Kawa – wartości odżywcze, właściwości lecznicze, kulinarne zastosowanie, przepisy

Kawa obecnie gości w domach wielu ludzi na całym świecie. Niektórzy piją ją do deserów, niektórzy raczą się nią o poranku, jeszcze inni traktują wspólne rozmowy przy kawie jako rytuał. Doskonały, bardzo aromatyczny napój przynosi nam zarówno wiele korzyści, jak i szkody. Warto więc przyjżeć mu się bliżej.

Kawę piją ludzie na całym świecie
Źródło zdjęć: © 123RF.COM
Sylwia Ścibak

Kawę przyrzadza się z palonych i mielonych ziaren kawowca – rośliny wiecznie zielonej z rodziny marzanowatych, która występuje w Afryce i częściowo w Azji. Kawę wykorzystuje się w kuchni juz od tysięcy lat, pierwsi zaczeli jej używać Etiopczycy. W Europie znalazła się w XVI w. i jest bardzo popularna do dziś. Obecnie kawa jest dosyć niedrogim napojem i można ją znaleźć we wszystkich sklepach spożywczych w różnych wariantach, jednakże warto wiedzieć, że najdroższą i najbardziej ekskluzywną odmianą jest kopi luwak. Metoda przyrzadzania tego rodzaju kawy nie jest zbyt apetyczna, ponieważ ziarna gotowe do przetworzenia uzyskuje się z odchodów azjatyckiego zwierzęcia zwanego łaskunem muzangiem. Niemniej jednak koneserzy kawy cenią jej smak i aromat. Za 100 g kopi luwak możemy zapłacić nawet ok. 100 zł!

Kawa – wartości odżywcze

Kawa znana jest ze swoich właściwości pobudzających, gdyż zawiera mnostwo kofeiny, czyli związku chemicznego z rodziny alkaloidów, który przyspiesza krążenie i stymuluje pracę układu nerwowego. Kawa zawiera także mnóstwo przeciwutleniaczy, np. kwasu chlorogenowego, które likwidując wolne rodniki, przyczyniają się do opóźniania procesów starzenia. W kawie możemy również znaleźć witaminę PP, czyli niacynę, a także związki lotne, nadające jej charakterystycznego aromatu.

Kawa – wlaściwości lecznicze

Kawa może przynosić nam wiele korzyści zdrowotnych, jeżeli jest spożywana z umiarem. Dzięki zawartości kofeiny przede wszystkim stawia nas na nogi, zarówno o poranku, kiedy jeszcze jesteśmy zaspani, jak i w trakcie dnia, kiedy czujemy się ospali i zmęczeni. Ponadto kawa, tak jak czekolada, stymuluje wytwarzanie serotoniny, dlatego dzieki niej mamy więcej pozytywnej energii do działania. Kawa pomaga nam również na krótko usprawnić pamięć i koncentrację, a ponadto ma właściwości antyoksydacyjne, odgrywające kluczową rolę w procesach starzenia się czy tworzenia nowotworów. Kawa zmniejsza podatność na cukrzycę typu 2, dzięki temu, że zawarty w niej kwas chlorogenowy pozytywnie wpływa na wytwarzanie insuliny. Ponadto zmniejsza ona ryzyko zachorowania na marskość wątroby czy kamicę żółciową, nawet na chorobę Parkinsona. Należy jednak pamiętać, że kawa pita w nadmiernych ilościach może powodować nerwowość, bezzsenność, ciągłe, męczące pobudzenie. Powszechnie wiadomo, że wypłukuje z organizmu magnez, który jest niezbędny w prawidłowym działaniu układu nerwowego, a także może odwadniać. Kawa nie jest również dobra dla naszych zębów, ponieważ przyczynia się do powstawania żółtego nalotu, a pita z mlekiem staje się bardzo ciężkostrawna, chociaż niektórzy wolą ją tylko w takim wariancie.

Kawa – kulinarne zastosowanie

Przede wszystkim kawę można pić zmieloną bądź rozpuszczalną; na gorąco z dodatkiem cukru, mleka czy cynamonu lub na zimno z kostkami lodu i bitą śmietaną. Na całym świecie istnieje wiele jej różnych odmian, z których każda charakteryzuje się innym smakiem. Na przykład włoska kawa latte zawiera wysoką warstwę spienionego mleka, na spód której dolewa się syrop smakowy, a kawa romano występuje razem z sokiem cytrynowym bądź skórką cytrynową. Znamy również sławne, maleńkie espresso, americano, łagodne cappuccino, cafe corretto z dodatkiem likieru czy kawę po irlandzku z whiskey i bitą śmietaną. Gorycz kawy doskonale łączy się z czekoladą, często występuje ona jako dodatek do różnych deserów albo po prostu jako kawa o smaku czekoladowym (mocha).

Przepisy z kawą

Wybrane dla Ciebie

Nigdy nie jedz tak arbuza. To połączenie może uszkadzać wątrobę, a wielu tak robi
Nigdy nie jedz tak arbuza. To połączenie może uszkadzać wątrobę, a wielu tak robi
Co się stanie, jeśli będziesz jadł ogórki? Zmiany są zauważalne już przy 1 sztuce dziennie
Co się stanie, jeśli będziesz jadł ogórki? Zmiany są zauważalne już przy 1 sztuce dziennie
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Rozpuść 1/4 kostki w ciepłej wodzie. Pij codziennie, a rozruszasz leniwe jelita
Rozpuść 1/4 kostki w ciepłej wodzie. Pij codziennie, a rozruszasz leniwe jelita
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane