Nie tylko knedliki. Osiem gwiazd czeskiej kuchni

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Trudno znaleźć potrawę, która bardziej kojarzyłaby się z Czechami. O knedlach rozpisywał się już średniowieczny reformator religijny Jan Hus. W kolejnych wiekach nasi południowi sąsiedzi doskonalili sztukę przygotowywania tego przysmaku. Dziś najpopularniejsze są knedle bułczane (do mąki z fermentującymi drożdżami dodaje się pokrojoną w kostkę bułkę, formuje kulę i gotuje na parze) i ziemniaczane, wyrabiane na bazie ugotowanych ziemniaków. To obowiązkowy dodatek do kultowego czeskiego dania, czyli pieczeni wieprzowej i zasmażanej kapusty. Czesi uwielbiają też knedle jedzone z jajkiem i cebulą, a także faszerowane mięsem lub grzybami.

W miłości do zup Czesi dorównują Polakom, bez nich nie może się obyć porządny obiad, bez względu na to, czy jesteśmy w Pradze, czy też Ołomuńcu. Za niekwestionowaną królową czeskiej kuchni uchodzi zupa ziemniaczana. Każdy region może pochwalić się trochę inną recepturą na ten przysmak, ale obowiązkowo musi ona posiadać intensywny smak warzyw korzeniowych, a także aromat grzybów, czosnku i majeranku – ulubionej wśród większości Czechów przyprawy.

Czesi kochają piwo i są prawdziwymi mistrzami w przygotowywaniu przekąsek komponujących się z chmielowym napojem. Wśród nich króluje "nakládaný hermelín", czyli marynowany ser hermelin będący tamtejszym odpowiednikiem camemberta. Może być przyrządzany w całości, przekrojony na pół lub w ćwiartki. Ser umieszcza się w słoiku z cebulą, czosnkiem, słodką i ostrą papryką, liściem laurowym, ziarenkami jałowca i ziela angielskiego albo innymi ziołami. Na końcu całość zalewa się olejem, słonecznikowym, choć niektórzy wolą rzepakowy. Od czasu trwania marynowania zależy konsystencja przysmaku – im dłuższy, tym ser staje się bardziej miękki i kremowy.

Czesi lubią polewać wszystko sosami i nieprzypadkowo uchodzą za prawdziwych mistrzów w przyrządzaniu tych dodatków. Jednym z najpopularniejszych, świetnie pasującym zwłaszcza do szczególnie cenionej tam polędwicy wołowej, jest sos śmietanowy. Jego głównym składnikiem, oczywiście obok śmietany, jest mięsny wywar, koniecznie gotowany z dużą ilością warzyw korzeniowych: marchewki, selera i pietruszki. Sos należy koniecznie serwować z plasterkiem cytryny oraz odrobiną żurawiny.

Gęsta i pożywna zupa, popularna zwłaszcza w południowych Czechach. Jej bazę stanowią grzyby, zazwyczaj podgrzybki, świeże lub suszone. Gotuje się je z ziemniakami i przyprawia pieprzem, kminkiem, liściem laurowym i zielem angielskim. Kulajdę obowiązkowo należy serwować z solidną porcją kwaśnej śmietany oraz ugotowanym na twardo jajkiem. Przed podaniem smak zupy można wzbogacić odrobiną octu.

Obowiązkowy przysmak w wielu czeskich domach, zwłaszcza w okresie Bożego Narodzenia, ponieważ świetnie pasuje do smażonego karpia czy marynowanego śledzia, choć sprawdza się też jako dodatek do dań mięsnych, na przykład piersi z kaczki lub wieprzowego schabu. Na niezwykły smak tego sosu wpływają jego składniki: delikatnie gorzkie ciemne piwo, pokruszone pierniki oraz suszone owoce.

Czesi sięgają po rosół równie chętnie, co Polacy, jednak lubią do niego dodawać mało znane w naszym kraju pulpeciki z wątróbek, kaczych lub kurzych. 200 g tego produktu należy oczyścić i zmielić, dodać jajko, łyżkę miękkiego masła, pięć posiekanych ząbków czosnku i dokładnie wymieszać, doprawiając solą, pieprzem oraz majerankiem. Na koniec dokładamy 50 g bułki tartej, formujemy małe kulki i gotujemy w osolonej wodzie, aż do wypłynięcia. Pulpeciki można gotować bezpośrednio w rosole, który nabierze wówczas dodatkowego smaku.

Pod tą niezbyt zachęcającą nazwą kryje się bardzo popularna czeska przekąska, niezastąpiony towarzysz piwa i mocniejszych trunków. To wołowo-wieprzowa kiełbaska z kawałkami słoniny, którą co najmniej dwa tygodnie marynuje się w zalewie z wody i octu, z dodatkiem soli, cukru, pieprzu, liścia laurowego, ziela angielskiego, ewentualnie także gałki muszkatołowej czy papryki. Marynatą wzbogaca się dużą ilością cebuli, a czasem także ogórkiem kiszonym. Dzięki temu kiełbaska ma niepowtarzalny, słodko-kwaśny smak.