Kawa – wartości odżywcze, właściwości lecznicze, kulinarne zastosowanie, przepisy

Kawa obecnie gości w domach wielu ludzi na całym świecie. Niektórzy piją ją do deserów, niektórzy raczą się nią o poranku, jeszcze inni traktują wspólne rozmowy przy kawie jako rytuał. Doskonały, bardzo aromatyczny napój przynosi nam zarówno wiele korzyści, jak i szkody. Warto więc przyjżeć mu się bliżej.

Kawę piją ludzie na całym świecie
Źródło zdjęć: © 123RF.COM
Sylwia Ścibak

Kawę przyrzadza się z palonych i mielonych ziaren kawowca – rośliny wiecznie zielonej z rodziny marzanowatych, która występuje w Afryce i częściowo w Azji. Kawę wykorzystuje się w kuchni juz od tysięcy lat, pierwsi zaczeli jej używać Etiopczycy. W Europie znalazła się w XVI w. i jest bardzo popularna do dziś. Obecnie kawa jest dosyć niedrogim napojem i można ją znaleźć we wszystkich sklepach spożywczych w różnych wariantach, jednakże warto wiedzieć, że najdroższą i najbardziej ekskluzywną odmianą jest kopi luwak. Metoda przyrzadzania tego rodzaju kawy nie jest zbyt apetyczna, ponieważ ziarna gotowe do przetworzenia uzyskuje się z odchodów azjatyckiego zwierzęcia zwanego łaskunem muzangiem. Niemniej jednak koneserzy kawy cenią jej smak i aromat. Za 100 g kopi luwak możemy zapłacić nawet ok. 100 zł!

Kawa – wartości odżywcze

Kawa znana jest ze swoich właściwości pobudzających, gdyż zawiera mnostwo kofeiny, czyli związku chemicznego z rodziny alkaloidów, który przyspiesza krążenie i stymuluje pracę układu nerwowego. Kawa zawiera także mnóstwo przeciwutleniaczy, np. kwasu chlorogenowego, które likwidując wolne rodniki, przyczyniają się do opóźniania procesów starzenia. W kawie możemy również znaleźć witaminę PP, czyli niacynę, a także związki lotne, nadające jej charakterystycznego aromatu.

Kawa – wlaściwości lecznicze

Kawa może przynosić nam wiele korzyści zdrowotnych, jeżeli jest spożywana z umiarem. Dzięki zawartości kofeiny przede wszystkim stawia nas na nogi, zarówno o poranku, kiedy jeszcze jesteśmy zaspani, jak i w trakcie dnia, kiedy czujemy się ospali i zmęczeni. Ponadto kawa, tak jak czekolada, stymuluje wytwarzanie serotoniny, dlatego dzieki niej mamy więcej pozytywnej energii do działania. Kawa pomaga nam również na krótko usprawnić pamięć i koncentrację, a ponadto ma właściwości antyoksydacyjne, odgrywające kluczową rolę w procesach starzenia się czy tworzenia nowotworów. Kawa zmniejsza podatność na cukrzycę typu 2, dzięki temu, że zawarty w niej kwas chlorogenowy pozytywnie wpływa na wytwarzanie insuliny. Ponadto zmniejsza ona ryzyko zachorowania na marskość wątroby czy kamicę żółciową, nawet na chorobę Parkinsona. Należy jednak pamiętać, że kawa pita w nadmiernych ilościach może powodować nerwowość, bezzsenność, ciągłe, męczące pobudzenie. Powszechnie wiadomo, że wypłukuje z organizmu magnez, który jest niezbędny w prawidłowym działaniu układu nerwowego, a także może odwadniać. Kawa nie jest również dobra dla naszych zębów, ponieważ przyczynia się do powstawania żółtego nalotu, a pita z mlekiem staje się bardzo ciężkostrawna, chociaż niektórzy wolą ją tylko w takim wariancie.

Kawa – kulinarne zastosowanie

Przede wszystkim kawę można pić zmieloną bądź rozpuszczalną; na gorąco z dodatkiem cukru, mleka czy cynamonu lub na zimno z kostkami lodu i bitą śmietaną. Na całym świecie istnieje wiele jej różnych odmian, z których każda charakteryzuje się innym smakiem. Na przykład włoska kawa latte zawiera wysoką warstwę spienionego mleka, na spód której dolewa się syrop smakowy, a kawa romano występuje razem z sokiem cytrynowym bądź skórką cytrynową. Znamy również sławne, maleńkie espresso, americano, łagodne cappuccino, cafe corretto z dodatkiem likieru czy kawę po irlandzku z whiskey i bitą śmietaną. Gorycz kawy doskonale łączy się z czekoladą, często występuje ona jako dodatek do różnych deserów albo po prostu jako kawa o smaku czekoladowym (mocha).

Przepisy z kawą

Wybrane dla Ciebie

Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć