Kawa – wartości odżywcze, właściwości lecznicze, kulinarne zastosowanie, przepisy
Kawa obecnie gości w domach wielu ludzi na całym świecie. Niektórzy piją ją do deserów, niektórzy raczą się nią o poranku, jeszcze inni traktują wspólne rozmowy przy kawie jako rytuał. Doskonały, bardzo aromatyczny napój przynosi nam zarówno wiele korzyści, jak i szkody. Warto więc przyjżeć mu się bliżej.
Kawę przyrzadza się z palonych i mielonych ziaren kawowca – rośliny wiecznie zielonej z rodziny marzanowatych, która występuje w Afryce i częściowo w Azji. Kawę wykorzystuje się w kuchni juz od tysięcy lat, pierwsi zaczeli jej używać Etiopczycy. W Europie znalazła się w XVI w. i jest bardzo popularna do dziś. Obecnie kawa jest dosyć niedrogim napojem i można ją znaleźć we wszystkich sklepach spożywczych w różnych wariantach, jednakże warto wiedzieć, że najdroższą i najbardziej ekskluzywną odmianą jest kopi luwak. Metoda przyrzadzania tego rodzaju kawy nie jest zbyt apetyczna, ponieważ ziarna gotowe do przetworzenia uzyskuje się z odchodów azjatyckiego zwierzęcia zwanego łaskunem muzangiem. Niemniej jednak koneserzy kawy cenią jej smak i aromat. Za 100 g kopi luwak możemy zapłacić nawet ok. 100 zł!
Kawa – wartości odżywcze
Kawa znana jest ze swoich właściwości pobudzających, gdyż zawiera mnostwo kofeiny, czyli związku chemicznego z rodziny alkaloidów, który przyspiesza krążenie i stymuluje pracę układu nerwowego. Kawa zawiera także mnóstwo przeciwutleniaczy, np. kwasu chlorogenowego, które likwidując wolne rodniki, przyczyniają się do opóźniania procesów starzenia. W kawie możemy również znaleźć witaminę PP, czyli niacynę, a także związki lotne, nadające jej charakterystycznego aromatu.
Kawa – wlaściwości lecznicze
Kawa może przynosić nam wiele korzyści zdrowotnych, jeżeli jest spożywana z umiarem. Dzięki zawartości kofeiny przede wszystkim stawia nas na nogi, zarówno o poranku, kiedy jeszcze jesteśmy zaspani, jak i w trakcie dnia, kiedy czujemy się ospali i zmęczeni. Ponadto kawa, tak jak czekolada, stymuluje wytwarzanie serotoniny, dlatego dzieki niej mamy więcej pozytywnej energii do działania. Kawa pomaga nam również na krótko usprawnić pamięć i koncentrację, a ponadto ma właściwości antyoksydacyjne, odgrywające kluczową rolę w procesach starzenia się czy tworzenia nowotworów. Kawa zmniejsza podatność na cukrzycę typu 2, dzięki temu, że zawarty w niej kwas chlorogenowy pozytywnie wpływa na wytwarzanie insuliny. Ponadto zmniejsza ona ryzyko zachorowania na marskość wątroby czy kamicę żółciową, nawet na chorobę Parkinsona. Należy jednak pamiętać, że kawa pita w nadmiernych ilościach może powodować nerwowość, bezzsenność, ciągłe, męczące pobudzenie. Powszechnie wiadomo, że wypłukuje z organizmu magnez, który jest niezbędny w prawidłowym działaniu układu nerwowego, a także może odwadniać. Kawa nie jest również dobra dla naszych zębów, ponieważ przyczynia się do powstawania żółtego nalotu, a pita z mlekiem staje się bardzo ciężkostrawna, chociaż niektórzy wolą ją tylko w takim wariancie.
Kawa – kulinarne zastosowanie
Przede wszystkim kawę można pić zmieloną bądź rozpuszczalną; na gorąco z dodatkiem cukru, mleka czy cynamonu lub na zimno z kostkami lodu i bitą śmietaną. Na całym świecie istnieje wiele jej różnych odmian, z których każda charakteryzuje się innym smakiem. Na przykład włoska kawa latte zawiera wysoką warstwę spienionego mleka, na spód której dolewa się syrop smakowy, a kawa romano występuje razem z sokiem cytrynowym bądź skórką cytrynową. Znamy również sławne, maleńkie espresso, americano, łagodne cappuccino, cafe corretto z dodatkiem likieru czy kawę po irlandzku z whiskey i bitą śmietaną. Gorycz kawy doskonale łączy się z czekoladą, często występuje ona jako dodatek do różnych deserów albo po prostu jako kawa o smaku czekoladowym (mocha).