Gruszki - smaczne i zdrowe owoce
Szacuje się, że na świecie istnieje około 30-60 gatunków gruszy. Lecznicze właściwości tych owoców docenia się od kilku wieków, a szczególną miłością darzą je Francuzi i Belgowie. Produkt ten wykorzystywany jest w domowych apteczkach jako naturalny sposób na wiele dolegliwości oraz środek profilaktyczny. Warto je jeść nie tylko ze względu na walory smakowe, ale również korzystny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie.
Niedocenione źródło witamin i smaku
Szacuje się, że na świecie istnieje około 30-60 gatunków gruszy. Lecznicze właściwości tych owoców docenia się od kilku wieków, a szczególną miłością darzą je Francuzi i Belgowie. Produkt ten wykorzystywany jest w domowych apteczkach jako naturalny sposób na wiele dolegliwości oraz środek profilaktyczny. Warto je jeść nie tylko ze względu na walory smakowe, ale również korzystny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie.
Gruszki w nowej odsłonie
Co w nich siedzi?
W składzie gruszek znajdziemy sporo składników mineralnych - najwięcej potasu. Są także bogate w fosfor, wapń, magnez, sód, miedź, żelazo, a także bor i jod. W owocu tym występują kwasy owocowe (kwas jabłkowy, kwas cytrynowy), węglowodany, olejki eteryczne, błonnik i pektyny. To doskonałe źródło witaminy A, C, PP i witamin z grupy B (B1, B2, B6).
Czy gruszki są ciężkostrawne i kaloryczne?
Wbrew powszechnej opinii mogą je jeść nawet osoby z wrażliwym żołądkiem. Oczywiście należy pamiętać o dokładnym przeżuwaniu każdego kawałka. Miękkie, dojrzałe owoce pobudzają trawienie i przeciwdziałają zaparciom - warto jednak zachować umiar, ponieważ w nadmiarze mogą wywołać dokuczliwe rozwolnienie. Warto jednak wiedzieć, że niektóre odmiany, cierpkie i mniej soczyste, ze względu na sporą zawartość garbników wykazują działanie przeciwbiegunkowe.
Przecierki z gruszek zaleca się w ramach deseru dla maluszków od 6. miesiąca życia - to idealna forma delikatnego posiłku, który pobudza do pracy układ trawienny. Z kolei kompot z suszu to świetne lekarstwo dla osób zmagających się ze stanami zapalnymi układu pokarmowego. Napój ten ma także właściwości przeciwgorączkowe, łagodzi bóle migrenowe i doskonale gasi pragnienie.
To idealna propozycja dla wszystkich, którzy dbają o linię a mają ochotę na słodką przekąskę. W 100 gramach gruszek znajduje się tylko 57 kcal. W 87 procentach składają się z wody i zawierają sporo pektyn, czyli rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, który zapełnia nasz żołądek i zapewnia uczucie sytości. Ze względu na optymalny indeks glikemiczny (30), gruszki nie stanowią dużego obciążenia dla pracy trzustki i bez obaw mogą je jeść także diabetycy.
Polecane nie tylko uczniom
Owoce te są doskonała przekąska dla osób, które pracują umysłowo. Wszystko dzięki potężnej dawce boru. To właśnie ten pierwiastek sprawia, że regularne jedzenie gruszek może pobudzać nasz mózg do wydajniejszego działania. Poprawiają się również możliwości koncentracji, a także ogranicza się ubytki wapnia z kości. Dlatego dojrzałe gruszki powinny na stałe zagościć w jadłospisach osób, które narażone są na osteoporozę.
Przysmak nie dla wszystkich
Mimo że gruszki nie należą do grupy produktów, które najczęściej wywołują alergie pokarmowe, to ich konsumpcja również może wywołać uczulenie. Jest ono najczęściej wynikiem reakcji krzyżowej między pyłkami drzew a białkami pokarmowymi. To właśnie osoby uczulone na pyłki powinny zachować ostrożność przy włączaniu gruszek do diety. Alergia na nie występuje pod postacią zespołu alergii jamy ustnej. Do początkowych objawów zalicza się nieżyt nosa, a w kolejnych fazach pokrzywką kontaktową w miejscu dotknięcia owocu - głównie na palcach oraz wargach.
Do koloru, do wyboru
Jedną z najpopularniejszych odmian gruszek jest klapsa. Wyróżnia ją bardzo soczysty i słodki miąższ. Podobne cechy wykazują też Konferencja i Triumf Packhama. Wszystkie trzy najlepiej smakują jedzone na surowo, ale można użyć ich do deserów i kompotów.
Do słodkich dań najlepiej nada się odmiana Carola lub Concorde.
Domowe przetwory nie mogą odbyć się bez takich odmian, jak lukasówka (o lekko winnym posmaku) czy komisówka. Na uwagę zasługuje też przypominająca bardziej jabłko grusza azjatycka oraz odmiana generał Leclerc.
Dla wielbicieli marynowanych gruszek poleca się Paryżanki o słodko-kwaśnym miąższu, a do przygotowania domowych chipsów lub suszu najlepiej sięgnąć po odmianę Bonkreta Williamsa, która owocuje latem.
Jak użyć ich w kuchni?
