Tofu – co to takiego i jakie ma właściwości?

Co to jest tofu?

Tofu jest to ser powstały na bazie mleka sojowego w procesie koagulacji, czyli oddzielenia białka sojowego od serwatki przy udziale środka koagulującego. Takim środkiem może być ocet winny, sok z cytryny, chlorek magnezu albo siarczan wapnia. Z wytrąconego białka sojowego produkowane są kostki sera.

W ten sposób powstaje wysokobiałkowy produkt o neutralnych smaku. W zależności od tego, jaką konsystencję chce się osiągnąć, dodawane są różne koagulanty. Można też wymieszać powstały ser z przyprawami, by nabrał bardziej wyrazistego smaku.

Tofu inaczej nazywane jest twarogiem sojowym lub azjatyckim, jako że pochodzi z Chin. Jego nazwa wywodzi się jednak z języka japońskiego. Istnieje kilka wersji historii o początkach tofu. Przeważa w nich informacja o przypadkowym domieszaniu do mleka sojowego nigari, czyli koagulantu powstałego po usunięciu soli z wody morskiej.

Jakie są rodzaje tofu?

Ser sojowy dostępny jest w różnych wersjach. Na rynku znajdziemy np.:

• tofu naturalne (twarde bądź miękkie) – można je smażyć, gotować lub dodawać do sałatek, obiadów, deserów, nie traci ono swojego kształtu podczas obróbki termicznej,
• tofu jedwabiste (kremowe) o konsystencji gęstej śmietany – pasuje do sosów, zup, ciast i dipów,
• tofu jako baza produktów, takich jak pasty kanapkowe, parówki czy też kotlety,
• tofu wędzone o lekko słonym smaku – pasuje do kasz, zup i zapiekanek,
• tofu marynowane – zazwyczaj w sosie sojowym, pasuje przede wszystkim do sałatek oraz zimnych przystawek,
• tofu z dodatkiem ziół i przypraw – najczęściej są to: bazylia, chili, czosnek.

Tofu ma raczej neutralny smak, dlatego tak dobrze komponuje się z różnymi potrawami – zarówno tymi wytrawnymi, jak i na słodko.

Właściwości tofu

Tofu zawiera wiele cennych witamin i składników mineralnych o pozytywnym wpływie na ludzki organizm. Znajdziemy w nim witaminy z grupy B, witaminę C, K i A, a także wapń, żelazo, magnez, cynk, sód, fosfor i potas.

Tofu jest produktem wysokobiałkowym, dlatego też może skutecznie zastępować mięso w diecie wegetariańskiej i wegańskiej. Z powodzeniem mogą włączyć go do swojego menu również diabetycy i osoby odchudzające się, bo tofu jest lekkostrawne, niskokaloryczne i posiada niski indeks glikemiczny.

Ser sojowy zawiera również fitoestrogeny, które mają właściwości obniżające poziom złego cholesterolu i trójglicerydów, a także pozytywnie wpływają na funkcjonowanie układu krążenia i regulację ciśnienia tętniczego. Ponadto spożywanie soi w umiarkowanych ilościach może łagodzić objawy menopauzy i napięcia przedmiesiączkowego, a dodatkowo regulować pracę jajników oraz zapobiegać pojawieniu się osteoporozy. Okazuje się, że tofu ma również działanie przeciwnowotworowe i zmniejsza ryzyko raka piersi.

Soja i produkty pochodzenia sojowego nie cieszą się jednak dużą popularnością. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że bardzo często soję modyfikuje się genetycznie. Jeśli jednak wybierzemy tofu o ekologicznym pochodzeniu, możemy być pewni, że nie będzie ono w żaden sposób dla nas niebezpieczne.

Jednocześnie warto pamiętać, że nie każdy powinien włączać tofu do swojej diety. Wystrzegać się go powinny przede wszystkim osoby ciepiące na alergię pokarmową na soję. Nie powinny również spożywać go w zbyt dużej ilości osoby z problemami związanymi z tarczycą, gdyż soja może zaburzać pracę tego gruczołu. Niektóre badania wskazują, że mężczyźni z nadwagą i otyli, który często sięgają po produkty sojowe, wytwarzają mniej plemników, dlatego często jedzenie tofu nie jest wskazane w przypadku mężczyzn starających się o dziecko.

Istnieje przekonanie, że mężczyźni w ogóle powinni unikać produktów sojowych ze względu na fitoestrogeny, które miałyby prowadzić do zmian hormonalnych w ich organizmie, ginekomastii i niepłodności. Aktualne badania wykazały jednak, że nie jest to prawda, a soja niemodyfikowana genetycznie i produkty powstałe na jej bazie są bezpieczne zarówno dla mężczyzn, jak i dzieci, czy kobiet w ciąży.

Jak samodzielnie zrobić tofu?

Jeśli mamy wątpliwości co do jakości tofu dostępnych w sklepach, zawsze możemy przygotować je samodzielnie w domu. W jaki sposób możemy to zrobić?

1. Ziarna soi namaczamy w zimnej wodzie przez 11 godzin.
2. Ziarna mielimy na gładką masę.
3. Zagotowujemy wodę.
4. Do wrzącej wody dodajemy powstałą z ziaren soi masę.
5. Całość zagotowujemy, aż do powstania piany.
6. Ugotowaną masę odcedzamy.
7. Płyn sojowy podgrzewamy przez kilka minut.
8. Stopniowo dodajemy sok z cytryny, ciągle mieszając płyn.
9. Z płynu wytrąca się ser, który potem odciskamy z nadmiaru wody.
10. Ser zawijamy w gazę i odstawiamy na kilka godzin do lodówki.