Pomysły na pyszny twaróg

Polacy lubią biały ser. Najczęściej podajemy go na śniadanie albo wykorzystujemy jako nadzienie do pierogów czy naleśników. Twarożek to bardzo dobre źródło białka, a także niektórych witamin i biopierwiastków. Możemy serwować go na wiele sposobów. Oto garść propozycji z różnych regionów Polski.

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Twaróg wytwarzany jest z mleka. Robiono go już w czasach starożytnych - najpierw wykorzystywano do tego mleko kozie lub owcze, a później krowie. W Polsce sery produkuje się od kilku stuleci. Twaróg cechuje się białym kolorem i grudkowatą bądź gładką strukturą. W procesie jego produkcji mleko należy skwasić, a następnie podgrzewać stopniowo (nie doprowadzając do wrzenia). Wytworzony w ten sposób twaróg należy ostudzić i przecedzić.

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

W twarogu woda stanowi ok. 70-75 proc. masy. Tradycyjny twaróg ze względu na zawartość tłuszczu dzieli się na chudy, półtłusty i tłusty. Tłuszcz mlekowy to ważny składnik twarogu, który decyduje o jego wartości energetycznej - w twarogu chudym zawartość tłuszczu jest znikoma (0,5 proc.), ale już w twarogu półtłustym to ok. 30 proc., a w tłustym aż 50 proc. wartości energetycznej pochodzi z tłuszczu. Tłuszcz mlekowy zawiera składniki o działaniu antymiażdżycowym i antynowotworowym.

Twaróg zawiera również węglowodany, wśród których dominuje laktoza, ma jej jednak znacznie mniej od mleka, a przy tym zawiera laktazę, enzym hydrolizujący laktozę do glukozy i galaktozy, dlatego po biały ser mogą sięgać osoby ze zdiagnozowaną nadwrażliwością pokarmową na laktozę. Warto często jeść twarożek, bo to produkt o dużej zawartości pełnowartościowego i łatwo trawionego białka.

W tradycyjnym twarogu znajdziemy cenne substancje odżywcze, m.in. wapń, fosfor, cynk oraz (w mniejszych ilościach) sód, magnez, potas, jod. Z kolei spożycie 100 g półtłustego twarogu pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę B2 (ryboflawinę) w ok. 37 proc. Twaróg jest też dobrym źródłem witaminy B12. W mniejszych ilościach w białym serze znajdziemy witaminy D, B1, B6, E, A i PP (B3).

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Oprócz wartości odżywczych twaróg ceniony jest również ze względu na łatwość przygotowania z niego posiłków - od lat Polacy podają go jako dodatek do chleba i potraw. Twarożkiem najczęściej nazywa się biały ser w połączeniu ze śmietaną i innymi dodatkami smakowymi. Najczęściej jest to rzodkiewka, szczypiorek, cebulka, a całość doprawia się solą i pieprzem oraz niekiedy ziołami. Aby odchudzić twarożek, śmietanę z powodzeniem możemy zastąpić jogurtem naturalnym albo greckim.

"Ser świeży i suszony spożywano nie tylko z chlebem, ale również z polewką i zsiadłym mlekiem. Jeszcze w okresie międzywojennym świeży ser dość często przed spożyciem opalano na gorącej płycie kuchennej, w słomie na rusztach lub w piecu chlebowym (...) Twaróg do chleba rozrabiano i rozrzedzano najczęściej śmietaną, rzadziej mlekiem. Przyprawiano go solą, pieprzem, cebulą, a niekiedy miętą, rutą lub piwonią. W Sieradzkiem twaróg taki nazywano gzicką i jedzono go z ziemniakami" - pisał Jan Piotr Dekowski ("Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi", Warszawa-Łódź 1979).

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Gzik to charakterystyczny dla kuchni wielkopolskiej twaróg ze śmietaną (ewentualnie mlekiem lub jogurtem), wymieszany ze szczypiorkiem i rzodkiewką. Niektóre gospodynie do sera dodają posiekaną cebulę, koperek oraz czarny mielony pieprz. Gzikiem niekiedy smaruje się pieczywo, a serwowany razem z ziemniakami w mundurkach nosi nazwę "pyry z gzikiem".