Tak jak w przypadku wielu innych owoców, najzdrowszą częścią gruszek jest ich skórka. Zaleca się więc nieobieranie ich, ale dokładne umycie najpierw w ciepłej, a następnie w zimnej wodzie. Gdy już musimy obrać produkt, trzeba zrobić to jak najcieniej. Warto również zwrócić uwagę na twardość gruszki - dobrym wyborem będą okazy twardsze, ponieważ w miarę dojrzewania rośnie w nich zawartość cukrów, a maleje ilość kwasów owocowych i pektyn. Poleca się też omijać żółte i przejrzałe owoce, szczególnie gdy mają widoczne brązowe plamy - te mogą zawierać rakotwórcze mikotoksyny. Lepiej zapomnieć też o mrożeniu - to bowiem jedne z niewielu owoców, które nie nadają się do tego typu obróbki termicznej. Z kolei ze względu na charakterystyczny kształt, wiele osób uważa je za doskonałe afrodyzjaki. Swoją "misję" rozbudzania zmysłów idealnie spełniają w połączeniu z czekoladą i wanilią.
Gruszkowe crumble
Składniki: 3 gruszki, 2 łyżki cukru, 4 łyżki mąki, 1 łyżeczka cukru waniliowego, 1 łyżka cynamonu w proszku, 4 łyżki masła, 1 łyżka soku z cytryny. * Przygotowanie:* gruszki umyj, obierz ze skórki i pokrój w cienkie plastry. Owoce ułóż w naczyniu żaroodpornym, posypując warstwy cynamonem. Całość skrop sokiem z cytryny. W głębokim talerzu wymieszaj cukier i mąkę, a następnie dodaj kawałeczki masła i połącz składniki ze sobą (tak jak przy tradycyjnej kruszonce). Posyp kawałeczkami ciasta owoce i włóż do piekarnika nagrzanego wcześniej do 180 stopni C. Piecz z termoobiegiem przez 30 minut, aż kruszonka się zarumieni.
Gruszki zapiekane w cieście francuskim z gorgonzolą i orzechami
Składniki: 1 opakowanie ciasta francuskiego, 3 średnie gruszki, 1 opakowanie sera gorgonzola, 50 orzechów włoskich, 1 łyżka masła.
Przygotowanie: gruszki dokładnie umyć i pokroić na grube plastry. Ciasto podzielić na prostokąty nieco większe niż gruszki, a następnie posmarować roztopionym masłem. Blachę wyłożyć papierem do pieczenia i układać prostokąty z ciasta francuskiego (mogą być dwuwarstwowe). Na cieście ułożyć owoce, rozkruszony ser i posypać całość posiekanymi orzechami włoskimi. Piec ok. 15 minut (do zarumienienia ciasta) we wcześniej nagrzanym piekarniku do 220 stopni C.
Półpiernik z gruszką i sosem karmelowym
Składniki na ciasto:, 250 g mąki pszennej, 100 g cukru trzcinowego, 100 g masła, 190 ml mleka, 1 łyżeczka proszku do pieczenia, 1 łyżeczka sody, 1 łyżeczka przyprawy do piernika. Gotowanie gruszek:, 4 średnie gruszki, 500 ml wody, 5 łyżek cukru, sok z połówki cytryny, laska cynamonu. Sos karmelowy: 4 łyżki białego cukru, 1/4 szklanki wody, 8 łyżek śmietany 30% lub 36%, 2 łyżki masła. Cukier puder.
Przygotowanie: do wody dodać cukier, sok z cytryny, laskę cynamonu i obrane gruszki z ogonkami. Gotować na wolnym ogniu przez ok. 20 minut. Po tym czasie wyłożyć na talerz. Rozpuścić masło do ciasta, dodać mleko. W misce połączyć przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia, sodą, cukrem i przyprawą do piernika. Następnie dodać masło z mlekiem i wymieszać całość na gładką masę. Przygotować tortownicę o średnicy 22 cm (lub podłużną formę o zbliżonych wymiarach). Wysmarować margaryną, ułożyć gruszki i zalać ciastem. Wstawić na 30 minut do wcześniej rozgrzanego piekarnika do 180 stopni C. W między czasie przygotować sos podgrzewając składniki na małym gazie i dokładnie mieszając. Pod koniec pieczenia w ciasto wbić patyczek - suchy oznacza gotowy wypiek. Ostudzone ciasto posypać cukrem pudrem, polać sosem i podawać.
Kurczak z gruszkami, miodem i bakaliami
*Składniki: *8 podudzi z kurczaka, 2 świeże gruszki pokrojone w cząstki, 1 marchew pokrojona w słupki, 1/2 selera pokrojonego w słupki, 1 pietruszka pokrojona w słupki, 2 łyżki orzechów nerkowca, garść ulubionych bakalii (daktyle, rodzynki, suszone i wędzone śliwki), 3 ząbki czosnku, 3 łyżki miodu akacjowego, otarta skórka i sok z 1 cytryny, 1 łyżka sosu Worcestershire, kilka listków świeżej szałwii (lub gałązek świeżego tymianku), sól morska, świeżo mielony czarny pieprz do smaku.
Przygotowanie: podudzia przełożyć do miski razem z gruszkami, marchewką, selerem, pietruszką, orzechami, bakaliami i czosnkiem. Następnie dodać miód, skórkę i sok z cytryny, sos Worcestershire, szałwię i doprawić do smaku solą oraz pieprzem. Tak przygotowane mięso przełożyć wraz z dodatkami do 4 (wcześniej przygotowanych) torebek z papieru do pieczenia i wstawić je do piekarnika nagrzanego do 160 stopni C na około 1 godzinę. Zamarynowanego w ten sposób kurczaka można również upiec w foliowym worku do pieczenia. Aromatycznego kurczaka podawać od razu po wyjęciu z piekarnika, skropionego sosem powstałym w trakcie pieczenia, z opiekanymi ziemniakami.
