Sałata nie tylko dla królika

Wiele osób jest zdania, że sałatę jadają wyłącznie króliki i tak powinno pozostać. Zielone liście o przeróżnych kształtach mają też swoich fanów. Jadają je głównie panie, chcące zrzucić parę kilo. Czy rzeczywiście sałata dobra jest tylko wtedy, gdy jesteśmy na diecie?

- Sałaty, bo jest ich kilka odmian, są cennym składnikiem diety - mówi Sandra Nowacka-Jaskólska, dietetyk z Kliniki Invicta w Warszwie. - Te najbardziej popularne to: rzymska, batawia, roszponka, endywia, rukola, lodowa i głowiasta. Odmian jest wiele - warto spróbować każdą z tych sałat, bo różnią się smakiem, zapachem. Potrafią nadawać charakterystyczny smak sałatkom i innym daniom. Są niskokaloryczne, a zawierają wiele cennych składników odżywczych. W 100 g dostarczamy organizmowi 14 kcal, 1,4 g białka, 0,2 g tłuszczów, 1,4 g błonnika. Poza tym są bardzo dobrym źródłem potasu, wapnia, fosforu, żelaza, beta-karotenu, witaminy E, B1, B2 oraz witaminy C i kwasu foliowego.

Kiedy sałata truje?

Przed jedzeniem sałaty wiele osób powstrzymuje strach o zdrowie. Okazuje się bowiem, że zielone liście mogą być nafaszerowane chemikaliami jak gąbka wodą. Niestety, zwykłemu konsumentowi trudno rozpoznać, gdzie i w jakich warunkach rosła.

- Najzdrowszą i najbezpieczniejszą dla zdrowia sałatę dostaniemy od maja do października, zwłaszcza, jeśli pochodzi z upraw ekologicznych - radzi Sandra Nowacka-Jaskólska. - Niestety przy uprawie sałaty często stosuje się opryski z substancji chemicznych, chroniących przed szkodnikami oraz zapobiegających szybkiemu więdnięciu. Z tego powodu zabrania się karmienia sałatą małych zwierząt hodowanych w domu np. ptaków czy chomików. Dla ich organizmu takie pożywienie jest zbyt niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, żeby przed spożyciem sałatę dobrze umyć. Nie należy też przechowywać jej w foliowych opakowaniach. Wytwarzająca się w takim opakowaniu wilgoć przyspiesza przemianę azotynów w rakotwórcze nitrozoaminy, co może być groźne dla zdrowia. Mimo tego warto, aby sałata - tak jak inne warzywa - znalazła swoje miejsce na naszym talerzu. Polecam korzystanie ze sprawdzonych upraw, a osobom, które mają kawałek ziemi czy balkon - prowadzenie własnego ekologicznego ogródka w okresie wiosenno-letnim.

Naucz się czytać w liściach

Sałatę należy wybierać uważnie. Przy straganie lepiej się nie spieszyć i dobrze oglądać każdą główkę. Tylko młode i zdrowe egzemplarze nie zaszkodzą naszemu zdrowiu.

- Należy wybierać sałatę o równomiernie zielonych, świeżych, kruchych i nieuszkodzonych liściach. Główka powinna być zwarta i zamknięta, a zewnętrze liście nie powinny być oderwane. Nie należy kupować sałat pakowanych w foliowe woreczki - mówi dietetyk.

Jednym ze sposobów na rozpoznanie świeżości sałaty jest dokładne obejrzenie jej korzonka. Powinien być jasny. Im ciemniejszy, tym dłużej sałata przeleżała na sklepowej półce. Lepiej po nią nie sięgać, ponieważ nie będzie ani smaczna, ani wartościowa.

- Sałatę należy spożywać możliwie jak najszybciej po zakupie. Świeża zawiera najwięcej wartości odżywczych - mówi Sandra Nowacka-Jaskólska. - Zawsze przed jedzeniem należy ją umyć - delikatnie, pod słabym strumieniem wody - i dokładnie osuszyć. Sałatę najczęściej rozrywamy na mniejsze kawałeczki. Nie należy jej kroić! Sos do sałaty należy dodać bezpośrednio przed spożyciem, ponieważ pod wpływem tłuszczu jej liście szybko więdną. Sałata bardzo dobrze komponuje się z wieloma składnikami. Jest smaczna z oliwą z oliwek, sosami śmietanowymi, jogurtowymi, słodko-kwaśnymi czy sosem vinegrette. Z takimi dodatkami jest też najbardziej wartościowa.

ml/mmch