Yam: warzywo znane na świecie, dla nas jeszcze obce
Bulwy tych roślin w wielu krajach stanowią podstawę diety. Jeśli więc jest takie popularne poza granicami Polski, to dlaczego nie ma ich u nas?
Czy mówią nam coś nazwy pochrzyn, yam lub chiński ziemniak? Pewnie niewielu jest takich znawców, którzy wiedzą, co się pod nimi kryje. A pochrzyn, yam i chiński ziemniak to różne nazwy tej samej rośliny - jednego z najbardziej popularnych na świecie warzyw. Te bulwy w wielu krajach stanowią podstawę diety. Jeśli więc są takie popularne poza granicami Polski, to dlaczego nie ma ich u nas?
Przysmak pełen zdrowia
Pochrzyn to pnącze rosnące w tropikalnym klimacie. Jadalne są jego bulwy, które mogą ważyć nawet 50 kilogramów. Choć ojczyzną tej rośliny jest prawdopodobnie Azja, największe uprawy znajdują się w Afryce Zachodniej - szczególnie w Ghanie i Nigerii - oraz właśnie w Azji i Ameryce Południowej. Pochrzyn zawiera skrobię, sód, potas, węglowodany, witaminy: A, D, B6, B12 oraz żelazo, wapń i magnez. Jest bardzo zdrowy: łagodzi objawy menopauzy, wspomaga leczenie reumatyzmu i artretyzmu.
Bulwy zawierają spore ilości skrobi. Są jadalne, choć do konsumpcji może zniechęcić nas ich gorzki smak. Gorycz łatwo jednak usuwa się przez płukanie. Yam można gotować, smażyć lub piec. Bardzo często jest on jednak przerabiany na mączkę. Bulwy nadają się do sałatek, potraw warzywnych i mięsnych. Są doskonałym dodatkiem do gulaszu. Popularna w Afryce mączna potrawa - fufu - przygotowywana jest głównie z bulw pochrzynu.
Yam w przepisach
Choć w polskich sklepach rzadko można trafić na bulwy yamu, możemy je znaleźć bez problemu w egzotycznych sklepach w Berlinie, Amsterdamie czy Londynie. Jeśli odwiedzamy te miasta, warto kupić choć jedną bulwę i przygotować z niej w domu nietypową potrawę. Najłatwiej zrobić zapiekankę. Składniki: kilogramowa bulwa pochrzynu, trochę startego żółtego sera, pół szklanki posiekanych orzeszków ziemnych, dwa jajka, trochę masła, szklanka śmietany, sól i pieprz. Pochrzyn obieramy i dokładnie myjemy. Kroimy w plasterki, wrzucamy do osolonego wrzątku i gotujemy 10 minut. Natłuszczamy naczynie żaroodporne, układamy w nim plasterki yamu, polewamy śmietaną wymieszaną z jajkami, posypujemy serem, solą i pieprzem. Zapiekamy około pół godziny w temp. 170 stopni C. Na koniec posypujemy orzeszkami.
Dla miłośników egzotyki przygotowanie tradycyjnego afrykańskiego fufu może być przyjemnością. Składniki: dwa kilogramy yamu, dwie łyżki masła, sól i pieprz. Do dużego garnka wkładamy umyte, ale nieobrane bulwy yamu. Zalewamy zimną wodą i gotujemy przez pół godziny. Gdy bulwy są miękkie, odlewamy i pozostawiamy do wystudzenia. Następnie obieramy bulwy, kroimy w duże kawałki i wrzucamy do miski razem z masłem, solą i pieprzem. Mikserem lub widelcem rozgniatamy yam, tworząc gładkie puree. Mokrymi rękoma odrywamy kawałek masy, robimy z niego kulkę i układamy na talerzu. Fufu jest podawana najczęściej z warzywami lub z gulaszem.
Innym afrykańskim daniem z bulwami yam jest zupa kokosowa. Składniki: pół kilograma jagnięciny lub koźliny, puszka mleka kokosowego, zielona papryczka chili, dwa ząbki czosnku, dwie czerwone cebule, jedna mała bulwa pochrzynu, sól, pieprz, pęczek kolendry, olej. W rondlu rozgrzewamy olej i wrzucamy pokrojone w dużą kostkę mięso. Smażymy przez chwilę, dodajemy pokrojone w kostkę cebule, posiekany czosnek, chili, sól, pieprz do smaku i smażymy jeszcze kilka minut. Zalewamy wodą, ale tylko tak, by przykryć mięso i gotujemy do miękkości. Dodajemy pokrojony w kostkę yam i mleko kokosowe i gotujemy jeszcze około 20 minut. Posypujemy kolendrą.
Z yamu można przygotowywać również desery. Na Filipinach rośnie purpurowa odmiana tej rośliny, idealna właśnie do słodkości. Przygotowują tam z niej danie o nazwie halaya. Oto przepis: kubek mąki z purpurowego yamu (można dostać ją w sklepach internetowych), kubek mleka, pół kubka cukru, jedno jajko, łyżeczka masła. Mąkę z yamu mieszamy w rondelku z mlekiem. Dodajemy roztrzepane jajko, cukier i masło, podgrzewamy i gotujemy na małym ogniu, często mieszając około godzinę. Uważajmy, by się nie przypaliło! Masę przelewamy do płaskiego naczynia i pozostawiamy do ostudzenia. Przykrywamy i wkładamy do lodówki na co najmniej trzy godziny. Następnie kroimy na porcje i podajemy z owocami.