Melasa - czarne złoto. Dlaczego warto po nią sięgać?

Melasa powstaje jako produkt uboczny podczas produkcji cukru spożywczego. Zawiera ok. 20 proc. wody. Melasa może być buraczana (uzyskiwana przy produkcji cukru buraczanego) albo trzcinowa (uzyskiwana przy produkcji cukru trzcinowego). Ta pierwsza zawiera 50 proc. sacharozy, natomiast melasa trzcinowa, na ogół uważana za lepszą, sacharozy ma ok. 38 proc. W obu znajdują m. in. aminokwasy, związki azotowe, rafinoza czy cukry redukujące.

Na rynku dostępna jest też melasa z karobu. Karob (mączka chleba świętojańskiego) reguluje pracę jelit i nie wywołuje alergii. Działa jako przeciwutleniacz, może być stosowany w leczeniu biegunki i problemów trawiennych.

Bogata w cenne składniki

Łyżeczka melasy ma 20 kcal i zero grama tłuszczu. Z powodzeniem może zastąpić biały cukier, a nawet miód czy słodzik. Stosowana jest do wyrobu alkoholu, drożdży piekarniczych oraz do produkcji kwasów organicznych (cytrynowego, szczawiowego, gliceryny).

Jest to produkt bardzo zdrowy, bogaty w cenne witaminy i związki mineralne. Melasa stanowi bogate źródło żelaza niehemowego (trudniej wchłanianego; wchłanianie żelaza w przewodzie pokarmowym ułatwiają witamina C, aminokwasy takie jak lizyna czy histydyna oraz niskie pH soku żołądkowego). Jest również bogata w magnez, potas, wapń, sód, miedź, fosfor, chrom, cynk oraz witaminy z grupy B – B1, B2, B3 (niacynę) B6 oraz kwas foliowy.

Po melasę śmiało mogą sięgać osoby starsze i kobiety w ciąży, zalecana jest też sportowcom. Wpływa ona korzystnie na układ odpornościowy, trawienny i nerwowy. Dzięki dużej zawartości żelaza regeneruje krwinki, natomiast obecny w niej chrom odbudowuje trzustkę.

Badania dowiodły

Z badań nad melasą wynika, że obniża ona poziom złego cholesterolu LDL, natomiast według australijskich naukowców może być pomocna w odchudzaniu – w trakcie badań na gryzoniach okazało się, że te, które były karmione tłustą karmą z dodatkiem melasy, znacznie mniej przybrały na wadze od tych karmionych samym tłuszczem. Stało się tak, ponieważ dzięki melasie ich organizm wchłonął mniej kalorii podczas trawienia.

Spożywanie melasy zaleca się w anemii. Melasa z karobu jest też pomocna w leczeniu astmy i problemów alergicznych, pomaga w kuracjach antygrypowych, zwiększa odporność organizmu.

Z czym to się je?

Wachlarz zastosowań melasy jest szeroki. Można nią smarować chleb zamiast miodu lub konfitury. Zastąpi cukier biały przy słodzeniu herbaty albo kawy. Nadaje się do ciast, tortów i pierników, można ją dodawać do marynat. Pasuje do jogurtu z musli, twarogu, naleśników, ryżu.

Pomysły na zastosowanie melasy

Łosoś z melasą i musztardą na soczewicy
Składniki: łosoś (dwa kawałki po 500 g każdy), 2 łyżeczki melasy, 2 łyżeczki musztardy ziarnistej, łyżeczka soku z limonki, łyżeczka sosu sojowego, szklanka czerwonej soczewicy, cebula, przyprawy: liść laurowy, 3 ziarenka ziela angielskiego, 1/4 łyżeczki kolendry, łyżka oliwy, sól, pieprz

Wykonanie: musztardę wymieszać z sosem sojowym, melasą i sokiem z limonki. Marynatą pokryć wierzch ryby, wstawić do lodówki minimum na godzinę.
Na oliwie zeszklić drobno posiekaną cebulę, dodać kolendrę, ziele angielskie i liść laurowy. Wymieszać, wsypać soczewicę. Zalać ok. 2 szklankami wody, przyprawić solą i pieprzem. Gotować na małym ogniu, co jakiś czas mieszając, aż soczewica będzie miękka, a większość płynu odparuje.
Rybę ułożyć na blaszce do pieczenia, wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na ok. 15-20 minut. Upieczoną rybę podawać na porcji ciepłej soczewicy.

źródło przepisu: kuchniaagaty.pl

Pierniczki czekoladowe
Składniki: 3/4 szklanki melasy, 3 i 1/3 szklanki mąki pszennej, 0,5 szklanki kakao, 3/4 szklanki cukru pudru, 3/4 łyżeczki sody oczyszczonej, 2,5 łyżki przyprawy korzennej do piernika, skórka otarta z 1 pomarańczy, 180 g masła, 1 jajko, szczypta soli, 55 g gorzkiej czekolady (połamanej)

Wykonanie: mąkę pszenną, kakao, cukier puder, sodę, przyprawę korzenną i sól – wymieszać i przesiać. W garnuszku umieścić masło, melasę, czekoladę. Podgrzewać, mieszając, do rozpuszczenia i połączenia składników. Odłożyć do przestudzenia (mieszanka może pozostać lekko ciepła).
Do suchych, przesianych składników wbić jajko, dodać rozpuszczoną, lekko ciepłą mieszankę, skórkę z pomarańczy i zmiksować. Powstałą masę przełożyć do naczynia, zawinąć szczelnie folią spożywczą i odłożyć do lodówki na 1-2 godziny (lub dłużej). Pobyt w lodówce powinien sprawić, że masa stężeje i nie będzie się kleiła.
Po schłodzeniu ciasto partiami wyjmować z lodówki i wałkować na grubość około 3 mm lub grubsze. Wykrawać dowolne kształty, np. serca.
Piec w 180 stopniach przez 10-12 minut (grubsze odrobinę dłużej). Wystudzić na kratce.

źródło przepisu: mojewypieki.com

Chleb żytni

Składniki: 120 ml melasy, 14 g aktywnych suchych drożdży, 120 ml ciepłej wody (45 stopni), 355 ml ciepłego mleka, 2 łyżki cukru, łyżeczka soli, 2 łyżki masła, 330 g mąki żytniej, 340 g mąki chlebowej

Wykonanie: w ciepłej wodzie rozpuścić drożdże. W dużej misce wymieszać mleko z cukrem i solą. Mikserem mieszać cały czas, dodając melasę, masło, mieszaninę z drożdżami i szklankę mąki żytniej.
Mieszając drewnianą łyżką, dodawać pozostałą mąkę żytnie. Następnie dodawać mąkę chlebową, mieszając łyżką, aż ciasto będzie na tyle gęste, że trzeba je będzie wyrabiać ręcznie.
Wyrabiać 5-10 minut, dodając tyle mąki, ile będzie trzeba. Jeśli ciasto będzie się kleić do rąk lub do stolnicy, należy dodać więcej mąki. Przykryć ciasto i odstawić 1-1,5 godziny, aby wyrosło. Ma podwoić swoją objętość.
Po tym czasie lekko ugnieść ciasto, a następnie podzielić je na dwie części i uformować dwa okrągłe bochenki. Położyć bochenki na wysmarowanej tłuszczem blasze do pieczenia i odstawić, aby podwoiły swoją objętość (na ok. 1,5 godziny).
Rozgrzać piekarnik do 190 stopni. Piec 30-35 minut.

źródło przepisu: allrecipes.pl

EPN/mmch/kuchnia.wp.pl