Królowa jesieni. Jak wybrać najlepszą dynię?
Dynia występuje w rozmaitych odsłonach różniących się wielkością, kształtem, kolorem oraz smakiem. Wszystkie łączy zaś wysoka wartość odżywcza, dzięki czemu warzywo skutecznie chroni przed chorobami serca, nowotworami, schorzeniami wzroku czy depresją. Poznajmy najpopularniejsze odmiany "królowej jesieni".
Dynia hokkaido
Jest znacznie mniejsza od innych przedstawicieli swojej rodziny i charakteryzuje się gładką, jaskrawopomarańczową skórką. W ostatnich latach dynia hokkaido zdobyła w Polsce dużą popularność, ponieważ ma bardzo przyjemny smak, przypominający trochę pieczone kasztany, a w dodatku można ją jeść ze skórką, nawet na surowo, np. jako dodatek do sałatek. Świetnie nadaje się do duszenia, gotowania czy grillowania. Znakomicie sprawdzi się jako baza rozgrzewającej, jesiennej zupy. Miąższ warto wykorzystać do przygotowania placków, klusek, gulaszów, kotletów czy dań typu curry, ale także bezmięsnej alternatywy pasztetu.
Dynię hokkaido bez trudu przetworzymy na pyszne puree, które później wykorzystamy jako nadzienie do naleśników czy pierogów, bazę alternatywnego sernika, a nawet oryginalnej wersji... caffe latte. Wystarczy pokroić ją na kawałki, umieścić na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, a następnie wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni, na około 35-40 minut. Po upływie tego czasu dynię wyjmujemy, pozostawiamy do wystudzenia, po czym blendujemy na gładką masę. Puree jest gotowe.
Dynia zwyczajna
W Polsce wciąż jest najpopularniejszą odmianą dyni. Ma twardą, zieloną, pomarańczową lub żółtą skórkę, włóknisty, żółtawy miąższ oraz dużo smacznych, płaskich pestek, których nie należy wyrzucać – po wysuszeniu w piekarniku nagrzanym do temperatury 80-90 st. otrzymamy pyszną i zdrową przekąskę i dodatek do różnych potraw.
Dynia zwyczajna jest idealna na przetwory, zupy czy sosy. Świetnie nadaje się do zapiekania i faszerowania, niespecjalnie zaś do deserów, ponieważ jej miąższ jest najmniej słodki ze wszystkich odmian tego warzywa. Lubi towarzystwo aromatycznych przypraw.
Z dyni zwyczajnej przyrządzimy np. pyszny gulasz. Kroimy ją w kostkę i dodajemy do cebuli podsmażonej z plasterkami marchewki, doprawiamy papryką (słodką i wędzoną), suszonym rozmarynem, solą i pieprzem. Wszystko przesmażamy, a potem dodajemy pomidory z puszki . Dusimy 15-20 minut, pod koniec wzbogacając potrawę koncentratem pomidorowym i doprawiając solą oraz pieprzem. Warzywa muszą być miękkie, ale nie powinny się rozpadać. Gulasz z dyni świetnie smakuje ze świeżym pieczywem.
Dynia piżmowa
Wyglądem przypomina ogromny orzech arachidowy. Ma dość cienką, brązową lub żółtopomarańczową skórę, niewielką ilość pestek oraz delikatny w smaku i lekko słodkawy miąższ, dzięki czemu można ją wykorzystać w kuchni na wiele sposobów. Świetnie nadaje się faszerowania i pieczenia, przyrządzimy z niej pyszne frytki (miąższ wystarczy pokroić w słupki, wymieszać z oliwą i ulubionymi ziołami, a następnie upiec w piekarniku).
Dynia piżmowa będzie znakomitą bazą smacznej zupy-krem. Na początku zrumieniamy na tłuszczu cebulę pokrojoną w kostkę, 20 dag półplasterków marchewki, 10 dag ziemniaków pokrojonych w kostkę i ząbek czosnku. Przekładamy do garnka, dodajemy pół kilograma dyni pokrojonej na kawałki (wcześniej należy ją podpiec do miękkości w piekarniku) i zalewamy 300 ml wywaru drobiowego. Gotujemy, aż warzywa zmiękną. Miksujemy na gładki krem, doprawiając solą, pieprzem i sokiem z cytryny, a przed podaniem posypując uprażonymi pestkami dyni.
Dynia muszkatołowa
Pochodzi ze słonecznej Prowansji, dlatego bywa też nazywana dynią prowansalską albo francuską. Posiada ciemną zieloną skórkę, często z żółtymi lub pomarańczowymi plamkami. Jej intensywnie pomarańczowy miąższ ma lekko słodki smak, w którym wyczuwalny jest nawet aromat marchewki. Nadaje się do jedzenia na surowo, ale będzie pyszna także po zamarynowaniu. Z dyni muszkatołowej przygotujemy również ciasta, placki czy gnocchi.
Warto przyrządzić z niej powidła. Kilogram miąższu dyni muszkatołowej kroimy kostkę i wrzucamy do garnka. Dodajemy obraną, pokrojoną ma mniejsze kawałki pomarańczę, zalewamy 3-5 łyżkami wody i gotujemy na małym ogniu, aż do uzyskania gęstej i jednolitej masy. Następnie dolewamy sok z jednej cytryny, łyżeczkę świeżo startej skórki pomarańczowej oraz szczyptę mielonego imbiru. Miłośnicy słodkości mogą dosypać trochę cukru. Gotujemy dalej, by powidła miały właściwą konsystencję. Przekładamy do wyparzonych słoików.
Dynia makaronowa
Ma podłużny kształt i gładką, żółto-pomarańczową skórkę oraz ciemniejszy, pomarańczowy miąższ o dość mdłym smaku, dlatego lubi towarzystwo wyrazistych przypraw (np. płatków chili) i innych dodatków, choćby soku z cytryny. Dobrze sprawdza się w marynatach czy sosach, np. z pomidorami.
Nazwa tej odmiany dyni nawiązuje do specyficznej struktury jej miąższu, który po upieczeniu lub ugotowaniu można wydobyć widelcem w postaci pasemek przypominających makaron spaghetti. Po wymieszaniu z oliwą, natką pietruszki, sokiem z cytryny i papryką oraz posypaniu serem otrzymamy pyszną przekąskę albo dodatek do dań obiadowych.