Zapomniana wędlina. Jak wykorzystać mortadelę?

Mortadela jest rodzajem włoskiej kiełbasy, która jest charakterystyczna dla Bolonii, a także Lobardii i Emilii-Romanii.

MortadelaWe Włoszech mortadela, królowa tamtejszych wędlin, zazwyczaj podawana jest z chlebem pełnoziarnistym lub z sałatką z karczochów, szpinaku, cebuli i selera
Źródło zdjęć: © 123RF
oprac.  KGD
9

Mortadela – charakterystyka

Mortadelę wyrabia się z mielonego mięsa wieprzowego i słoniny, dodając przyprawy takie jak pieprz, mirta i orzeszki pistacjowe, czasem też inne dodatki. Mortadela należy do wędlin gotowanych, zwykle ma kształt owalny i różowy kolor i miejscami białe plamki. Wyróżnia ją umiarkowany mięsny smak, który uwydatniają dodane do niej przyprawy, mortadela nie jest jednak pikantna. W Polsce nie jest szczególnie popularna, natomiast we Włoszech uznaje się ją za przysmak.

Produkowana we Włoszech Mortadella Bologna została zarejestrowany przez Komisję Europejską w systemie ochrony regionalnych produktów rolnych pod kategorią PDO (chroniona nazwa pochodzenia). Sama nazwa "mortadela" pochodzi z łaciny, w której farcimen myrtatum oznaczało drobno mieloną kiełbasę, do której dodawano mirtę. Możliwe też, że znaczenie miało tu słowo mortarium, oznaczające naczynie używane przy mieleniu mięsa.

Charakterystyczne przy produkcji mortadeli jest użycie mielarki zamiast rozdrabniarki, przez co jej konsystencja jest delikatna. Do mięsa wymieszanego z przyprawami dodaje się jeszcze pokrojony w kostkę tłuszcz z podgardla wieprzowego. Ba sam koniec mortadelę gotuje się w taki sposób, żeby nie miała kontaktu z wodą, czyli w piecu parowym.

Domowa wędlina w słoiku

Mortadela – sposoby podania na świecie

We Włoszech mortadela, królowa tamtejszych wędlin, zazwyczaj podawana jest z chlebem pełnoziarnistym lub z sałatką z karczochów, szpinaku, cebuli i selera. W Bolonii organizowany jest nawet festiwal wędliniarski, którego czołowym mięsem jest mortadela – festiwal nazywa się MortadellaBò. W Modenie, mieście niedaleko Bolonii, powstało też muzeum wędlin. Na całym świecie rozpowszechniły się produkty podobne do oryginalnej włoskiej mortadeli.

W Stanach Zjednoczonych produkuje się kiełbasę o nazwie bologna, do której nie dodaje się tłuszczu wieprzowego. W latach 1967–2000 zakazano importu mortadeli na teren Stanów ze względu na pomór świń w Afryce, co stało się podstawą dla filmu "Mortadela" z Sophią Loren z 1971 roku.

Mortadela z pieprzem i oliwkami jest rozpowszechniona w Hiszpanii i Portugalii. W São Paulo w Brazylii bardzo popularne są kanapki z mortadelą – dodaje się do niej ser Provolone, zakwas chlebowy, majonez i musztardę dijon. Mortadela ma też w Brazylii wydźwięk polityczny, ponieważ mortadela funkcjonuje tam jako pejoratywne określenie lewicowców.

W Rosji produkuje się tak zwaną kiełbasę doktorską, która przypomina mortadelę, ale nie dodaje się do niej tłuszczu, a w jej skład wchodzą wieprzowina i wołowina, jajka oraz mleko, zaś przyprawę stanowią zwykle kolendra i gałka muszkatołowa.

W krajach środkowego wschodu, np. w Syrii, Libanie, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Katarze i Arabii Saudyjskiej wersję koszerną i halal z mięsa kurczaka, wołowiny i baraniny. We wschodniej Azji mortadelę wietnamską bądź też chả lụa, którą dodaje się do wietnamskiego dania bánh cuốn.

Wybrane dla Ciebie

Smakuje jak banan z cytryną. Działa odmładzająco i przeciwnowotworowo
Smakuje jak banan z cytryną. Działa odmładzająco i przeciwnowotworowo
Kucharze pamiętają o tym kroku po ugotowaniu ziemniaków. Inaczej na talerzu zrobi się papka
Kucharze pamiętają o tym kroku po ugotowaniu ziemniaków. Inaczej na talerzu zrobi się papka
Kiedyś Polacy jedli na potęgę. Dziś mało kto pamięta, jak smakuje, choć pomaga schudnąć
Kiedyś Polacy jedli na potęgę. Dziś mało kto pamięta, jak smakuje, choć pomaga schudnąć
Tępiona jak chwast. Niewielu wie, że odtruwa organizm i redukuje stany zapalne
Tępiona jak chwast. Niewielu wie, że odtruwa organizm i redukuje stany zapalne
Tylko 1 łyżka o poranku. Jelita się oczyszczą, a brzuch będzie bardziej płaski
Tylko 1 łyżka o poranku. Jelita się oczyszczą, a brzuch będzie bardziej płaski
Czy można jeść pestki arbuza? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Czy można jeść pestki arbuza? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Piję przed posiłkami sok z tego owocu. Nie straszne mi już skoki cukru
Piję przed posiłkami sok z tego owocu. Nie straszne mi już skoki cukru
Najzdrowszy owoc. Opóźnia starzenie i sprawia, że mózg pracuje jak komputer
Najzdrowszy owoc. Opóźnia starzenie i sprawia, że mózg pracuje jak komputer
Najczęstsze błędy przy kiszeniu ogórków. To dlatego są puste w środku i miękkie
Najczęstsze błędy przy kiszeniu ogórków. To dlatego są puste w środku i miękkie
Niektórzy piją ze smakiem, inni się wzdrygają. Tak naprawdę działa na organizm woda z ogórków kiszonych
Niektórzy piją ze smakiem, inni się wzdrygają. Tak naprawdę działa na organizm woda z ogórków kiszonych
W sezonie Polacy jedzą na potęgę. Mało kto wie, jak wpływają na organizm
W sezonie Polacy jedzą na potęgę. Mało kto wie, jak wpływają na organizm
Najlepsze marynowane kurki. Przepis jest łatwy, a będą cieszyć cały rok
Najlepsze marynowane kurki. Przepis jest łatwy, a będą cieszyć cały rok