Wystarczy 1 łyżeczka dziennie. Wzmocni organizm, a przy okazji obniży ciśnienie i cholesterol
To zdecydowanie jedna z najstarszych roślin leczniczych i przypraw. Czosnek stosowano bowiem już 1500 lat p.n.e., m.in. w starożytnym Egipcie i w Chinach. Wówczas to poznano się na wyjątkowym działaniu rośliny w zakresie leczenia chorób serca, ran, bólu głowy czy też pozbywania się pasożytów. Współczesna nauka potwierdziła większość właściwości czosnku, które znali nasi przodkowie. Śmiało sięgajmy zatem po czosnek – dla smaku, a przede wszystkim dla zdrowia.
Czosnek to nie tylko aromatyczny dodatek do potraw, ale także prawdziwa skarbnica zdrowotnych właściwości. Od wieków ceniony w kuchniach na całym świecie, jest niezastąpionym składnikiem wielu dań. Jednak jego wartość wykracza daleko poza kulinaria. W tym artykule przyjrzymy się jego właściwościom, zastosowaniom oraz sposobom, w jakie można go wykorzystać zarówno w kuchni, jak i domowej apteczce.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Faszerowane udka z kurczaka - rodzinna porcja na obiad
Co zawiera czosnek?
Okazuje się, że ta niepozorna roślina, jaką jest czosnek, zawiera szereg wyjątkowych składników o udowodnionym, korzystnym działaniu na organizm człowieka. Najważniejsze z owych substancji to:
- ajoeny działające przeciwzakrzepowo i przeciwgrzybiczo,
- allicyna, czyli substancja wykazująca działanie przeciwbakteryjne, a także obniżające poziom cholesterolu we krwi; to główna substancja czynna czosnku, która nadaje mu charakterystyczny zapach i smak (to zasługa obecnych tutaj związków siarki); allicyna jest jednak niestabilna i stosunkowo szybko przekształca się w inne, na szczęście równie korzystne dla naszego zdrowia, związki,
- siarczek allilu, który uważa się za hamujący wzrost guzów nowotworowych,
- disiarczek diallilu, s-allilocysteina oraz inne związki siarki o działaniu przeciwnowotworowym, przeciwzakrzepowym, przeciwutleniającym, przeciwgrzybicznym, wspomagającym działanie glutationu, wzmacniającym reakcję białych krwinek, stymulującym układ odpornościowy.
Jak działa czosnek?
W 1975 roku naukowcy Jain i Konar przeprowadzili badania wykazujące, że dieta zawierająca czosnek pozwala zmniejszyć stopień zwapnienia tętnic nawet o 50 proc. Kolejne doniesienia naukowe wyraźnie wskazały, że czosnek obniża poziom cholesterolu LDL we krwi, zwiększając jednocześnie poziom cholesterolu o wysokim skupieniu (HDL).
Spożywanie czosnku powoduje również rozszerzenie naczyń krwionośnych, co może okazać się korzystne w przypadku tzw. chromania przestankowego, osłabienia wzroku na tle naczyniowym czy też wapnienia naczyń krwionośnych krezki jelit, co jest częstą przyczyną wzdęć.
Czosnek a układ pokarmowy i odpornościowy
W kwestii jelit: spożywanie czosnku dostarcza organizmowi dodatkowo olejków zapobiegających wzdęciom i stymulujących funkcjonowanie pęcherzyka żółciowego oraz gruczołów trawiennych. Antybiotyczne działanie czosnku zwalcza z kolei chorobotwórcze bakterie jelitowe.
Od wieków znane jest działanie czosnku na pasożyty, w tym owsiki, glistę ludzką i tasiemca. Substancje czynne czosnku działają tutaj drażniąco na robaki, a większe ilości spożywanej rośliny wykazują działanie paraliżujące, co ułatwia wydalenie pasożytów z organizmu.
Z kolei działanie wzmacniające układ immunologiczny to chyba najbardziej znana funkcja czosnku. Nic dziwnego, że z rośliny tej powstają ekstrakty i suplementy rekomendowane przede wszystkim w okresie zachorowań na przeziębienie i grypę. Czy czosnek ochroni nas przed infekcją? Niekoniecznie, na pewno jednak podziała stymulująco na układ odpornościowy, zredukuje ryzyko zachorowań, a w przypadku wystąpienia infekcji złagodzi i skróci jej przebieg.
Detoksykacja organizmu
Jak potwierdziły badania, zastosowanie czosnku przyspiesza ustąpienie objawów ołowicy. Co więcej, robotnicy mający kontakt z ołowiem, a spożywający regularnie czosnek, w ogóle nie zapadali na tę ciężką chorobę. Stąd też warto spojrzeć na czosnek, jako na istotny element profilaktyki w kontekście zanieczyszczenia środowiska i zapobiegania zatruciu metalami ciężkimi.
Obniżanie ciśnienia i przeciwdziałanie demencji
Spożywanie czosnku lub suplementów zawierających jego ekstrakt może być pomocne w obniżaniu ciśnienia tętniczego. Tym samym roślina jawi się nam, jako element profilaktyki chorób sercowo–naczyniowych.
Z drugiej strony czosnek, jako bogate źródło przeciwutleniaczy, będzie narzędziem w zapobieganiu chorobie Alzheimera oraz demencji. Przeciwutleniacze chronią komórki organizmu, w tym komórki mózgowe, przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Takie działanie w połączeniu z właściwościami przeciwzapalnymi oraz obniżającymi ciśnienie i poziom cholesterolu stanowi ważny element w zapobieganiu poważnym chorobom oraz schorzeniom mózgu.
Jak jeść czosnek?
Na co dzień warto włączyć świeży czosnek do diety, np. wyciskając kilka jego ząbków (to zaledwie jedna łyżeczka!) i dodając do jogurtu naturalnego, bądź śmietany. W ten sposób powstanie prosty, a przy tym aromatyczny dip do surowych warzyw. Czosnek doskonale komponuje się również ze świeżą kolendrą, bazylią i oregano, suszonymi ziołami prowansalskimi oraz suszonymi pomidorami.
Na przystawkę możemy podać przesmażony na oliwie czosnek wymieszany następnie z orzechami włoskimi oraz migdałami. Całość wystarczy delikatnie posolić. Z kolei oryginalnym pomysłem na danie główne będzie czosnkowo–orzechowy sos do makaronu. Tutaj wystarczy zmiksować taką samą ilość czosnku i orzechów włoskich, a następnie dodać oliwę oraz sok z cytryny.
Kuracje czosnkowe
Czosnek to na pewno dobre rozwiązanie na co dzień, jednak dla wzmocnienia jego dobroczynnego działania możemy przeprowadzać okresowo kuracje czosnkowe. Dla celów profilaktycznych wystarczy spożywanie większych ilości czosnku w weekendy. Można również sięgnąć po kurację kilkutygodniową. W tym przypadku sięgamy po 2-3 ząbki czosnku dziennie, najlepiej w pewnych odstępach czasu, a nie wszystkie naraz.
Skąd ten nieprzyjemny zapach?
Specyficzny zapach czosnku może niektórych odstraszać i zniechęcać do regularnego spożywania rośliny. Za to nieprzyjemne doświadczenie odpowiedzialne są związki siarki, które włączają się do krwiobiegu, a następnie są wydychane przez płuca lub wydalane przez skórę wraz z potem. Nie możemy zapobiec temu zjawisku. Możemy jednak nieco go ograniczyć m.in. poprzez żucie świeżej natki pietruszki, trybuli lub ziaren kawy.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.