Zrazy
Zrazy to tradycyjne danie kuchni staropolskiej, zwłaszcza szlacheckiej i myśliwskiej, obecne w kuchniach narodów dawnej Rzeczypospolitej szlacheckiej: polskiej, litewskiej, białoruskiej i ukraińskiej. Jest to potrawa z kawałków mięsa lub mięsa mielonego, podsmażanego i duszonego z dodatkiem warzyw i przypraw. W swoim tradycyjnym kształcie najprawdopodobniej wywodzi się z kuchni litewskiej , chociaż jego nazwa wywodzi się z języka polskiego i oznacza plaster mięsa czy pieczeni odcięty od całości.
Obecnie wykonuje się je z różnych gatunków mięsa, zazwyczaj ciętego w plastry, niekiedy mielonego, a następnie podsmażanego i duszonego z dodatkiem tłuszczu, cebuli, musztardy, czerstwego pieczywa, ogórków kiszonych, grzybów leśnych (często w postaci farszu), śmietany.
Potrawa występuje w niezliczonych wariantach i pod różnymi nazwami. Często stosowane zamiennie określenia: "bitki", "rolada", wskazują na najpopularniejszy rodzaj zrazów – wykonywane z rozbitych i zawijanych plastrów mięsa (przede wszystkim wołowiny – zrazy wołowe) i wypełnionych farszem (zrazy zawijane). Do przygotowania zrazów używa się różnego rodzaju mięsa krojonego, siekanego lub mielonego: wołowiny, wieprzowiny, cielęciny, dziczyzny.
Zrazy wołowe to jeden z klasyków na obiad. Najważniejsze jest dobrej jakości mięso i aromatyczne dodatki. Należy też opanować technikę zwijania, tak aby wszystko się trzymało. Możemy mięso posmarować musztardą Dijon wymieszaną z miodem, przygotować farsz z kiszonej kapusty i grzybów – podobny do tego, jaki umieszczamy w pierogach. Świetnie w nadzieniu smakują duszone pieczarki, posiekane suszone pomidory, marynowana papryka wymieszana z cebulą. Zrazy obowiązkowo oprószamy lekko mąką i smażymy zaczynając zawsze od strony łączenia. Do duszenia należy dorzucić dorzucić liści laurowych, ziela angielskiego i kilka goździków.
Analogiczne lub podobne potrawy istnieją również w innych regionach świata. Niemiecka rinderroulade, maltańskie bragioli czy chociażby francuskie paupiette to dania podobne do polskiej rolady.