Jadalne i trujące grzyby, które łatwo ze sobą pomylić
Oto pary grzybów, które wyglądają podobnie, ale połowa z nich jest jadalna, a drugą lepiej omijać szerokim łukiem.
Uwaga na grzyby
Kurka (pieprznik jadalny) i Lisówka pomarańczowa, czyli fałszywa kurka
Kurki należą do smacznych grzybów jadalnych i są jednymi z najpopularniejszych na rynku ze względu na fakt, że długo zachowują specyficzny, przyjemny zapach. Co ciekawe, mają sporo witaminy D. Warto je pasteryzować w wekach, ale nie poleca się ich suszenia. Kurki można pomylić z lisówką pomarańczową (grzyb ten nie jest śmiertelnie trujący, ale zaliczany jest do grzybów niejadalnych). Pieprzniki jadalne nie mają na spodniej stronie kapelusza blaszek, ale tzw. listewki. Ich miąższ nie jest pomarańczowy, lecz biały lub bladożółty.
Jadalna pieczarka i Muchomor jadowity
Wspólną cechą blisko 60 gatunków pieczarek są ich blaszki - w młodszym stadium szare lub różowe, a dojrzałe ciemnobrązowe lub czarne. Ten dobry grzyb jadalny można pomylić ze śmiertelnie trującymi muchomorami. Młodsze, stożkowate pieczarki wyglądem przypominają muchomora jadowitego. Zawiera on truciznę o nazwie amanityna. Należy zawsze zwracać uwagę na kolor blaszki - u trujących muchomorów są one białe. Co więcej, muchomory wokół bulwy trzonu mają skórzastą pochwę i nie rosną na łąkach. Warto wiedzieć, że wśród pieczarek także pojawiają się okazy niebezpieczne np. pieczarka żółtawa, która ma bulwę na trzonie i w przeciwieństwie do jadalnej pieczarki polowej nie pachnie anyżkiem.
Borowik szlachetny i Goryczak żółciowy
Borowik szlachetny jest najwartościowszy i najsmaczniejszy spośród grzybów rurkowych. Wielbiciele grzybów cenią jego zapach i smak. Można go przyrządzić na różne sposoby - gotować, smażyć, piec i suszyć. Młode owocniki bardzo łatwo pomylić z niejadalnym goryczakiem żółciowym (niewłaściwie nazywanym borowikiem szatańskim), który ma bardzo gorzki miąższ. Borowik ma zazwyczaj większy kapelusz o szarobrązowej lub czerwonobrązowej barwie i grubszy, bladożółtawy trzon z białą siatką. Goryczak ma średniej wielkości kapelusze i węższe trzony z grubą oliwkowobrązową siatką na jasnym tle.
Gołąbek modrożółty i muchomor sromotnikowy
Gołąbek modrożółty łatwo rozpoznać po dotknięciu blaszek, które są elastyczne i nie łamią się. Kolor jego kapelusza zmienia się od jasno- do ciemnofioletowego do zielonkawego. Jest jednym z najlepszych grzybów jadalnych wśród gołąbków. Aby nie pomylić go z muchomorem sromotnikowym, który zawiera amanitynę i jest śmiertelnie trujący, należy dokładnie przyjrzeć się trzonom grzybów. Charakterystyczna pochwa u podstawy trzonu będzie świadczyć o tym, że mamy do czynienia z muchomorem, nawet jeśli ten nie ma plamek na kapeluszu. Muchomor na trzonie ma także biały pierścień, ale zdarza się, że na skutek urazów mechanicznych odpada on od grzyba.
Mleczaj rydz i mleczaj wełnianka
Mleczaj rydz uważany jest za okaz o dużych wartościach smakowych. Jego charakterystyczną cechą jest czerwony płyn (mleczko) wydobywające się po przełamaniu owocnika. Nadaje się do smażenia (bez wcześniejszego gotowania) w postaci kotlecików panierowanych w mące. Można go również podgotować i podawać doprawionego octem. Ma ceglasto- lub jasnopomarańczowy kapelusz z ciemniejszymi kręgami i trzon w podobnych barwach. Z kolei mleczaj wełnianka jest grzybem jadalnym, ale tylko po odpowiednim przygotowaniu. Ma żółtaworóżowy kapeluszu, którego brzegi mogą być lekko podwinięte. Po złamaniu wydobywa się z białe mleczko. Miąższ tego grzyba przed spożyciem należy wymoczyć i gotować minimum 20 minut, następnie odlewając wodę. Później można go zamarynować w occie i używać do sałatek.
Gąska zielonka i gąska siarkowa
Gąska zielonka kusi przede wszystkim dobrym smakiem. Ma żółte blaszki i białe zarodniki. Wyróżnia ją nieco twardy miąższ. Podczas zbioru należy starannie oczyścić grzyba z piasku lub usunąć skórkę. Zielony kapelusz i jasne blaszki ma też gąska siarkowa. Należy do grzybów trujących, ale łatwo odróżnić ją od gąski zielonki po nieprzyjemnym zapachu żółtego miąższu (przypominającym gaz kuchenny). Ma szerokie, rzadko ustawione blaszki.
Smardz jadalny i piestrzenica kasztanowata
Smardze w Polsce są pod ochroną, należą do kategorii grzybów i roślin rzadkich, ale są one jadalne. Mają delikatny, charakterystyczny smak i nie wymagają obgotowywania. Można je wysuszyć, a w takiej postaci stanowią doskonałą przyprawę do sosów i mięs. Łatwo pomylić je z piestrzenicą kasztanowatą, która jest grzybem trującym. Jej łacińska nazwa zawiera określenie esculenta, czyli jadalna, co myli zbieraczy przy ocenie jej wartości kulinarnej. Grzyb ten w stanie surowym jest śmiertelnie trujący, obgotowany i suszony bywał jadany, ale nawet w takim stanie może wywoływać poważne zatrucia. Zawiera lotną substancję (gyromitrynę), którą można się otruć podczas obgotowywania, jeśli nie robi się tego pod wyciągiem. Owocniki smardzów przypominają plaster miodowy, a owocniki piestrzenicy są bardziej pofałdowane.