Ocet - potrafi leczyć i odchudzać
W czasach komuny bywało, że jako jedyny stał dzielnie na sklepowych półkach. Nie był to jednak ocet, jaki znała Kleopatra, która po każdej obfitej uczcie kulinarnej piła rozcieńczony wodą ocet jabłkowy. Podobno dzięki niemu słynęła ze wspaniałej figury i dobrego zdrowia. Dziś w kuchni stosuje się wiele odmian octu, produkowanych w różny sposób. Który z nich jest najlepszy?
- Ocet jest w polskiej kuchni obecny od niepamiętnych czasów. Obecnie ten spirytusowy coraz częściej zastępowany jest przez szlachetniejsze gatunki – balsamiczny czy winny. Ocet spirytusowy - choć jest cennym składnikiem marynat i przyprawą uzupełniającą wiele dań - nie należy do zbyt zdrowych produktów. Może zaburzać procesy trawienne i niszczyć czerwone krwinki odpowiedzialne za dystrybucję tlenu w organizmie. W przypadku octu jabłkowego czy balsamicznego ten problem jest znacznie mniejszy – poza walorami smakowymi produkty te są bogate w cenne składniki takie jak: witamina E i A oraz te z grupy B, sód i potas, magnez, żelazo, fosfor czy krzem. Są też dużo łagodniejsze dla żołądka. Octy to także znakomita podstawa kulinarnych eksperymentów. Można wzbogacić ich smak, dodając czosnek, paprykę lub aromatyczne przyprawy, jak kolendra, bazylia czy rozmaryn i odstawiając na kilka do kilkunastu dni w chłodne, ciemne miejsce - tłumaczy Sandra Nowacka-Jaskólska, dietetyk z Kliniki Invicta w Warszawie.
Wśród działań szkodliwych octu spirytusowego, oprócz działania drażniącego na błonę śluzową żołądka, często opisuje się też jego niszczący wpływ na krwinki czerwone - lepiej więc spożywać go w rozcieńczonej formie i w niewielkich ilościach. Jako ciekawostkę warto dodać, że ze względu na niską ceną (ok. 1 zł) bywa stosowany jako środek czyszczący, dezynfekujący i odkamieniający.
Ocet jabłkowy
Ma charakterystyczny jabłkowy zapach i piękny bursztynowy kolor. Ocet jabłkowy najczęściej używany jest jako dodatek do dań mięsnych, sałatek, majonezów i sosów.
- Powstaje w wyniku fermentacji jabłek – można go znaleźć na sklepowej półce, ale także przygotować samodzielnie w domu. Ocet jabłkowy przyspiesza trawienie, działa odtruwająco i pobudza żołądek do intensywniejszej pracy, stąd mówi się o jego zastosowaniu w dietach odchudzających. Dodatkowo zawiera spore ilości witaminy E, będącej naturalnym przeciwutleniaczem, wzmacniającej układ odpornościowy i serce. Jest znakomitym uzupełnieniem sałatek czy zup jarzynowych. W czasie odchudzania zaleca się spożywanie dziennie 2-3 łyżeczek octu jabłkowego rozcieńczonego wodą mineralną. Taki napój przyspieszy spalanie kalorii i tłuszczu w bezpieczny dla zdrowia sposób - radzi dietetyk.
Ocet jabłkowy dostępny jest w wielu preparatach w aptekach. Jednak nie każdy może z nich korzystać. Osoby, które mają wrzody lub cierpią na nadkwaśność nie powinny używać octu – może zwiększyć dolegliwości. Lepiej zastąpić go cytryną.
Ocet balsamiczny
Od czasów średniowiecza produkuje się go we Włoszech w rejonach Modeny i Emilia-Romania. Wytwarza się go podobnie jak wino – wyciska się winogrona, aby uzyskać z nich sok, który następnie poddawany jest długiej (mogącej trwać nawet kilka lat) fermentacji. Oryginalny ocet balsamiczny to gęsta, prawie całkowicie czarna ciecz, o słodko-kwaśnym smaku.
- Ceniony jest przede wszystkim ze względu na wspaniały smak. Tradycyjny aceto balsamico powstaje z zagęszczonego moszczu winogron, wymaga zastosowania odpowiedniej receptury i leżakowania przez długi okres czasu. Ocet balsamiczny stosowany jest do doprawiania mięs, gotowanych warzyw i sałatek (szczególnie popularny w kuchni śródziemnomorskiej). Co ciekawe, w niektórych regionach wykorzystuje się go jako uzupełnienie owocowych deserów. Kupując ocet balsamiczny, zwróćmy uwagę na jego skład – produkt nie powinien być sztucznie dosładzany (np. cukrem lub sokiem jabłkowym) i barwiony (np. karmelem). Unikać należy też octów tego rodzaju zawierających konserwanty - mówi Sandra Nowacka-Jaskólska.
Dobrej jakości ocet balsamiczny obniża poziom cholesterolu i zapobiega chorobom serca. Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda udowodnili, że 1 lub 2 łyżki octu dziennie zmniejszają ryzyko chorób serca o prawie 50 proc.
Ocet ryżowy
Znają go wszyscy wielbiciele kuchni azjatyckiej. Jest popularnym składnikiem wielu tamtejszych dań, szczególnie o smaku słodko-kwaśnym. Stosuje się go także do marynowania warzyw - papryki, imbiru, ogórka. Chińskie octy są kwaśne, a japońskie zdecydowanie bardziej łagodne i słodkie.
- Jest tradycyjnym produktem japońskim i znajduje zastosowanie przede wszystkim w kuchni orientalnej np. w sushi. Powstaje jako efekt fermentacji wina ryżowego. W Polsce najbardziej popularna jest jego jasna odmiana, o lekko słodkawym lub cierpkim smaku – wykorzystywana jako przyprawa do sosów lub marynata do ryb. Czasem spotkać można chiński ocet czarny, aromatyczny i gęsty oraz czerwony, polecany do doprawiania dań z owocami morza - dodaje dietetyk.
ml/mmch/kuchnia.wp.pl