Mleko w proszku - co warto o nim wiedzieć?
- Wiele niepochlebnych opinii można o nim przeczytać, a wcale nie jest takie złe - mówi dietetyczka Katarzyna Bukol-Krawczyk. Mleko w proszku to produkt, który często znajduje się w domach Polaków. Można go dodawać do napojów, wypieków, zabierać w podróż. Zawiera cenne dla zdrowia składniki odżywcze, jest jednak bardzo kaloryczne.
Technologię produkcji mleka w proszku opracowano w XIX wieku. Pierwsza produkcja na masową skalę ruszyła w 1832 roku za sprawą rosyjskiego chemika M. Dirchoffa. W 1855 roku został wydany pierwszy patent na produkcję mleka w proszku.
- Produkcja mleka w proszku polega na odparowaniu wody ze zwykłego mleka. Wstępnie przygotowane pasteryzowane mleko pełnotłuste lub odtłuszczone jest zagęszczane, a następnie suszone. Finalnie zawartość wody w gotowym produkcie nie przekracza 4 procent - tłumaczy lek. med. Katarzyna Bukol-Krawczyk, specjalista medycyny rodzinnej i dietetyk z Centrum Medycznego ENEL-MED.
W procesie pasteryzacji niszczone są drobnoustroje chorobotwórcze oraz enzymy mleka, przy jednoczesnym zachowaniu smaku produktu. Pasteryzacja przedłuża trwałość żywności i nie obniża wartości odżywczych. - Jedynym dodawanym środkiem do mleka w proszku jest przeciwzbrylający fosforan wapnia, naturalny składnik naszych kości, na skalę przemysłową pozyskiwany z wapiennych złóż, a dla ludzkiego organizmu zupełnie obojętny - zapewnia lek. med. Bukol-Krawczyk.
Sole kwasu fosforowego są naturalnym składnikiem naszego organizmu - m.in. uczestniczą w reakcjach energetycznych oraz metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów. Dopuszczalne dzienne spożycie tej substancji to ok. 70 mg na kilogram masy ciała. Uwaga! Nadmierna ilość fosforanu wapnia w diecie może ograniczyć przyswajanie składników mineralnych z pożywienia.
Co w mleku siedzi?
Warto wiedzieć, że wartość odżywcza mleka w proszku jest bardzo wysoka. Zawartość białka w mleku pełnotłustym wynosi 25 g w 100 g mleka, tłuszczu – 26 g, a węglowodanów – 37 g. W 100 g mleka odtłuszczonego białka jest 37 g, węglowodanów 52 g, tłuszczu 1,25 g.
- Największą zaletą suszonego mleka jest jego trwałość: mleko świeże dobre do spożycia jest przez kilka dni, natomiast suszone odtłuszczone mleko przydatne jest do spożycia nawet przez trzy lata - zauważa lek. med. Katarzyna Bukol-Krawczyk. Dlatego mleko w proszku jest powszechnie wykorzystywane w przemyśle mleczarskim, w produkcji słodyczy, lodów, ciast. Jest jednym z podstawowych składników bloku czekoladowego, sztandarowego przysmaku PRL-u.
W kuchni
Mleko w proszku możemy wykorzystywać w koktajlach, gorących napojach (takich jak kawa czy kakao) oraz w wypiekach. Sprawdzi się w podróży. - Ze względu na dużą zawartość białka sięgają po nie również kulturyści - przyznaje dietetyczka ENEL-MEDu. Specjalistka zauważa jednak, że problemem jest bardzo duża zawartość węglowodanów. Mleko w proszku jest produktem wysokokalorycznym - ma nawet 500 kcal w 100 g! Mniej kaloryczne jest mleko odtłuszczone (ok. 300-350 kcal w 100 g), a przede wszystkim nie zawiera tłuszczu.
- W mleku w proszku węglowodany występują pod postacią laktozy. Laktoza jest częstą przyczyną wzdęć i bólu brzucha, a u osób nietolerujących laktozy jest przyczyną biegunek - podkreśla lek. med. Bukol-Krawczyk. Szacuje się, że na nietolerancję laktozy cierpi ok. 60 proc. naszej populacji. W mleku w proszku występują też oksysterole, produkty utlenienia cholesterolu równie szkodliwe co tłuszcze trans. Trwają badania naukowe dotyczące związku pomiędzy oksysterolami a rozwojem miażdżycy czy niektórych nowotworów (np. piersi czy okrężnicy). Proszki mleczne czy suszone jajka mają większy poziom oksysteroli od innych produktów spożywczych.
Żeby przygotować mleko z proszku, trzeba odmierzyć szklankę (250 ml) ciepłej wody. Następnie odważyć ok. 35 g mleka w proszku (7-8 łyżeczek), rozprowadzić w niewielkiej ilości ciepłej wody i uzupełnić resztą wody, po czym mieszając, zagotować. W ten sposób otrzymamy szklankę mleka.
Mleko w proszku przechowujemy w suchym, zaciemnionym miejscu i robimy je tuż przed spożyciem.
EPN/mp/WP Kuchnia
POLECAMY RÓWNIEŻ: