Jak wybrać deskę do krojenia
Niewątpliwie jest jednym z najpopularniejszych przyborów kuchennych, który jednak może stać się również poważnym zagrożeniem dla naszego zdrowia - często gromadzi się na nim biofilm, czyli osad tworzony przez chorobotwórcze drobnoustroje. Dlatego tak istotny jest nie tylko wybór deski do krojenia, ale także jej właściwa pielęgnacja.
Ważny element w kuchni
Niewątpliwie jest jednym z najpopularniejszych przyborów kuchennych, który jednak może stać się również poważnym zagrożeniem dla naszego zdrowia - często gromadzi się na nim biofilm, czyli osad tworzony przez chorobotwórcze drobnoustroje. Dlatego tak istotny jest nie tylko wybór deski do krojenia, ale także jej właściwa pielęgnacja.
Kupujemy deskę do krojenia
Bez niej trudno wyobrazić sobie nawet przygotowanie śniadania (na czym bowiem pokroić chleb czy pomidora?), nie wspominając już o bardziej ambitnych zadaniach kulinarnych. Wybór tego typu przyborów kuchennych jest ogromny, dlatego możemy do woli przebierać w rozmaitych kształtach i kolorach desek, a przede wszystkim materiałach, z jakich zostały wykonane. W sklepach kuszą akcesoria drewniane, bambusowe, plastikowe, szklane, marmurowe czy ekologiczne, wyprodukowane ze sprasowanej makulatury. Na które warto zwrócić uwagę?
Różne deski, różne produkty
Zwolennicy tradycji najczęściej wskażą na deski drewniane, których używały już nasze babcie i z dużym prawdopodobieństwem także ich babcie. Drewno to bez wątpienia surowiec o wielu zaletach, pod warunkiem, że pochodzi z "twardych" gatunków drzew - palmy kokosowej, gwajaku, buku, dębu, jesionu, gruszy, akacji czy wiśni. Wykonana z niego deska jest nie tylko odporna na uszkodzenia, ale także wykazuje lekkie działanie bakteriobójcze - to bardzo istotna kwestia przy wyborze przyboru bardzo narażonego na gromadzenie się szkodliwych drobnoustrojów. Szczególnie, jeśli wykorzystujemy jedną deskę do krojenia chleba, warzyw, ryb czy surowego mięsa.
Drewno najlepsze?
Drewniane akcesoria wymagają jednak odpowiedniego traktowania, m.in. powinny być wycierane po każdym umyciu. Należy też unikać zbyt długiego moczenia deski w wodzie, ponieważ wilgotne drewno staje się idealnym środowiskiem dla rozwoju bakterii.
Naturalny surowiec wykazuje też skłonność do nasiąkania tłuszczem, brudzenia, a czasem także pochłaniania intensywnych zapachów niektórych produktów spożywczych (takich wad nie mają deski ze szlachetnych gatunków drzew, buku czy dębu). Drewnianej deski nie można też myć w zmywarce. Przed pierwszym użyciem warto natomiast ją zaimpregnować, czyli natrzeć olejem i pozostawić do wyschnięcia. Wchłanianiu zapachów zapobiegnie natomiast całonocne namoczenie w occie jabłkowym czy natarcie świeżo przekrojoną cytryną. Co pewien czas wykonajmy też dezynfekcję drewnianej deski - posypując po umyciu grubą warstwą soli i zostawiając ją na noc.
Bambus, plastik czy szkło?
W ostatnich latach rosnącą popularnością cieszą się deski wykonane ze sprasowanych włókien bambusowych. Wyróżnia je duża twardość i większa od drewna odporność na wilgoć czy zabrudzenia. Przybory z tego surowca szybciej także wysychają, co utrudnia rozwój drobnoustrojów. Nie powodują również tępienia noża.
Deski bambusowe uchodzą za ekologiczne, ale pod tym względem jeszcze lepiej prezentują się nowoczesne akcesoria produkowane ze sprasowanej makulatury, łączonej za pomocą specjalnej żywicy. Dzięki temu są bardzo trwałe, nie przywierają do nich bakterie, a pozbawiona porów powierzchnia zapobiega wchłanianiu zapachów czy zabrudzeń. Można je też myć w zmywarce.
Bambus, plastik czy szkło?
Wadą ekologicznych desek jest zwykle dość wysoka cena, dlatego wiele osób wybiera znacznie tańsze przybory plastikowe, wytwarzane najczęściej z polietylenu - tworzywa odpornego na alkohole czy kwasy, a także wysokie temperatury. Takie deski można łatwo umyć, także w zmywarkach. Nie nasiąkają wodą i nie wchłaniają zapachów z produktów spożywczych, a poza tym stanowią efektowną ozdobę kuchni - deski produkowane są w rozmaitych kształtach oraz kolorach. Jednak mają też wady. Niektóre z nich (zwłaszcza tańsze, pochodzące z niepewnych źródeł) mogą zawierać bisfenol A - związek chemiczny wydzielający się pod wpływem wysokich temperatur czy uszkodzeń mechanicznych. Badania naukowe wykazały, że konsekwencją jego wchłaniania przez organizm bywa otyłość, zaburzenia hormonalne, a nawet zwiększone ryzyko pewnych nowotworów.
Bambus, plastik czy szkło?
Może lepszym rozwiązaniem są designerskie deski szklane lub marmurowe? Dzięki gładkiej powierzchni łatwiej utrzymać ich czystość. Po umyciu szybko wysychają, a drobnoustroje tracą możliwość rozwoju. Jednak takie akcesoria powodują szybkie tępienie się noży. Do krojenia na takich deskach powinniśmy stosować noże ceramiczne, które jednak są znacznie droższe od tradycyjnych, wykonanych ze stali.
Rozmiar ma znaczenie
Przy wyborze deski warto zwracać uwagę nie tylko na materiał, z jakiego została wyprodukowana, ale także jej funkcjonalność. Specjaliści doradzają, by kuchnię wyposażyć w kilka desek i używać każdą z nich do krojenia innej grupy produktów: pieczywa, mięsa, ryb czy warzyw. Dzięki temu unikniemy przemieszczania się i rozwoju szkodliwych drobnoustrojów. Nie bez znaczenia jest wielkość deski. Generalnie im większa i grubsza, tym wygodniejsza, choć rozmiar powinniśmy dostosować do warunków panujących w kuchni - unikajmy kupowania przyborów, które np. nie zmieszczą się w zlewie i trudno będzie je wyczyścić.
Deska z dodatkami
W sklepach znajdziemy deski wyposażone w rozmaite udogodnienia, np. gumowe podkładki zapobiegające przesuwaniu się podczas krojenia albo rowki na obrzeżach, które umożliwią ściekanie nadmiaru soku z warzyw czy owoców. Niektóre mają też specjalne mocowanie do stołu, dzięki czemu możemy je wykorzystać jako stolnicę.
RAF/mp/WP Kuchnia
