Król wśród olejów. Omega 3, wysoka zawartość witamin i wyjątkowy wpływ na zdrowie

Kwitnie jak Polska długa i szeroka

Kojarzycie malujące się żółcią aż po horyzont majowe pola? To zasługa rzepaku, który nie tylko ubarwia nam krajobraz i stanowi świetne tło do zdjęć z podróży po kraju, ale jest naszym dobrem narodowym! Wiecie, że olej z niego produkowany jest nazywany "złotem północy", zawiera wiele cennych składników i powinien być stałym elementem diety? Polska jest natomiast trzecim największym producentem rzepaku w Unii Europejskiej.

Złoty eliksir z rodzimych pól sprawdza się podczas smażenia, gotowania, pieczenia oraz przygotowywania pysznych sosów czy dressingów. Sprawdźmy jednak dokładnie, czym tak bardzo wyróżnia się na tle innych olejów i dlaczego powinien na dobre zagościć w naszych jadłospisach.

Troszkę biologii

Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia oraz WHO aby zachować równowagę w odżywianiu, tłuszcze powinny dostarczać 15-30 proc. dziennej wartości energetycznej diety. Co ważne - przeważać powinny nienasycone kwasy tłuszczowe, których, obok witaminy E, K i fitosteroli roślinnych dostarczają tłuszcze roślinne, jak olej rzepakowy. Tłuszcze zwierzęce natomiast wyróżniają się zawartością kwasów nasyconych, witaminy A i D oraz niepożądanego w nadmiarze cholesterolu.

Co z tym olejem rzepakowym?

Logicznym jest, że olej rzepakowy zalicza się do tłuszczów roślinnych, czym jednak przewyższa inne oleje, jak np. bardzo popularna oliwa z oliwek?

Pierwsza sprawa jest taka, że w naszej strefie klimatycznej po prostu jest lepiej dostosowany do naszych potrzeb niż oliwa z oliwek. Mieszkańcy krajów śródziemnomorskich jedzą dużo ryb i owoców morza, dzięki czemu dostarczają do organizmu kwasów omega-3, należących do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Ludzki organizm ich nie wytwarza, dlatego musimy zadbać o ich obecność w pożywieniu bądź suplementach. Tymczasem już 2 łyżki oleju rzepakowego dziennie pokrywają w pełni zapotrzebowanie na omega-3! Zawiera ich bowiem aż 10 razy więcej niż oliwa z oliwek, 13 razy więcej niż olej słonecznikowy i aż 50 razy więcej niż olej z pestek winogron.

Dzięki tak wysokiej zawartości omega-3 olej rzepakowy korzystnie wpływa na prawidłowy wzrost i rozwój dzieci, zaś w późniejszym etapie także na rozwój mózgu i komórek nerwowych, pomaga w profilaktyce miażdżycy oraz utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu.

Warto wspomnieć, że te same 2 łyżki oleju rzepakowego dziennie pokryją także 50 proc. naszego zapotrzebowania na witaminę E i 25 proc. na witaminę K. Pierwsza z nich jest silnym przeciwutleniaczem i chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Witamina K natomiast bierze udział w procesie krzepnięcia krwi i pomaga w utrzymaniu zdrowych kości.

Jak odnajduje się w kuchni?

Olej rzepakowy posłuży niemal do wszystkiego: smażenia, duszenia, pieczenia, przygotowywania majonezów, dressingów czy jako zwykły dodatek do sałaty (np. wymieszany wcześniej z sokiem z cytrusów lub polskich zamienników tych owoców, jak chociażby pigwy). Nada też kremową konsystencję i wzbogaci wartość odżywczą domowych past na bazie roślin strączkowych.

Rafinowany olej rzepakowy ma bardzo dobrą odporność na zmiany termiczne zachodzące podczas smażenia - jego temperatura dymienia wynosi 242 st.C. Jest neutralny w smaku i zapachu, a więc nie wpływa na smak smażonych potraw. Ponadto kanadyjskie badania (Canola Council of Canada) podają, że potrawy smażone na oleju rzepakowym zawierają o ok. 5-10 proc. mniej tłuszczu. Pamiętajmy jednak, aby smażyć go wyłącznie jednorazowo. Co dodatkowo ważne - dzięki dużej zawartości przeciwutleniaczy olej rzepakowy zachowuje świeżość przez dłuższy czas.