Diety jednoskładnikowe - popularne, ale czy zdrowe?
Nadwaga, otyłość czy po prostu chęć zgubienia kilku kilogramów jest powodem do sięgania po różne diety cud i często są to diety jednoskładnikowe. Od dawna cieszą się niesłabnącą popularnością. Mimo wielu wad mają jedną główną zaletę, mianowicie pozwalają w krótkim czasie zgubić kilka kilogramów. Z założenia są proste w stosowaniu, ale czy na pewno bezpieczne i skutecznie na dłuższą metę?
Diety jednoskładnikowe czyli inaczej monodiety polegają na tym, że przez kilka dni jesz tylko jeden konkretny produkt lub produkty z jednej grupy np. białko w diecie Dukana, kapustę w diecie kapuścianej, jogurty w diecie jogurtowej, jabłka w diecie jabłkowej, tylko warzywa lub owoce itd. W tym czasie wyłączamy z diety wszystkie pozostałe produkty, które są najczęściej przyczyną naszych nadmiernych kilogramów czyli produkty tłuste, słodkie, wysokoprzetworzone. Dzięki temu chudniemy.
Dieta jednoskładnikowa może być stosowana jedynie 2-3 dni. Może spełniać rolę diety oczyszczającej lub być wstępem do racjonalnej diety odchudzającej.
Należy pamiętać, że organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania ok. 60 składników odżywczych, a większość z nich należy dostarczać codziennie z pożywieniem. Niektóre białka (tzw. aminokwasy endogenne) są produkowane przez nasz organizm. Podobnie potrafi wytworzyć np. witaminę D.
Istnieje jednak o wiele większa grupa składników odżywczych, których organizm nie potrafi samodzielnie wytworzyć i muszą one być dostarczone z pokarmem. Należy do nich większość witamin i minerałów. Są to również m.in. niezbędne wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Jeśli jesz np. tylko owoce czy warzywa nie dostarczasz ich.
Poza tym monodieta owocowa lub warzywna drastycznie ogranicza ilość białka i tłuszczów w diecie, co powoduje, że organizm zaczyna spalać własne białka, głównie z mięśni i narządów wewnętrznych. Jeśli stracimy zbyt dużo tkanki mięśniowej, automatycznie wzrośnie procentowy udział tkanki tłuszczowej w naszym organizmie. Czujemy się wtedy zmęczeni, skóra wiotczeje, mięsnie tracą sprężystość. Dodatkowo taka dieta może przyczynić się do anemii z powodu niedoboru żelaza.
Kolejną wadą tej diety jest obniżenie ilości wapnia w organizmie, co z kolei powoduje spadek masy kostnej i ryzyko osteoporozy, zwłaszcza u kobiet po menopauzie. Taka dieta dostarcza organizmowi zbyt dużo potasu, co jest niekorzystne dla osób z chorobami nerek. A nadmiar błonnika może być przyczyną wzdęć i biegunek u osób z wrażliwym układem pokarmowym.
Przeciwieństwem monodiety owocowej lub warzywnej, jest ostatnio bardzo popularna wśród Polaków dieta proteinowa (Dukana). Jej zasady są bardzo proste - nie trzeba liczyć kalorii, można jeść do woli i nie ma konieczności pilnowania pór posiłków, a podstawowym składnikiem są produkty wysokobiałkowe. Łatwo i skutecznie. Ale czy zdrowo?
Polecamy również:
Analizując tę dietę z punktu widzenia dietetyki zauważymy szereg wad, które nie są obojętne dla naszego organizmu. Przede wszystkim dieta zakwasza organizm i nadmiernie obciąża nerki oraz wątrobę, co może z czasem przerodzić się w niewydolność tych organów. Dodatkowo zbyt duże zakwaszenie organizmu powoduje uwalnianie się wapnia z naszych kości, co podobnie jak w przypadku opisanej wcześniej diety może być przyczyną osteoporozy.
Zbyt mała ilość błonnika w tej diecie prowadzi do zaparć i zalegania rozkładających się resztek pokarmu w jelitach. Jeśli będzie to trwało zbyt długo, może być przyczyną hemoroidów lub zachorowania na raka jelita grubego. Brak warzyw i owoców w tej diecie powoduje również brak całych grup witamin np. witamin z grupy B, witaminy C, co z kolei przekłada się na pogorszenie się stanu skóry i układu nerwowego. Poza tym dieta jest bogata w tłuszcze nasycone, które mogą przyczynić się do miażdżycy i chorób układu krążenia.
Reasumując - monodiety są dobre na kilka dni. Im dłużej je stosujemy tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia problemów zdrowotnych.
Pamiętaj, że schudnąć można na wiele sposobów, ale schudnąć zdrowo i trwale tylko stosując racjonalną dietę, która dostarcza organizmowi składniki odżywcze z wszystkich grup produktów. Jedząc przez dwa tygodnie kapustę czy jabłka schudnie każdy, ale co potem? Znany efekt jojo. Wracamy do „normalnej diety" i do dawnej wagi.
fot. iStockphoto/Thinkstock