W woj. mazowieckim robi się ser ziemny z Kornicy, który ma konsystencję miękkiego masła - robi się go ze śmietany, soli i przypraw, wśród których królują: kminek, suszony koperek, suszona natka pietruszki i majeranek.

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Wśród różnych rodzajów twarogu warto wymienić bunc (bundz), który wyrabia się z mleka owczego - początkowy proces jego produkcji jest podobny, co podczas wytwarzania oscypka. To ser o łagodnym, kwaśnawym smaku. Z buncu otrzymuje się bryndzę, miękki ser podpuszczkowy o intensywnym smaku.

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Twaróg, obok ziemniaków, jest składnikiem nadzienia do pierogów ruskich. Podajemy go również w naleśnikach, choć najczęściej na słodko: w połączeniu z jogurtem, rodzynkami, cukrem, wanilią. Bez dobrego twarogu nie ma mowy o smacznym serniku. W wersji na słodko połączmy biały ser z owocami, miodem, orzechami. Można doprawić go mielonym cynamonem, imbirem, goździkami itp.

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Pasta toruńska
Składniki: 1/4 kg białego sera, mały kubek jogurtu naturalnego, 1 średnia biała rzodkiew lub 1 pęczek rzodkiewek, garść prażonych orzeszków arachidowych, sól, pieprz.
Wykonanie: rzodkiew oczyścić i zetrzeć na tarce z dużymi otworami lub drobniutko posiekać. Ser przetrzeć przez sito i wymieszać z jogurtem. Orzechy drobno posiekać (kilka możemy zostawić do dekoracji) i wymieszać z masą serową i startą rzodkwią, doprawić do smaku. * Twarożek po kasztelańsku*
Składniki: 20 dag tłustego białego sera, 1 łyżka miodu, 1 łyżka jogurtu, szczypta mielonego imbiru, szczypta mielonego cynamonu, szczypta mielonych goździków.
Wykonanie: wszystkie składniki pasty należy zmiksować, a następnie schłodzić.

Biała wiewiórka
Składniki: 5 dag tłustego białego sera, garść posiekanych orzechów (włoskie, arachidowe, laskowe), 1/2 szklanki gęstego jogurtu naturalnego, 1 niewielki świeży ogórek, garść posiekanej zieleniny (natka pietruszki, szczypiorek, oregano, majeranek, tymianek), sól, ostra papryka w proszku albo pieprz cayenne.
Wykonanie: ser przetrzeć przez sito lub przepuścić przez maszynkę, ogórek obrać i posiekać lub zetrzeć na tarce. Wszystkie składniki dobrze wymieszać, a jeszcze lepiej - zmiksować. Doprawić do smaku.

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?

Twarożek po redaktorsku
Składniki: 25 dag twarożku, 10 dag zielonych oliwek bez pestek, 2-3 ząbki czosnku, 1 cebula, garść posiekanej zieleniny (natka pietruszki, rzeżucha, oregano), pieprz cayenne lub mielona ostra papryka, sól.
Wykonanie: ser przepuścić przez maszynkę lub przetrzeć przez sito albo zmiksować. Oliwki, cebulę i czosnek drobno posiekać, wymieszać z przetartym serem i doprawić do smaku.

Serek warecki
Składniki: 1/4 kg tłustego białego sera, 1-2 cebule, 4 łyżki masła albo margaryny, 1/2 szklanki jasnego piwa, 1 łyżeczka kminku, szczypta cukru pudru, pieprz, pieprz cayenne lub mielona papryka, garść posiekanej zieleniny (rzeżucha, natka pietruszki, szczypiorek), sól.
Wykonanie: ser przetrzeć przez sito. Cebulę drobniutko posiekać lub zetrzeć na tarce. Masło utrzeć na krem, a następnie po łyżce dodawać ser, piwo, startą cebulę, posiekaną zieleninę i wreszcie kminek. Doprawić do smaku. Przed podaniem schłodzić. Najbardziej smakuje jako dodatek do ciemnego pieczywa. EPN/mp/WP Kuchnia

Jak kupić smaczny i zdrowy ser żółty?