przede wszystkim: lobio z czerwoną fasolą jako podstawowym składnikiem oraz badridżani, czyli smażony bakłażan z farszem na bazie orzechów.

Jeśli chodzi o desery, na szczególną uwagę zasługuje czurczela. Są to orzechy włoskie, które nadziewa się na sznurek, a potem zanurza w gorącym winogronowym soku odpowiednio zagęszczonym kukurydzianą mąką. Tak namoczone orzechy wiesza się do zastygnięcia, więc przybierają postać nierównych sopli.

Jednym z najważniejszych produktów obecnych na gruzińskiej uczcie jest wino. Legenda mówi, że pierwsze wino na terenie Gruzji powstało już 7000 lat p.n.e. Nic więc dziwnego, że Gruzini uważają, że są prekursorami przetwórstwa winiarskiego.

W Gruzji to właśnie winem wznosi się toasty, czyli prawdziwe, głębokie i mądre przemowy trwające nawet ok. pół godziny. W czasie gruzińskiej uczty takich toastów może być nawet 25, więc niezwykle często biesiadowanie kończy się dopiero nad ranem. Wino wypija się dopiero, gdy osoba wznosząca toast skończy i da znak, że można. Szklankę należy trzymać w prawej ręce, a jej zawartość najlepiej wypić do dna. Jest to szczególnie ważne w regionach, gdzie wino pija się z rogu, którego nie da się odstawić tak, by nie rozlać szlachetnego trunku.

Poza winem na terenie Gruzji pija się też mocniejsze trunki, takie jak chacha – koniak o zawartości alkoholu wahającej się od 40 do nawet 70 proc.

Kuchnia gruzińska jest wyjątkowa, smaczna i obfita. Jednocześnie uważana jest za bardzo zdrową, gdyż wszelkie bardziej kaloryczne i tłuste potrawy są równoważone przez warzywa i zioła. Będąc w Gruzji, na pewno warto odwiedzać knajpki i restauracje, w których poczujemy lokalny klimat, kulturę i smaki.