Drożdże odżywcze – dlaczego warto włączyć je do diety?

Drożdże odżywcze to produkt bardzo ceniony przez osoby stosujące dietę wegańską czy wegetariańską. Przede wszystkim ze względu na głęboki, serowo-orzechowy smak, dzięki czemu świetnie zastępują np. ser żółty czy parmezan na kanapce, w sałatce, zapiekance czy daniu z makaronem lub kaszą. Nic dziwnego, są bowiem jednym z najbogatszych źródeł kwasu glutaminowego, czyli aminokwasu będącego nośnikiem umami – na początku XXI wieku oficjalnie uznanego przez świat naukowy za jeden z pięciu podstawowych smaków odczuwanych przez człowieka, obok słodkiego, kwaśnego, słonego i gorzkiego. Określa się go często jako "wyśmienity".

Jak powstaje ten niezwykły produkt? Najpierw przez kilka dni pozwala się drożdżom, najczęściej z rodziny Saccharomyces cerevisiae, wzrastać na odpowiednim substracie, zazwyczaj melasie buraczanej lub trzcinowej. Gdy ich kolonia osiągnie odpowiednią objętość, grzyby są dezaktywowane w wysokiej temperaturze, po czym myte, suszone i pakowane. Zwykle można je kupić w postaci płatków lub proszku.

Taki proces produkcji sprawia, że drożdże odżywcze tracą swoje zdolności fermentacyjne, przez co nie nadają się np. do przygotowywania rozmaitych wypieków. Jednak dzięki temu, w odróżnieniu od drożdży piekarniczych, nie wywołują też uciążliwych dolegliwości ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, gazy). Oprócz smaku mają też dużo wartości odżywczych.

Drożdże odżywcze to przede wszystkim skarbnica witamin z grupy B wpływających dobroczynnie na układ nerwowy, poprawiających nastrój i koncentrację, usprawniających przemianę materii, podnoszących odporność, a także wzmacniających włosy, skórę oraz paznokcie. Producenci często wzbogacają je dodatkowo witaminą B12, deficytową zwłaszcza w diecie wegańskiej, a bardzo potrzebną naszemu organizmowi (podnosi odporność na stres, zapobiega anemii, poprawia apetyt, a nawet zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera).

Drożdżowy specjał jest bogatym źródłem cynku, chromu, kobaltu, magnezu, fosforu, selenu, miedzi i manganu. Dostarcza bardzo dużej dawki żelaza wzmacniającego odporność, niezbędnego do produkcji czerwonych krwinek oraz biorącego udział w transporcie i magazynowaniu tlenu. Jego niedobór skutkuje niedokrwistością, objawiającą się bladością skóry, skłonnością do infekcji czy permanentnym zmęczeniem.

W drożdżach odżywczych kryje się również sporo cennych aminokwasów egzogennych, których organizm człowieka nie wytwarza, muszą więc być dostarczane wraz z pożywieniem.

Produkt nie zawiera natomiast laktozy, której spożywanie często powoduje u osób dorosłych nieprzyjemne dolegliwości – wzdęcia, bóle brzucha i biegunkę. Może za to znajdować się w nim gluten, ponieważ do drożdży odżywczych niekiedy dodaje się słód jęczmienny lub mąkę pszenną. Dlatego przed zakupem warto spojrzeć na etykietę.

Drożdże odżywcze możemy przygotować samodzielnie. 2-3 kostki zwykłych drożdży (powinny mieć temperaturę pokojową) kruszymy i umieszczamy w miseczce, zasypujemy 2–3 łyżkami cukru (ewentualnie syropem klonowym albo z agawy), zalewamy ciepłą wodą (pół szklanki) i dokładnie mieszamy. Przykrywamy bawełnianą ściereczką, odstawiamy na ok. godzinę w ciepłe miejsce.

Po tym czasie drożdże wylewamy na blaszkę do pieczenia wyłożoną papierem i pieczemy przez kwadrans w ok. 200 stopniach, następnie zmniejszamy temperaturę do 120 st., uchylamy drzwiczki piekarnika i zostawiamy na 10 minut, po czym zamykamy i suszymy jeszcze godzinę. Na koniec drożdże drobno rozkruszamy albo miksujemy. Przechowujemy je w suchym, ciemnym miejscu, najlepiej w słoiku.

Do czego je wykorzystać? Można je stosować jako naturalny wzmacniacz smaku i zagęstnik. Są świetnym zamiennikiem sera, sprawdzającym się podczas przyrządzania kanapek, sałatek, zup, sosów, potraw z ryżem czy makaronem. Drożdże odżywcze z powodzeniem wykorzystamy do przygotowywania koktajlu, omletu albo jajecznicy. Przydadzą się, gdy zamarzymy o domowym majonezie.