5 najgorszych diet. Zrujnują Twoje zdrowie i samopoczucie

Lista diet, których lepiej unikać, jest długa. Wśród nich zawsze znajdą się takie, które są bardzo restrykcyjne, ograniczają spożywanie niektórych wartościowych produktów oraz powodują liczne skutki uboczne. Mimo tego ich zwolenników nie brakuje. Poniżej prezentujemy diety, które najczęściej są odradzane i zajmują najniższe miejsca w rankingach polecanych planów żywieniowych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Dieta Atkinsa

Podstawą diety Atkinsa jest spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze i białka oraz ograniczenie spożycia węglowodanów. Ten sposób odżywiania ma na celu przyspieszenie spalania zmagazynowanej tkanki tłuszczowej i doprowadzenie do szybkiej utraty zbędnych kilogramów.

Dieta Atkinsa składa się z 4 faz:

• Introdukcja – dozwolone jest spożywanie wszystkich produktów białkowych i tłuszczowych. W przypadku węglowodanów należy spożywać je w ilości 20 g dziennie. Trwa ok. 2 tygodnie.
• Balans – można zwiększyć podaż węglowodanów od 25 do 80 g. Trwa tak długo, aż uda się schudnąć ok. 4,5 kg.
• Utrzymanie wagi – należy ją kontynuować, aż do momentu uzyskania docelowej masy ciała. W tej fazie należy obniżyć spożywanie węglowodanów do 10 g dziennie.
• Utrzymanie diety – osoby, które dotarły do tej fazy, mogą ją kontynuować już do końca życia. Zalecana dzienna podaż węglowodanów wynosi 80-100 g na dzień. Pozostałe makroskładniki można jeść do woli.

Dieta Atkinsa to popularny model żywienia, który obiecuje szybkie rezultaty. Niestety, w dłuższej perspektywie trudno ją utrzymać, a skutki uboczne utrudniają codzienne funkcjonowanie. Osoby stosujące tę dietę często doświadczają efektu jojo, skarżą się na zaparcia i ogólne złe samopoczucie. Dieta Atkinsa jest też dietą niedoborową oraz sprzyja rozwojowi chorób układu krążenia.

Dieta doktor Dąbrowskiej

Znana też jako post owocowo-warzywny dr Dąbrowskiej. To jedna z najpopularniejszych i najbardziej kontrowersyjnych diet odchudzających. Opracowała ją dr Ewa Dąbrowska, która mając doświadczenie z pacjentami otyłymi, proponowała im jedzenie niewielkich ilości warzyw i owoców oraz picie wody. Kaloryczność tej diety jest bardzo niska i wynosi poniżej 1000 kcal.

Ten model diety bazuje na 4 etapach:

• Przygotowanie do postu – zakłada eliminację m.in. alergenów, kawy, mięsa itp.
• Post – podstawą diety są owoce i warzywa.
• Wyjście z postu – etap wprowadzania do diety pozostałych pokarmów.
• Żywienie pełnowartościowych posiłków – zakłada utrzymanie zdrowego sposobu odżywiania przy okresowym wprowadzaniu postów.

Sama idea postu owocowo-warzywnego nie ogranicza się do redukcji masy ciała. Ta dieta ma dodatkowo "oczyścić" organizm oraz wspomóc proces samoleczenia poprzez tzw. autofagię.

Jest to kolejna niedoborowa dieta, która często skutkuje efektem jojo. Tak niska kaloryczność diety sprawia, że często zamiast tłuszczu spada masa tkanki mięśniowej. Co więcej, może dojść tu do rozregulowania pracy układu hormonalnego oraz obniżenia tempa przemiany materii.

Dieta Dukana

W tym modelu diety podstawę stanowią produkty wysokobiałkowe. Ograniczeniu podlegają węglowodany i tłuszcze.

W diecie tej wyróżnia się 4 fazy:

• Uderzeniowa – trwa ok. 2-7 dni. Dozwolone jest spożywanie wysokobiałkowych i niskotłuszczowych produktów. Nie ma konieczności liczenia kalorii.
• Naprzemienna – trwa tak długo, aż osiągnie się docelową masę ciała. Poza produktami wysokobiałkowymi, w wybrane dni można spożywać również warzywa.
• Ujednolicenia – jej celem jest utrzymanie osiągniętych rezultatów. Czas trwania jest uzależniony od straconych kilogramów w fazie naprzemiennej. Utrata 1 kilograma oznacza kolejnych 10 dni diety. W tej fazie można włączyć niektóre produkty zbożowe i strączki.
• Stabilizacji – powrót do standardowej diety. Zakłada ustalenie jednego dnia w tygodniu, w którym należy spożywać wyłącznie wysokobiałkowe produkty.

