Ryba na piątek: sfermentowany szwedzki śledź. Przysmak tylko dla odważnych
W Polsce nikogo nie dziwi kiszenie ogórków czy kapusty na zimę. Wręcz przeciwnie. Kiszonki to prawdziwe przysmaki i źródło zdrowia. W wielu innych miejscach na świecie w ten sposób przetwarza się warzywa czy owoce. Natomiast Szwedzi zajadają się kiszonymi… rybami. W cyklu Ryba na piątek przedstawiamy surströmming, czyli sfermentowanego śledzia.
Surströmming podobno cuchnie tak, że puszkę najlepiej otwierać pod wodą. Wiele linii lotniczych wprowadziło zakaz wnoszenia na pokład samolotu sfermentowanych śledzi, w obawie przed tym, że wybuchną podczas lotu. Z kolei spółdzielnie mieszkaniowe w Szwecji zabraniają otwierania tego przysmaku w pomieszczeniach, smród utrzymuje się bowiem przez kilka dni. Mimo to, Szwedzi zachwycają się kiszonym śledziem. W trzeci czwartek sierpnia rozpoczyna się sezon na ich sprzedaż.
Dzieło przypadku
Sfermentowane śledzie mają w Szwecji długą tradycję. Powstanie tego specjału jest dziełem przypadku. Legenda głosi, że w XVI wieku szwedzcy żeglarze, którzy wracali z połowów mieli za mało soli, by zakonserwować śledzie. Spora część ryb niestety się zepsuła. Kiedy dopłynęli do Finlandii, postanowili jednak sprzedać trefny towar mieszkańcom, po czym wrócili do swoich domów. Gdy po roku wrócili w to samo miejsce, Finowie poprosili o kolejną porcję surströmming. Zaskoczeni Szwedzi postanowili spróbować "zepsutych" śledzi i jak się okazało, im także ryba posmakowała. Nie wiadomo, ile jest prawdy w tej historii.
Jak powstaje sfermentowany śledź? Ryby łowi się w Bałtyku późną wiosną, a następnie umieszcza w beczkach w roztworze soli. Proces fermentacji trwa kilka miesięcy. Po tym czasie śledzie przekłada się do puszek. Tam procesy fermentacyjne zachodzą dalej. Produkt dojrzewa. Podobno jest jak wino – im starszy, tym lepszy. Pod wpływem gazów puszki pęcznieją.
Kanapka z kiszonym śledziem
Sfermentowany śledź ma niemal kremową konsystencję, łatwo się rozpada, jest bardzo słony i kwaśny w smaku. No i ten zapach… Podobno tylko rodowici Szwedzi są w stanie go wytrzymać. Innym robi się niedobrze podczas otwierania puszek z tym oryginalnym przysmakiem. Po wyjęciu ryby z zalewy należy usunąć głowę i wnętrzności.
Surströmming podaje się na cienkim chlebie z ziemniakami, drobno posiekaną czerwoną cebulą i łyżką kwaśnej śmietany. Tak przygotowaną przekąskę należy popić zmrożoną kminkową wódką lub mlekiem.
Zobacz też: Jak rozpoznać świeżą rybę
