Wędzona papryka – z czym to się je
Jedna z najważniejszych przypraw w kuchni hiszpańskiej, niezastąpiony dodatek m.in. do słynnej kiełbasy chorizo. Także Polacy coraz chętniej sięgają po wędzoną paprykę, która nadaje potrawom delikatnej pikantności i charakterystycznego dymnego posmaku. Co warto wiedzieć na jej temat?
Hiszpanie poznali paprykę w XVI wieku, dzięki przełomowej wyprawie Krzysztofa Kolumba, który z nowoodkrytego lądu po drugiej stronie Oceanu Atlantyckiego przywiózł wiele nieznanych w Europie specjałów, w tym – jak słynny podróżnik zapisał w dzienniku pokładowym – pimentę, czyli "owoc lepszy niż pieprz".
Jednak początkowo na Półwyspie Iberyjskim uprawiano ją przede wszystkim jako roślinę ozdobną. Z czasem doceniono też lecznicze i kulinarne walory mięsistych strąków. Do dziś papryka stanowi bardzo ważny produkt w tutejszej kuchni. Tradycyjną hiszpańską przyprawą stała się papryka wędzona, której proces produkcji nie zmienił się od dziesięcioleci.
Zbierane późną jesienią dojrzałe owoce są przez przynajmniej dwa tygodnie wędzone w dymie z drewna dębowego, a następnie mielone w specjalnych granitowych młynach żarnowych, tak długo, aż osiągną pożądaną konsystencję. Następnie przechodzą powolny proces suszenia.
Zobacz też: Ziemniaczane pyzy z mięsem
W efekcie przyprawa charakteryzuje się intensywniejszym smakiem i aromatem niż tradycyjna papryka mielona, a w kuchni można ją wykorzystać na wiele sposobów.
Czy wędzenie jest zdrowe?
Papryka wędzona zawdzięcza niepowtarzalne walory kulinarne substancjom uwalnianym wraz z dymem, który wydziela się podczas spalania drewna dębowego. Jednak efektem takiej obróbki żywności jest również uwalnianie się niekorzystnych dla naszego zdrowia związków, tzw. wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, np. benzopirenu, sprzyjającego rozwojowi nowotworów jelit i żołądka. Dym zawiera także inne substancje szkodliwe: alkohol metylowy, aceton, kwas mrówkowy i szczególnie groźne dla zdrowia dioksyny.
Oczywiście nie oznacza to, że wędzona papryka nam zaszkodzi, ponieważ używa się jej zazwyczaj w niewielkich ilościach. Badania przeprowadzone przez naukowców z hiszpańskiego uniwersytetu w Estremadurze wykazały nawet, iż przyprawa może korzystnie działać na organizm, przyspiesza bowiem spalanie tłuszczów i wywołuje silny efekt antyoksydacyjny, dzięki czemu neutralizuje aktywność wolnych rodników, które są odpowiedzialne za przyspieszanie procesów starzenia oraz rozwój wielu poważnych chorób, w tym nowotworów i schorzeń układu krążenia.
Wędzona papryka dostarcza również sporej dawki zwiększającej odporność witaminy C, a także witamin z grupy B, niezbędnych do prawidłowej pracy układu nerwowego oraz poprawiających nasze samopoczucie. Przyprawa pobudza wydzielanie soku żołądkowego i poprawia apetyt, wykazuje właściwości przeciwzapalne oraz bakteriobójcze.
Ze względu na działanie drażniące nie zaleca się jej natomiast kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią. Spożycie wędzonej papryki powinny też ograniczyć osoby cierpiące na wrzody, nieżyt żołądka czy podrażnienie błon śluzowych układu trawiennego.
Papryka wędzona – jak ją wykorzystać w kuchni
To przyprawa uniwersalna. Ze względu na intensywny smak paprykę wędzoną należy jednak stosować z umiarem. Najwięcej aromatu uwalnia pod wpływem ciepła, dlatego warto pamiętać, by dodawać ją do potraw w czasie obróbki termicznej.
Przyprawa świetnie sprawdzi się podczas produkcji domowych przetworów mięsnych. Jak już wspomnieliśmy, w Hiszpanii jest obowiązkowym dodatkiem do słynnych tamtejszych kiełbas, w tym chorizo i fuet. Jednak papryką wędzoną można też doprawić nasz rodzimy pasztet. Doskonale komponuje się również z innymi cenionymi nad Wisłą specjałami, np. bigosem, fasolką po bretońsku czy gulaszem.
Przyprawa pasuje do dań rybnych, owoców morza i drobiu. Paprykę wędzoną warto stosować do aromatyzowania sosów oraz przyprawiania sałatek czy zapiekanek, zwłaszcza z ziemniaków. Znajdzie zastosowanie w składzie marynat, np. do grillowanych mięs lub warzyw.
Sprawdzi się również w zupach, np. hiszpańskiej z regionu Rioja. Jak ją przyrządzić? Pokrojoną w plasterki kiełbasę chorizo dodajemy do zeszklonej na patelni cebuli oraz czosnku i podsmażamy. Dodajemy obrane i pokrojone pomidory oraz ziemniaki. Zalewamy wodą, dodajemy liść laurowy, wędzoną i ostrą paprykę. Gotujemy pod przykryciem aż ziemniaki będą miękkie. Solimy. Zupę podajemy posypaną natką pietruszki, z wiejskim chlebem albo bagietką.
Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl