Jakie warzywa i owoce są modyfikowane genetycznie
Spotykamy się z nimi na co dzień, często nawet o tym nie wiemy. Czym jest GMO? I najważniejsze - czy GMO jest bezpieczne i nie będzie miało negatywnych konsekwencji w przyszłości?
Ogromny postęp, jaki został osiągnięty na gruncie badań z dziedziny genetyki i biologii molekularnej doprowadził do powstania organizmów modyfikowanych genetycznie - GMO. Modyfikacja genetyczna polega na chemicznej ingerencji z DNA poprzez usunięcie, dodanie lub zamianę jednego lub więcej genów pochodzących najczęściej od innego organizmu. Dzięki temu zmodyfikowany organizm nabiera pożądanej cechy, która nie występuje naturalnie. Takie zmiany mają na celu zwiększyć produkcję, uodpornić na choroby czy szkodniki, zwiększyć wartość biologiczną organizmu a także uatrakcyjnić właściwości takie jak smak czy kolor.
Pierwszymi organizmami, które zostały poddane modyfikacją genetycznym były rośliny, których celem modyfikacji byo uzyskanie odporności na choroby i owady. Taka zmiana miała wielkie znaczenie w krajach głodujących, gdzie hodowla rośliny odpornych na choroby wpłynęła na zwiększenie plonów.
Zmiany mające na celu wprowadzenie większej wartości odżywczej zapobiegają niedoborom składników wynikających z nieprawidłowego żywienia. Przykładem takiej modyfikacji jest ryż „Golden Rice" ze zwiększoną zawartością beta-karotenu ( prowitaminy witaminy A),witaminy E, cynku, żelaza oraz pełnowartościowego białka . Zmiana ta była podyktowana rosnącym na całym świecie niedoborem witaminy A u dzieci w wieku przedszkolnym.
Inne genetycznie modyfikowane rośliny to m.in. pomidory, w których uzyskuje się większą zawartość karotenu oraz opóźnia dojrzewanie. Zmiany mające na celu przedłużyć trwałość oraz uodpornić na owady i choroby dokonano na niektórych odmianach winogron, bananów, ziemniaków, buraków cukrowych oraz dyni . Modyfikacja zbóż ma za zadanie zwiększyć odporność na herbicydy oraz na ekstremalna pogodę, suszę i zimno
Interesującą modyfikacją są objęte niektóre odmiany sałaty oraz bananów, ich celem jest zabezpieczenie przed zakażeniem żółtaczką typu B, natomiast transgeniczna marchewka ma ochraniać przed wrzodami żołądka.
Obecnie uprawą roślin transgenicznych zajmują się 22 państwa. Prym w tym przedsięwzięciu wiodą Stany Zjednoczone, które zmieniają 15 gatunków roślin, a łączna liczba modyfikacji wynosi 117. Dla porównania Austria i Nowa Zelandia modyfikują 6 gatunków roślin a kraje Unii Europejskiej, w tym również Polska, 5 gatunków: soję, kukurydzę, rzepak, bawełnę i buraki cukrowe.
Według amerykańskich opracowań na rynku znajduję się 60-70% żywności, w której znajduje się przynajmniej jeden składnik z roślin genetycznie zmodyfikowanych. Najczęściej występują one w mące sojowej i kukurydzianej, skrobi kukurydzianej, olejach, syropie kukurydzianym oraz lecytynie.
Jak widać, wg amerykańskich badań procent żywności zawierającej rośliny transgeniczne jest bardzo duży. Również jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że każdy z nas, chociaż raz, jak nie ciągle, spożywa żywność, która zawiera zmieniony genetycznie składnik.
Zapewne pierwsze pytanie, które od razu nasuwa się na myśl brzmi: czy żywność zmodyfikowana genetycznie jest bezpieczna? Na odpowiedź będziemy musieli jeszcze trochę poczekać. Ze względu na krótki czas istnienia transgenicznej żywności jest za mało badań, by dać rzetelną odpowiedź co do bezpieczeństwa i ewentualnych negatywnych skutk ów spożywania GMO. Dzisiaj genetycy i naukowcy pozytywnie wypowiadają się ta temat zmienionej genetycznie żywności, ale dopiero po wielu latach dowiemy się, jaki rzeczywiście wpływ miało spożywanie GMO.
Marlena Jankowska, dietetyk/ kku
fot. Adam Gault/Digital Vision/Thinkstock
Polecamy również:
