Szkodliwe ryby. Tych ryb lepiej nie stawiaj na świątecznym stole!
Ryby jadamy chętnie zwłaszcza w sezonie świątecznym oraz przy okazji Postu. Towarzyszy temu przekonanie, że ryby, w odróżnieniu od mięsa wieprzowego czy drobiowego, są bardzo zdrowe. Niestety to mit – nie wszystkie gatunki warto jadać. Zdradzamy, których ryb lepiej unikać.
Szkodliwe ryby – jeść czy nie jeść
Od lat dietetycy i lekarze biją na alarm – jemy za dużo czerwonego mięsa i za rzadko sięgamy po ryby. Pyszne, zdrowe, niskokaloryczne, bogate w witaminę A oraz E i kwasy omega. A dalej: fosfor, magnez, żelazo, cynk itd. Czy aby na pewno?
Z uwagi na zanieczyszczenie mórz i oceanów – wzrastające z zatrważającą prędkością – ryby mogą być śmiertelną pułapką w diecie człowieka. Więc może hodowlane? Tutaj też trzeba uważać – nie wszystkie hodowle są etyczne i nie wszędzie ryba jest odpowiednio karmiona. Za tym idzie także ryzyko nadwyżek antybiotyków standardowo podawanych rybom.
Których zatem ryb należy bezwzględnie unikać?
Szkodliwa rtęć w tuńczyku z puszki. Sprawdź, ile możesz go zjeść
Szkodliwe ryby – panga
Lata temu święciła tryumfy na polskich stołach. Miała być pyszna i zdrowa, mimo że jej jedynym atutem była tylko... cena.
To słodkowodna ryba występująca w mocno zanieczyszczonej rzece – Mekongu, w Polsce sprzedawana głównie z hodowli, które również nie budzą zaufania. Wietnamskie hodowle są brudne i przerybione, a ryby pozbawione warunków do naturalnego wzrostu. By szybko osiągały dużą masę i cieszyły się względnie dobrą kondycją do czasu połowu, faszerowane są antybiotykami i hormonami.
To wszystko sprawia, że wybór pangi na obiad jest co najmniej wątpliwie słuszną decyzją – mięso tej ryby ma bardzo mało wartości odżywczych w stosunku do innych gatunków, a dodatkowo – zazwyczaj jest nastrzykiwanie wodą w celu zwiększenia objętości mięsa.
Szkodliwe ryby – łosoś hodowlany
Do niedawna uznawany za najsmaczniejszą, najzdrowszą i cóż... najmodniejszą rybę. Stąd polecano go małym i dużym, starym i młodym, kobietom i mężczyznom. Tymczasem dziś norwescy lekarze odradzają spożywanie łososia hodowlanego, a wręcz zabraniają ciężarnym oraz dzieciom. Wszystko to z powodu substancji, które mogą znajdować się w łososiu hodowlanym: dioksyn i pestycydów.
Sama hodowla budzi wątpliwości z tego powodu, co hodowla pangi – również wykorzystuje się antybiotyki w celu zminimalizowania ryzyka zachorowań i wynikających z tego strat z powodu chorób o etiologii grzybiczej czy pasożytniczej.
O ile dziki łosoś żywi się rybami, krewetkami czy zooplanktonem, tak ten hodowlany – karmiony jest paszami, w tym mączką zawierającą barwnik, który sprawia, że rybie mięso ma ten kuszący intensywnie różowy kolor.
Szkodliwe ryby – tilapia
Podobnie jak panga, tilapia nie jest dobrym wyborem. Ta pochodząca przede wszystkim z Afryki, a importowana do Polski z Chin i Wietnamu ryba również bywa hodowana w dramatycznych warunkach.
Co więcej, badania ryb tego gatunku przez Morski Instytut Rybacki – Państwowy Instytut Badawczy wykazały, że w porównaniu do innych gatunków, tilapia ma najwyższe stężenie ołowiu, ale też rtęci i kadmu. Obecność tych metali ciężkich zdecydowanie powinna dyskwalifikować tilapię i wykluczyć ją z naszego jadłospisu.
Choć jest smaczna i stanowi, jak każda ryba, dobre źródło białka, to warto wspomnieć, że poza tym – niewiele w niej wartości odżywczych. Wbrew powszechnemu przekonaniu dotyczącemu wysokiej zawartości kwasów omega-3 w rybach, w tilapii więcej jest kwasów omega-6-, które to z kolei nie przysłużą się naszemu zdrowiu.
Szkodliwe ryby – tuńczyk
Chętnie spożywany – w Polsce najczęściej w postaci puszkowanej, co samo w sobie jest już dużym błędem dietetycznym. Jeśli chodzi o tuńczyka w postaci surowej – także nie będzie dobrym wyborem.
Tuńczyk to morska ryba. Chuda, o dużej zawartości białka – wydawałoby się – marzenie każdego dietetyka. A jednak lepiej go nie jeść: unikać tuńczyka powinny ciężarne oraz dzieci i młodzież. Podobnie jak tilapia, a także wszystkie inne gatunki ryb osiągających duże rozmiary tuńczyk, ważąc nawet 200 kg, zawiera w sobie pokaźną ilość toksyn i metali ciężkich.
Co ciekawe, zawiera także histaminę, czyli hormon obecny i w ludzkim ciele. Jednak w dużych ilościach lub u osób wrażliwych, hormon ten może powodować silne reakcje alergiczne.
Dodatkowo hodowle tuńczyka niestety wiążą się z tymi samymi zagrożeniami, co w przypadku każdego gatunku: antybiotyki, hormony i przerybione zbiorniki.
Szkodliwe ryby – dorsz
To jedna z najbardziej lubianych w Polsce ryb. Ma białe, sprężyste mięso, które z łatwością można przygotować na wiele sposobów.
Choć jest o wiele bardziej wartościowy niż panga, halibut, tuńczyk czy tilapia, to mało kto wie, że dorsz nie należy do najzdrowszych. Jak pokazują analizy – dorsz, śledź czy łosoś mają co prawda stosunkowo niską zawartość szkodliwych metali ciężkich, ale najwyższe stężenia dioksyn/furanów i PCB. To sprawia, że dorsz nie powinien zbyt często pojawiać się na naszym stole.
Oczywiście nie oznacza to, że należy wyeliminować ryby z diety całkowicie – wybierajmy jednak świadomie i pamiętajmy o różnorodności, a także bolesnej niekiedy prawdzie, że cena niemal nigdy nie idzie w parze z jakością.
Zobacz także: