Jak powinno być oznakowane pieczywo?

*Brak informacji o masie pieczywa, pełnej nazwy artykułu i danych identyfikujących producenta. Inspekcja Handlowa miała zastrzeżenia do ponad połowy partii skontrolowanego pieczywa w ubiegłym roku. *

W 2013 r. Inspekcja Handlowa skontrolowała ponad 2,8 tys. partii pieczywa i wyrobów piekarskich. Nieprawidłowości stwierdzono w 55,6 proc. przypadków. Najwięcej uwag dotyczyło oznakowania pieczywa sprzedawanego luzem - zastrzeżenia wniesiono do 63,3 proc. spośród 758 partii zbadanych w I kwartale ubiegłego roku.

Nieprawidłowości polegały m.in. na braku informacji o masie jednostkowej pieczywa oraz niepodawaniu pełnej nazwy produktu i danych identyfikujących producenta. Znacznie rzadziej kwestionowano niewłaściwą jakość pieczywa (12 proc. spośród 58 skontrolowanych partii). Zastrzeżenia dotyczyły m.in. kruszenia się kromek chleba i obniżonej, w stosunku do deklaracji na opakowaniu, masy pieczywa.

UOKiK przypomina, jakie dane powinny znaleźć się na opakowaniach i etykietach pieczywa oferowanego konsumentom. Informacje o pieczywie sprzedawanym luzem podaje się w miejscu sprzedaży np. na wywieszce dotyczącej danego rodzaju pieczywa, naklejce na chlebie lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom. Informacje o pieczywie pakowanym powinniśmy znaleźć na opakowaniu.

- Nazwę rodzajową - kiedy w oznakowaniu pojawi się tylko nazwa fantazyjna, np. chleb wiejski, bułka zwykła, nie wiadomo, z czego tak naprawdę takie pieczywo się składa. Nazwa powinna informować o charakterze produktu i nie może wprowadzać w błąd - konieczne jest zatem podawanie informacji, dzięki którym wiadome jest z czego wytworzono konkretny produkt, np. prawidłowa nazwa to: chleb wiejski żytni, bułka zwykła pszenno-żytnia.

- Wykaz składników - powinny być wymienione wszystkie, zgodnie z malejącą kolejnością ich udziału w momencie użycia do produkcji.

- Nazwę producenta - umożliwia rozpoznanie, z której piekarni pochodzi.

- Masę jednostkową, czyli wagę pojedynczej sztuki oferowanego pieczywa.

Jeśli pieczywo wytwarzane jest z ciasta głęboko mrożonego (piekarnie hipermarketów oraz specjalne piece używane przez mniejsze sklepy), ta informacja także musi być uwzględniona.

Na pieczywie pakowanym, oprócz informacji obowiązkowych dla wypieków oferowanych luzem, dodatkowo powinny znaleźć się poniższe dane.

- Data minimalnej trwałości (np. najlepiej spożyć przed), czyli data, do której prawidłowo przechowywany lub transportowany produkt zachowuje swoje właściwości, takie jak smak i konsystencję, jednak nawet po jej upływie może nadawać się do spożycia.

- Procentowa zawartość składników występujących w pieczywie, jeśli są one przywołane w nazwie lub grafice (np. chleb ze śliwką).

- Zawartość netto lub liczba sztuk opakowanego pieczywa.

- Warunki przechowywania, jeśli jakość pieczywa zależy od takich warunków, np. pieczywo z nietrwałymi mikrobiologicznie dodatkami.

- Oznaczenie partii produkcyjnej, jeśli nie jest tym oznaczeniem data minimalnej trwałości.

- Dane identyfikujące podmiot, który produkuje, wprowadza do obrotu lub paczkuje pieczywo.

Podstawowe składniki pieczywa to mąka, woda, drożdże lub zakwas, sól. Jednak producenci pieczywa stosują także dodatki popularnie zwane polepszaczami, które skracają proces pieczenia oraz m.in. zwiększają objętość i poprawiają wygląd pieczywa. Szczególną uwagę warto zwrócić na pieczywo pakowane, w którego składzie oprócz polepszaczy, możemy również znaleźć konserwanty hamujące pleśnienie i przedłużające jego trwałość. Oto przykłady.

- Karmel - jest zakazanym barwnikiem, dopuszczalny tylko w pieczywie słodowym (tj. chlebie z dodatkiem ekstraktu słodowego). Nadaje pieczywu kolor brązowy, aby sprawiało wrażenie razowego, którym w rzeczywistości nie jest. Do chleba i produktów podobnych nie można w ogóle stosować dodatku barwników spożywczych, są one dopuszczalne w pieczywie cukierniczym.

- Dioctan sodu (E262) - przedłuża świeżość, stosowany jest do wyrobu tzw. pieczywa tostowego.

- Kwas L-askorbinowy (E300) - pomaga zatrzymywać gaz w cieście, co powoduje, że optycznie zwiększa się objętość pieczywa.

- Guma guar (E412) jest stosowana jako stabilizator i środek zagęszczający.

Po stwierdzeniu złej jakości produktów spożywczych konsument ma prawo reklamacji u sprzedawcy, ale musi przestrzegać określonych terminów zgłoszenia swoich zastrzeżeń:

- trzy dni od otwarcia opakowania produktu opatrzonego terminem przydatności do spożycia lub datą minimalnej trwałości;

- trzy dni od dnia sprzedaży w przypadku towaru sprzedawanego luzem.

W przypadku kłopotów z uznaniem reklamacji konsument może zwrócić się o pomoc do: Inspekcji Handlowej, której inspektoraty działają w każdym mieście wojewódzkim; miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów; organizacji konsumenckich, np. Federacji Konsumentów, Stowarzyszenia Konsumentów Polskich.

kom/ tnt/