Święto hot-doga. Skąd wziął się "gorący pies"?

4 lipca, w dniu Święta Niepodległości, każdy Amerykanin oprócz zjedzenia uroczystego obiadu z indykiem w roli głównej, bierze udział w licznych paradach, podczas których dumnie dzierży w jednej ręce kubek z piwem, a w drugiej - hot-doga właśnie. Trudno chyba o bardziej amerykańską przekąskę. Dlatego zdziwić może fakt, że bułka z parówką wcale nie jest wynalazkiem USA i pochodzi od naszych niemieckich sąsiadów.

Święto hot-doga. Skąd wziął się "gorący pies"?
Źródło zdjęć: © Archiwum prywatne/hot-dog z baru Lubię to w Lublinie
Karolina Wójciga

Bez wątpienia hot-dog nie byłby znaną niemal na całym świecie przekąską, gdyby nie popularne już od ponad 100 lat konkursy na jak najszybsze zjedzenie tego fast foodu w jak najkrótszym czasie. Pierwszy taki konkurs odbył się w 1916 roku w Nathan’s. Pod jedną z nowojorskich budek z hot-dogami czterech imigrantów, pochłaniając kolejne bułki z parówką, próbowało ustalić, który z nich jest większym patriotą. Choć to wydarzenie nie miało oficjalnego charakteru, zapoczątkowało jeden z największych światowych turniejów w jedzeniu na czas - Nathan’s Hot Dog Eating Contest.
Od tego momentu co roku entuzjaści kanapki z parówką spotykają się w tym samym miejscu, by pochłaniać ulubione przekąski w rekordowych ilościach. Mistrz w tej dyscyplinie, Amerykanin Joey Chestnut, ustanowił rekord świata, pochłaniając 68 bułek w 10 minut!

Amerykańska kariera niemieckiej kanapki z parówką

Amerykanie od ponad wieku prześcigają się w pożeraniu hot-dogów, a tymczasem 500-lecie powstania tego smakołyku świętowano 1987 r. we Frankfurcie. Pomimo wielu kontrowersji to właśnie Frankfurtowi najczęściej przypisuje się wynalezienie kiełbaski "frankfurterki", która kiedyś stanowiła obowiązkową część popularnego przysmaku. W krajach anglojęzycznych bułka z parówką nazywana była też frankfurter, co jednoznacznie sugeruje, że danie to pochodzi z Niemiec. A jednak w Ameryce kanapka z parówką zrobiła największą karierę i zaczęła być nazywana amerykańskim hot-dogiem.
Według najbardziej prawdopodobnej wersji pierwszym człowiekiem, który otworzył budkę z hot-dogami był Charles Feltman, przybyły z Niemiec rzeźnik. Jego sklepik powstał w 1871 roku na Coney Island. Popularyzacja sławnej dziś przekąski nastąpiła w 1893 r. i to za sprawą dwóch wydarzeń. Pierwszym była Wystawa Kolumba, ostatnia wystawa światowa (World Fair) w XIX w. Podczas niej, aby zaspokoić potrzeby milionów wygłodniałych zwiedzających, organizatorzyu ustawili setki stanowisk z hot-dogami. Drugim było otwarcie pierwszego stoiska z tymi kanapkami na stadionie baseballowym przez Niemca, Chrisa von de Ahe. Pod koniec lat 90 XIX wieku budki, w których możnabyło kupić bułkę z parówką, były ulokowane już pod większością akademików amerykańskich uczelni na wschodnim wybrzeżu.
Zobacz także wideo: Zobacz, jak prawidłowo przygotować kiełbasę na grilla

"Gorący pies"

Tak jak nie możemy mieć pewności, komu zawdzięczamy wynalezienie chyba najpopularniejszej przekąski typu fast-food na świcie, tak samo nie do końca też wiadomo, skąd wzięła się jej nazwa. Jedni twierdzą, że wymyślił ją w 1892 roku Thomas Francis Morris, ekscentryczny sprzedawca kiełbasek z Paterson w stanie New Jersey. Podobno, by zaintrygować gości i zachęcić ich do zakupów, bułkę z kiełbaską zaczął sprzedawać jako "gorącego psa", dzięki czemu sam zyskał przydomek Hot Dog Morris.
Jednak podczas sporów o nazwę znacznie częściej przywoływana jest inna historia. Podobno w 1901 roku obecny na meczu baseballowym rysownik gazety "New York Evening Journal", Tad Dorgan zauważył sprzedawcę kanapek z frankfurterkami, które wówczas nazywano dachshund, czyli z niemieckiego jamnik. Ów sprzedawca krzyczał co sił: "kupujcie jamniki, póki gorące". Zainspirowany tą scenką rysownik postanowił naszkicować jamnika w bułce i zamieścić ten obrazek w gazecie. Nie wiedząc jednak, jak napisać słowo "dachshund", rysunek podpisał po angielski – hot-dog.

