Pokrzywa i jej korzeń – parzące zdrowie

Nasi przodkowie wykorzystywali pokrzywę głównie jako pożywienie dla ludzi i zwierząt, które na przednówku niejednokrotnie ratowało ludzi od niedożywienia czy śmierci głodowej. Jest ona jedną z najbardziej zasobnych w białko roślin (w suchej masie ma go około 20%, podobnie jak niektóre rośliny strączkowe, np. fasola). Pokrzywa była też szeroko wykorzystywana jako roślina włóknista – z jej włókien powstaje bardzo trwały materiał, który wykorzystywany był m.in. do produkcji mundurów w czasie pierwszej wojny światowej. Włókien pokrzywy używać można również do produkcji papieru.

W pokrzywie występuje wiele cennych witamin, mikroelementów i soli mineralnych pomocnych m.in. przy leczeniu kamicy nerkowej i artretyzmu. W jej liściach znajdują się kwasy organiczne (m.in. glikolowy i glicerowy), witaminy C, K, witaminy z grupy B, witaminy D i K, beta-karoten, kwas pantotenowy, flawonoidy, garbniki, karotenoidy, wapń, magnez, żelazo, potas, fosfor, mangan, jod, krzem, ditlenek krzemu, sodu i siarki. Pokrzywa zawiera też chlorofil, taninę oraz dobrze przyswajalne aminokwasy.

Dwumiesięcznik Żyj Naturalnie dostępny w sprzedaży.

Współcześnie i dawniej pokrzywę wykorzystywano przy leczeniu przerostu prostaty, cukrzycy, reumatyzmu, w łagodnych stanach zapalnych dróg moczowych i przewodu pokarmowego, w biegunkach i skąpomoczu oraz pomocniczo w leczeniu anemii. Napar z pokrzywy zaleca się w niektórych schorzeniach skórnych, zwłaszcza wieku młodzieńczego.

Pokrzywa jest prawdziwą skarbnicą witamin i związków mineralnych, dlatego szczególnie pomocna okaże się na przednówku, gdy zmęczony zimą organizm potrzebuje zastrzyku energii i witalności. W porównaniu ze szpinakiem zawiera 29 razy więcej wapnia, 14 razy więcej żelaza, 8 razy więcej magnezu i 4 razy więcej potasu.

Stosowana jest do:

• leczenia anemii,
• aktywizowania systemu immunologicznego,
• dostarczania do ciała składników odżywczych,
• leczenia astmy, kaszlu, zaflegmienia, przeziębień,
• zwalczania stanów zapalnych pęcherza moczowego,
• wsparcia w leczeniu artretyzmu,
• usuwania kamieni nerkowych,
• stymulacji laktacji u matek karmiących,
• wspomagania funkcji wątroby i woreczka żółciowego.

Niemieccy naukowcy, prowadzący badania nad wyciągiem z korzenia pokrzywy dowiedli, że ma on korzystne działanie antynowotworowe (np. w przypadku raka prostaty). Grupa rosyjskich badaczy z powodzeniem eksperymentowała nad zastosowaniem tinktury z liści pokrzywy w leczeniu zapalenia wątroby i woreczka żółciowego.

Korzeń pokrzywy bogaty jest w sole mineralne, kwasy organiczne, lecytynę, śluzy, fitosterole i lignany. Wyciągi działają przeciwzapalnie i zwiększają odporność. Wzmagają też wydzielanie moczu i potu, żółci oraz ksenobiotyków oraz szkodliwych produktów przemiany materii. Zmniejszą ból, obrzęk, stan zapalny chorego gruczołu krokowego, regulują przemianę materii, obniżają poziom cholesterolu, lipidów i glukozy we krwi. Pobudzają krążenie krwi, poprawiają samopoczucie psychiczne.

Wodne wyciągi z pokrzywy zapobiegają kamicy moczowej oraz wzmagają oczyszczanie nabłonka oddechowego, zapobiegają krwawym wybroczynom, suchemu kaszlowi, wspomagają oczyszczanie zatok obocznych nosa. Wykorzystywane są również w fitoterapii chorób reumatycznych i dermatologicznych ze względu na właściwości odtruwające, przeciwzapalne i regenerujące. Stosowanie korzenia i kłączy pokrzywy wpływa na poprawę procesu oddawania moczu u chorych na przerost gruczołu krokowego – poprawia opróżnianie pęcherza, zmniejsza obrzęk i dolegliwości bólowe przy oddawaniu moczu. Zauważono też, że chorzy w większym stopniu kontrolują oddawanie i trzymanie moczu, a także zmniejsza się częstość mimowolnego moczenia. Korzeń pokrzywy przyspiesza też proces wzrostu włosów. Reguluje pracę gruczołów łojowych i wpływa pozytywnie na perystaltykę jelit. Napar z korzenia pokrzywy wykorzystywany jest jako naturalny środek łagodzący objawy alergii, takie jak katar sienny. Dawniej zalecano pokrzywę w leczeniu gruźlicy, krwioplucia, nieżytu żołądka, nadmiernych krwawień miesiączkowych, puchliny wodnej, żółtaczki, gorączki i osłabienia.

2 łyżki suszonych korzeni pokrzywy wsypać do garnka i zalać litrem wody. Całość doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem przez ok. 10 minut. Napar odstawić do ostygnięcia i odcedzić. Pić dwa razy dziennie po jednej szklance. Smak naparu można wzbogacić dodając odrobinę miodu.

Od wieków pokrzywa używana była jako dodatek do dań i napojów. Z uwagi na swoje właściwości zdrowotne stosowana była jako dodatek do potraw, który uzupełniał niedobory witamin i soli mineralnych. Służyła jako składnik zup, farszy warzywnych czy jako jarzynka do dań głównych. Młode liście pokrzywy używane były jako składnik surówek. Pokrzywa z powodzeniem może służyć jako składnik pesto – idealnego dodatku do makaronów i kanapek. Liście pokrzyw wykorzystywane były też do konserwowania żywności.

Mimo powszechnego podejścia do pokrzywy jak do chwastu, warto włączyć tę roślinę do swojej codziennej diety, szczególnie w czasie osłabienia organizmu, kiedy potrzebuje on odnowy, oczyszczenia i wzmocnienia.

Pesto z pokrzywy z makaronem (4 porcje)
500 g (opakowanie) makaronu orkiszowego typu spaghetti lub wstążki
60 g suszonych liści pokrzywy
garść nasion słonecznika
6 łyżek oliwy z oliwek
1 ząbek czosnku
200 g sera długodojrzewajacego, np. Dziugas

Makaron ugotować wg przepisu. Pokrzywę zalać na pół godziny szklanką wody, a następnie zblendować na pesto ze słonecznikiem, czosnkiem i oliwą, pod koniec dodać garść startego sera. Pesto wymieszać z makaronem i posypać startym serem.
Czas przygotowania 10 min.

2 łyżki sproszkowanej pokrzywy
plasterek imbiru
1 banan
pół awokado
1 świeży ogórek
1 łyżka soku z cytryny
1 łyżeczka miodu

Wszystko razem zmiksować na gładki koktajl przy użyciu blendera lub innego urządzenia miksująco-blendującego. Koktajl wzmocni skórę, paznokcie, włosy, kości i naczynia krwionośne.

Smacznego!

Barbara Fołda - technolog żywienia z ponad 30 letnim stażem. Wykładowca w ZSG w Poznaniu. Organizatorka licznych konkursów i egzaminator. Pasjonatka zdrowego odżywiania permanentnie udoskonalająca i poszerzająca swoją wiedzę.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl