Caseata, czyli piwna polewka. Najstarsza polska zupa
Najstarszą znaną polską zupą jest polewka piwna, od której w średniowieczu wielu Polaków rozpoczynało swój dzień. Co ciekawe, w tamtych czasach uchodziła za pożywne i zdrowe śniadanie. Jak odtworzyć tą tradycyjną polską potrawę z wykorzystaniem współczesnych składników?
Coraz więcej szefów kuchni tworząc menu, sięga do staropolskich, zapomnianych receptur. Okazuje się, że dawne kroniki i zapiski sprzed kilku wieków mogą być doskonałą inspiracją i źródłem wiedzy dla wszystkich smakoszy. Pierwsze wzmianki na temat zupy piwnej pochodzą z 1394 roku i zostały zamieszczone w kronikach poruszających temat potraw podawanych rodzinie królewskiej.
Caseata, co oznacza po łacinie "zmieszana z serem", występowała jako jedno z głównych dań w menu na dworze króla Władysława Jagiełły, gdy ten przebywał w Korczynie pod koniec XIV wieku. Zupy piwne stały się popularne za sprawą klasztorów, które były głównymi ośrodkami kultury w średniowieczu. To właśnie tam produkowano piwo, ponieważ tylko te instytucje posiadały swoje własne browary i monopol na produkcję chmielowego napoju. Polewka piwna była przyrządzana z białej kapusty, pora, mleka i sera. Piwo, stanowiące podstawę tej zupy stosowano zamiast wody, która w tamtych czasach bardzo łatwo ulegała zepsuciu i często bywała skażona. W związku z tym trunek ten był bezpieczniejszy dla zdrowia, ponieważ poddawano go pasteryzacji i oczyszczano z wszelkich zarazków.
Choć piwo z zamierzchłych czasów całkowicie różniło się od tego, które obecnie znajdziemy na sklepowych półkach, do stworzenia zupy piwnej możemy zastosować zamienniki, które pozwolą nam przygotować zupę bardzo podobną do dawnej caseaty. Jeżeli więc zdecydujemy się na odtworzenie przepisu z XIV wieku, bez obaw możemy użyć piwa pszenicznego, niepasteryzowanego i mętnego.
Zupa piwna ceseata z serkiem topionym i Aldamerem
Składniki:
- 300 g boczku wędzonego surowego
- 1 łyżka smalcu
- 1 średniej wielkości por
- 2 łyżki masła
- 2 łyżki mąki
- 1 litr piwa pszenicznego
- 250 g białej kapusty
- 0,5 litra mleka
- 3 ząbki czosnku
- 200 g serka topionego kremowego
- sól, pieprz do smaku
- 150g sera żółtego Aldamer
- ½ pęczka szczypiorku
Przygotowanie: boczek pokroić w paseczki i podsmażyć w garnku na smalcu na złoty kolor. Dodać pokrojony w półkrążki por oraz masło. Całość chwilę poddusić na wolnym ogniu. Mieszając dodać po kolei mąkę, piwo oraz poszatkowaną kapustę. Gotować na wolnym ogniu, aż kapusta zmięknie. Następnie dodać mleko, rozdrobniony czosnek i serek topiony. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Po wyłożeniu do miseczek posypać tartym serem żółtym i pokrojonym szczypiorkiem.