Hot-dog dziś

Z czasem zaczęły pojawiać się różne wariacje na temat oryginalnego hot-doga. Dziś poza bułką i umieszczoną wewnątrz parówką, znajdziemy wiele dodatków. Najczęściej sosy – najpopularniejszy jest ketchup, ale także musztarda, majonez i wiele innych. Różnorodność dotyczy też samych kiełbasek czy parówek. Pojawiły się też dodatki warzywne.
- Hot dog w Polsce kojarzony jest nadal z jedzeniem z budki czy na stacji paliw, czyli: parówka, ketchup i bułka francuska. My włożyliśmy w to więcej serca — mówi Damian Farotimi, współwłaściciel lubelskiego baru "Lubię to". I bynajmniej nie chodziło mu o podroby. Hot-dogi, które serwuje w swoim barze, mają naprawdę bogate wnętrze. - Nasz fast food podawany jest na 35 cm bułce wyrabianej w piekarni z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem. Znajdują się w nim aż dwie parówki z dużą zawartością mięsa, mix sałat, świeże warzywa: pomidor, ogórek, cebula i oczywiście sosy własnej produkcji. To jest standardowy zestaw, jednak podniebienia Polaków się zmieniają i oczekują czegoś więcej. Dlatego w menu mamy do zaoferowania hot-dogi amerykańskie, które cieszą się największą popularnością, jaki i z awokado, bekonem, rukolą, a nawet kiełbasą śląską i białą cebulą. Co kto lubi – dodaje z uśmiechem Michał Wołos, współwłaściciel baru "Lubię to".

Polski hot-dog

W czasach PRL-u wszystko, co było zagraniczne albo tak brzmiało, było lepsze, a co za tym idzie, bardziej pożądane. Dwudziestolatkowie nie mogą tego pamiętać, ale wystarczy zapytać starszych o polskiego hot-doga. Pewnie z sentymentem i uśmiechem wspomną o symbolu Polski Ludowej, czyli hot-dogu bez... kiełbaski. Jeszcze 30 lat temu kiełbasa była u nas towarem niemal nieosiągalnym, dlatego w przypadku tej przekąski zastąpiono ją pieczarkami. W bułce z otworem umieszczana była masa pieczarkowo-cebulowa, koniecznie mocno doprawiona solą i pieprzem.

Wybrane dla Ciebie

Przed urlopem straszyli ją drożyzną w Chorwacji. Pokazała, ile zapłaciła za lody
Przed urlopem straszyli ją drożyzną w Chorwacji. Pokazała, ile zapłaciła za lody
Wystarczy garść dziennie. Chronią mózg, opóźniają starzenie i pomagają zasnąć
Wystarczy garść dziennie. Chronią mózg, opóźniają starzenie i pomagają zasnąć
Kiedy można jeść słodycze? Zdaniem dietetyków tylko jedna pora jest odpowiednia
Kiedy można jeść słodycze? Zdaniem dietetyków tylko jedna pora jest odpowiednia
Odpowiednia dieta, sprawi, że kleszcze będą cię omijać? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Odpowiednia dieta, sprawi, że kleszcze będą cię omijać? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Tak reagują twoje jelita, kiedy popijasz posiłek wodą. Mało kto ma pojęcie
Tak reagują twoje jelita, kiedy popijasz posiłek wodą. Mało kto ma pojęcie
Ścieram na tarce i dodaję do posiekanego mięsa. Nikt nawet nie pyta o zwykłe kotlety mielone
Ścieram na tarce i dodaję do posiekanego mięsa. Nikt nawet nie pyta o zwykłe kotlety mielone
Serek wiejski czy jogurt grecki? Dietetycy wskazali, po który lepiej sięgać
Serek wiejski czy jogurt grecki? Dietetycy wskazali, po który lepiej sięgać
Polacy chętnie piją wodę z cytryną. O tych negatywnych skutkach mało kto wie
Polacy chętnie piją wodę z cytryną. O tych negatywnych skutkach mało kto wie
Dorzucaj do sałatek i past kanapkowych. Wspomagają trawienie, wzmacniają serce
Dorzucaj do sałatek i past kanapkowych. Wspomagają trawienie, wzmacniają serce
Czy gotowane kolby kukurydzy są faktycznie zdrowe? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Czy gotowane kolby kukurydzy są faktycznie zdrowe? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Jest śmiertelnie trująca. Chętnych, by spróbować nie brakuje
Jest śmiertelnie trująca. Chętnych, by spróbować nie brakuje
Masz ochotę na słodkie? Twój organizm w ten sposób podnosi alarm
Masz ochotę na słodkie? Twój organizm w ten sposób podnosi alarm