Efektem diety Dukana jest szybka utrata masy ciała, a osoby, które ją stosowały, zauważają również, że czują się syte po posiłkach. Niestety, to jedyne zalety tej diety. Po jej zakończeniu często pojawia się efekt jojo.

Ten model żywienia sprzyja niedoborom witamin i składników mineralnych, wywołuje zaparcia, bóle głowy oraz problemy z koncentracją, a także może prowadzić do demineralizacji kości. Ze względu na bardzo wysoką podaż białka, dieta Dukana jest niebezpieczna dla osób z chorobami nerek i wątroby.

Dieta ketogeniczna

Zainteresowanie dietą ketogeniczną nie słabnie. Polecana jest nie tylko jako skuteczny sposób na zrzucenie zbędnych kilogramów, ale także jako model żywienia chroniący przed rozwojem chorób układu nerwowego czy sercowo-naczyniowego.

Dieta ketogeniczna bazuje na spożywaniu produktów tłuszczowych. Ograniczeniu podlegają węglowodany. W zależności od modelu diety można je spożywać w ilości od 10 do 50 g dziennie. Ilość białka pozostaje bez zmian.

Celem tej diety jest wprowadzenie organizmu w stan ketozy, w którym ciała ketonowe stają się głównym źródłem energii zamiast glukozy.

Choć ten model ma spore grono zwolenników i rekomendują go nawet specjaliści, to okazuje się, że nie jest to dobry dla naszego zdrowia sposób odżywiania. Dieta keto jest uboga w błonnik, antyoksydanty czy witaminy z grupy B. Sprzyja rozwojowi miażdżycy, demineralizacji kośćca i efektowi jojo. Jest też bardzo trudna do zbilansowania i względnie kosztowna.

Monodiety

W tej kategorii znajdują się diety, które polegają na spożywaniu dużych ilości jednego rodzaju pokarmów. Jest to np. dieta sokowa, kapuściana, ziemniaczana czy jajeczna. Ich czas trwania również jest określony i wynosi od kilku dni do kilku tygodniu.

Jedzenie w ten sposób sprzyja niedoborom żywieniowym i kształtuje złe nawyki żywieniowe. Te diety są restrykcyjne i ograniczają spożycie innych wartościowych produktów spożywczych. W konsekwencji prowadzą m.in. do osłabienia odporności, zaburzeń hormonalnych, czy pogorszenia nastroju.

Niezdrowe i kontrowersyjne diety – dlaczego są tak popularne?

W mediach regularnie pojawiają się informacje o nowych dietach obiecujących spektakularne rezultaty. To, co jeszcze je wyróżnia, to przełamywanie schematów, dlatego chętnie stosują je osoby znudzone powtarzającymi się zaleceniami dotyczącymi zdrowego odżywiania.

Za popularnością kontrowersyjnych diet stoi też marketing oraz znani influencerzy. Nowe diety bywają dostępne w płatnych aplikacjach, a wraz z ich promocją, reklamowane są suplementy diety wspomagające utrzymanie zdrowej sylwetki.

Warto również zauważyć, że tego rodzaju diety zazwyczaj mają określony czas trwania – od kilku dni do kilku miesięcy. Osoby zdeterminowane potrafią podjąć się takiej diety i wytrwać na niej przez ten okres. Niestety, po jej zakończeniu często wracają do dawnych nawyków żywieniowych, co zazwyczaj prowadzi do efektu jojo.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Agata Soroczyńska, dietetyk kliniczny i sportowy dla Wirtualnej Polski

Bibliografia:

1. V Miler B. i wsp.: An Evaluation of the Atkins' Diet, Metabolic Syndrome and Related Disorders 1(4):299-309.
2. Nazarewicz R.: Konsekwencje stosowania wysokotłuszczowych diet ketogenicznych, Bromat. Chem. Toksykol. l– XL, 2007, 4, str. 371 – 374.
3. https://ewadabrowska.pl/dieta-warzywno-owocowa/
4. https://www.atkins.com/
5. https://health.usnews.com/best-diet/dukan-diet